Hayatımız burada, nasıl geri dönelim

Umut SERDAROĞLU

İktidarın hatalı göçmen politikaları, günden güne göçmen düşmanlığının artarak devam etmesine yol açıyor. Özellikle sosyal medya üzerinden yapılan provakatif söylem ve paylaşımlar, savunmasız göçmenleri hedef hâline getirirken göç sorununa yol açan asıl problemler bu süreçte göz ardı ediliyor.

Sığınmacılar için daha önce "Suriyelileri göndermeyeceğiz” açıklaması yapan AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Şimdi 1 milyon Suriyeli kardeşimizin geri dönüşünü sağlayacak bir projenin hazırlığındayız” dedi. Ancak savaşın tahribatından yıllar önce ülkeye gelen ve yeni bir düzen kuran Suriyeliler, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin hâlâ tehlike arz ettiğini bildirdiği Suriye’ye dönmek istemiyor. İstanbul’da Suriyeli sığınmacıların en yoğun yaşadığı Esenyurt’u gezdik.

Muhammed, Suriye’deki yıkıcı savaştan dolayı gelen sığınmacılardan biri. 9 senedir Türkiye’de yaşayan 39 yaşındaki Muhammed, iç savaş sonrası Türkiye’ye gelmekten başka çarelerinin olmadığını söylüyor: “Bütün evler yıkıldı, sevdiklerimiz öldü. Gelmekten başka çarem yoktu. Zaten pasaportumla geldim, sınır kapısından geçtim. Kaçak değilim.” Türkiye’ye ilk geldiğinde uzun süre konfeksiyon atölyesinde çalıştığını aktaran Muhammed: “700-800 lira para kazanıyordum. Kiram bin 200 liraydı, o yüzden başka arkadaşlarla kalıyorduk. Hayat o zamanlar çok zordu.” Muhammed şu anda Türkiyeli bir arkadaşıyla ortak olmuş ve Esenyurt’ta esnaflık yapıyor. “Artık biraz da olsa geçimimi sağlayabiliyorum” ifadesini kullanıyor: “Neden o kadar kötü konuştuklarını anlamıyorum. Savaştan kaçmak için geldik, burada yeni bir hayat kurduk. Nasıl dönelim? Burada yaşamaktan mutluyum.”

SURİYE HÂLÂ KARIŞIK

Sadouf da iç savaş sonrası Türkiye’ye geldiğini belirtiyor. Savaş öncesi Halep’te yaşadığını aktarıyor ve yaşadığı mahallenin bombalanarak yerle bir edildiğini dile getiriyor. Sadouf, altı aylık bir bebeği olduğunu ekliyor: “10 yıldır buradayım. Türkiyeli hissediyorum. İlk geldiğimde Türkçe konuşamıyordum ve bir tekstil fabrikasına girdim. Günde 14 saat çalışıp 600-700 lira para kazanıyordum. Şu an asgari ücret kazanıyorum. Hâlâ zor geçiniyoruz.” Sadouf, sözlerini şöyle sonlandırıyor: “Vergimi ödüyorum, Türkçe öğrendim. Vatandaşlık başvurumu yaptım ama kimse dönmedi. Çocuğum burada doğdu. 10 sene sonra nasıl döneyim? Suriye’de hâlâ sıkıntılar var.”

16 yaşındaki Muhammed’in ise üç kardeşi var. Beş yıl okuduktan sonra babasına yardım etmek için okulu bıraktığını belirtiyor: “Babam dil bilmiyor. Marketçinin yanında çalışıyor. Ben de ona yardım ediyorum. Okula giderken kötü muameleyle karşılaşmadım. Okumak isterdim.”

HİÇBİR SORUN YAŞAMADIK

Suat ise Türkiyeli bir bakkal. Müşterilerinin yüzde 98’inin Suriyeli olduğunu söyleyen Suat, “Burada yaşayan Suriyelilerin çoğu işinde gücünde. Zaten çoğu aile” diyor ve ekliyor: “Üç yıldır buradayım. Bu sokakta hiçbir sorun yaşamadım. Müşterilerimle aram iyi, birlikte iş de yaptığımız oluyor. Bize, onların kardeşi olduğumuzu söylüyorlar.”

ŞİDDET İDDİALARI ARAŞTIRILSIN

CHP Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül, Aydın Geri Gönderme Merkezi’ndeki şiddet, darp, taciz, telefon veya avukat görüşü dışında dışarı çıkarılmama gibi hak ihlalleri iddialarının araştırılması için Meclis Başkanlığı’na önerge sundu. Ülkede 15 bin 908 bin kapasiteli toplam 25 geri gönderme merkezi olduğunu ve buralar hakkında hak ihlallerinin yaşandığına dair iddialar bulunduğunu belirten Bülbül, iddiaların araştırılmasını istedi. İstanbul Valiliği, kentte toplamda 1 milyon 305 bin 307 yabancı uyruklu kişinin kayıtlı olarak ikamet ettiği açıkladı. İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı ise Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, Sinan Ogan ve Bengi Başer’in ülkede 10 milyon Suriyeli olduğu iddialarını yalanladı, suç duyurusu yapılacağını açıkladı. İstanbul Emniyet Müdürlüğü 3 Mayıs’ta toplam 582 göçmenin sınır dışı işlemlerinin yapılması için Tuzla Geri Gönderme Merkezi’ne gönderildiğini bildirdi. Sosyal medyada İran sınırından ülkeye girdiği iddia edilen görüntüler ise yalanlandı.