Kırıkkale-Sivas hızlı tren projesi, TCDD’nin uygulamalarına ışık tuttu. Hattı fay üzerinden ve köy ortasından geçiren ilk projenin maliyeti, işi üstlenen şirketin “Uygulanamaz” raporunun ardından 120 milyon TL arttı.

Hattı faya çizince zararı katladılar

Mustafa BİLDİRCİN

2017, 2018 ve 2019 yıllarında toplam 8,5 milyar TL zarar açıklayan TCDD’nin mali hesapları, TBMM KİT Komisyonu’nda görüşüldü. 2019 yılı zararı ile KİT’ler içinde en fazla zarar eden ikinci kurum olan TCDD’yi zarar ettiren uygulamalar, komisyon toplantısında gündeme geldi.

Can kayıplarıyla sonuçlanan tren kazaları, kadrolaşma iddiaları ve müteahhitlere verilen garanti paralar ile tartışılan TCDD, 2016 yılında 2,5 milyar TL zarar açıkladı. Kurumun 2017 yılı zararı 2,6 milyar TL, 2018 yılı zararı ise 3,4 milyar TL oldu. TCDD’yi 2019 yılında, “KİT’ler arasında en fazla zarar eden ikinci kurum” konumuna yükselten zarar toplamı ise 2,5 milyar TL oldu.

BAKANLIK PROJE ÇİZDİRDİ

Kırıkkale-Yerköy ve Yerköy-Sivas arasını kapsayan hızlı tren projesindeki problemler, kurumu adım adım zarara götüren uygulamalara ışık tuttu. Kırıkkale-Sivas arasındaki hızlı tren hattı projesi, Ulaştırma Bakanlığı Altyapı genel Müdürlüğü’nce hizmet alımı yoluyla bir firmaya verildi. Firmanın hazırladığı proje, TCDD’ye gönderildi. İdare, Bakanlık’tan gelen proje kapsamında ihale açtı. İhaleyi, Eser İnşaat isimli bir şirket kazandı. Projenin inşa edileceği alana giden şirket yetkilileri, projede bazı aksaklıklar olduğunu belirledi. Şirket yetkililerince hazırlanan rapora göre, hattın bir kısmı baraj rezervuarı üzerine, bir kısmı da köyün tam ortasından geçecek şekilde çizildi. Yine rapora göre, hattın geçmesi planlanan bir bölümü de fay hattı üzerine kurgulanırken başka bir bölüm ise tarım bölgesinden geçirildi.

MALİYET KATLANDI

Projedeki aksaklıkları tespit eden yüklenici firma TCDD’ye, “Projenin sahada uygulanabilirliği yok” raporu gönderdi. Bunun üzerine, hattı değiştirme kararı alındı. İlk projede 10 kilometre olarak planlanan tünel, hat değişikliği ile 40 kilometreye çıktı. İlk proje kapsamında gerçekleştirilen ihale 85 milyon TL’ye mal edilirken değişikliklerin ardından toplam maliyet 202 milyon TL’ye çıktı.

TCDD VAZGEÇTİ

Firma tam işe başlamışken bu kez TCDD, “İşi durdur” talimatı gönderdi. TCDD’nin işi durdurma talimatı verdiği sırada 40 kilometrelik tünelin yapımının yarılandığı öğrenildi. Sayıştay denetçileri TCDD’yi, “Bundan sonraki projelerde dikkatli olunması” konusunda uyardı.

ŞİRKETLERE MİLYONLARCA DOLARLIK ÖDEME YAPILDI

TCDD, Cengiz Kolin-Limak ortaklığı ile inşa edilen Ankara Tren Garı için firmalara 2017 yılında 3 milyon 103 bin 615 dolar, 2018’de 3 milyon 248 bin 930 dolar ödeme yaptı. Firmalara 2019’da 7 milyon 500 bin dolar daha ödenirken 2020 yılında ödenecek toplam paranın yine 7,5 milyon dolara ulaşabileceği bildirildi.