Hayvanlara yaşam alanı bırakmadılar

Dilara ŞİMŞEK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Belediyeleri sahipsiz hayvanları sokaktan alacak adımları atmaya çağırıyorum” açıklamasının ardından sokakta yaşayan köpeklerin toplatılması devam ediyor. Hayvan hakları savunucularının ise barınaklara götürülen hayvanların ölüme terkedildiğini kaydederek uygulamaya tepkisi sürüyor.

Hayvan Hakları Kanunu’nun 6.maddesi ‘aşıla-kısırlaştır-aldığın yere bırak’ hükmünü içeriyor. Ancak Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkez Başkan Yardımcısı Avukat Didem Doğu, 5199 sayılı Hayvan Hakları Kanunu’nun 6. maddesine dikkat çekerek, sokak hayvanlarını toplayan belediyelerin hukuka aykırı hareket ettiğini kaydetti.

“Hiçbir düzenleme ‘bir hayvanı alıp ömür boyu barınağa hapsedebilirsin’ demiyor. Bu şekilde yapılan faaliyetler hukuka ve mevzuata aykırı” diyen Doğu, şöyle konuştu:

“Mevzuatta ‘barınak’ ismi dahi yoktur, bakımevi diye geçer. Sık sık barınak olarak bilinen bu yerleri ziyaret ediyoruz. Buralardaki düzenini bilen birinin hayvanların barınakta kalmasını istemesi zaten mümkün değil. Hayvanların oradaki yaşam koşulları çok kötü, orada esir gibi bir ömür geçirmeleri mümkün değil. Zaten mevcut düzenleme de ‘bu hayvanı ömür boyu orada tutacaksın’ demez. Güçten düşmüş bakıma muhtaç hayvanı belirli gün dâhilinde al tedavisini yap, küpele, kısırlaştır aldığın yere bırak der. Aksi hukuka tamamen aykırıdır.”

KÖPEKLERİ TERK EDİYORLAR

Temmuz ayında yürürlüğe giren Hayvanları Koruma Kanunu ile Pitbull Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino, Fila Brasileiro türlerini veya bunların melezlerini üreten, sergileyen, takas eden, ülkeye girişini, satışını, reklamını yani bu hayvanların ticaretini yapanlara hayvan başına 2021 yılında 11 bin TL idari para cezası verilmesi kararlaştırıldı. Yasa uyarınca 2022 yılında ise bu ceza 14 bin 982 TL’ye yükseldi.

Yasaya aykırı hareket edenlerin hayvanlarına el konularak belediyelere ait bakımevlerine götürülecek. Yasaklı türler olarak bilinen bu 6 köpek ırkı, 14 Ocak’a kadar sahiplerince belediyelerin hayvan bakımevlerinde veya özel veteriner kliniklerinde kısırlaştırılarak, il ve ilçe tarım müdürlüklerinde kayıt altına alınacak. Bu hayvanlar kayıt belgesiz, ağızlıksız ve tasmasız dolaştırılamayacak, halkın yoğun bulunduğu yerlere ve çocuk parklarına sokulamayacak. Ancak köpeklerini kayıt altına aldırmak istemeyenlerden bir bölümü onları ormana bırakıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne barınaklara 35 yasaklı ırk bırakıldı. Kemerburgaz Hayvan Geçici Bakımevi Başhekimi Serap Baytemir Gülmez, ‘‘Pitbull Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino, Fila Brasileiro türleri getirildi. Açıkçası onların bu şekilde sokağa terk edilmesini istemiyoruz. Köpeklerinden vazgeçeceklerse muhakkak bakım evlerine getirilmeli’’ dedi.

Avukat Doğu ise köpek ırklarının kayıtlarının cuma gününe kadar yapılması gerektiğini hatırlattı: “14 Ocak tarihine kadar hayvan sahipleri ‘tehlikeli’ ırk saydıkları köpeklere mikroçip taktırmak, kısırlaştırmak zorunda. Eğer yapmazlarsa bakımevlerine alınacak o hayvanlar. Herhangi bir ırkın türün tehlikeli olarak adlandırılmasını doğru bulmuyoruz. Tehlikeli ırk yok tehlikeli sahip var. Ne yazık ki geldiğimiz noktada hayvan sahiplerine görev düşüyor. 14 Ocak’a kadar muhakkak hayvanlarını kayıt altına aldırmak zorundalar. Daha önce de ‘bu hayvanlar tehlikeli değil’ dedik. Bunları yetiştirenlerin tehlikeli olduğunu söyledik. Bu süreçte ne yazık ki pek çok hayvanın terk edildiğine şahit oluyoruz. Çünkü bu hayvanları sahiplenen kişilere yönelik hiçbir kısıtlama olmadığı için şu anda bunun ceremesini hayvanlar çekiyor.”

Avukat Didem Doğu - Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkezi
Başkan Yardımcısı

HUKUKİ DESTEK

Ankara Barosu olarak bir ihbar hattı kurduklarını dile getirerek ‘Pati Yardım Hattı’ konusunda şu bilgileri verdi: “Hayvanlar açısından güzel olmayan bir dönemden geçiyoruz. Bu nedenle Pati Yardım Hattı kurduk. Herhangi bir olumsuz durumla karşılaşan vatandaşar 7/24 bu hatta ulaşabilir. Çok sayıda usulsüz toplama, hayvan zehirleme ihbarı alıyoruz. Bir toplamayla karşılaştıklarında durumu muhakkak fotoğraflamalılar. Hukuki desteği sağlamaya çalışıyoruz.” Ankara içinde hayvanlara yönelik herhangi bir olumsuz uygulamayla karşılaştıklarında yurttaşlar Pati Yardım Hattı 05451095050 numarasına bildirebilir.

***

Belediyeler hakkında suç duyurusunda bulunacağız

Hayvanlara Adalet Derneği (HAD), kanuna aykırı şekilde toplama yapan belediyeler hakkında suç duyurusunda bulunmaya başladıklarını açıkladı. HAD tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: “Cumhurbaşkanının açıklamasında yer alan açıkça kanuna aykırı ifadeden sonra, kanunda yer alan belediyelerin aldığı yere geri bırakma yükümlülüğünü yuvarlak ifadelerle de olsa belirterek durumu toparlamaya çalışmış gibi görünüyor. Ama genelgede geçen ifadeleri daha detaylı irdelediğimizde bir algı yaratma, kanuna dayalı zorunluluklardan ziyade takdire dayalı bir uygulama yapma çabası içinde olduğunu görebiliyoruz. 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 6. maddesine göre köpeklerin yaşam alanı sokaklardır. Bu hüküm kanunun omurgası, neredeyse çıkma sebebi ve sokaktaki her insanın artık bildiği bir gerçektir. Bu meyanda, söz konusu açıklamayı bahane ederek 5199 sayılı kanuna aykırı olarak yıllardır binlerce insanın emeğiyle oluşturulan yasal düzenlemeyi yok sayarak hareket eden tüm belediyeler suç işlemekte.”