Hekimler ülkeden gidiyor
TTB verilere göre, 2024 yılında yurt dışında çalışmak için 2 bin 692 hekim İyi Hal Belgesi aldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 8 Mart 2022 yılında sarf ettiği “Giderlerse gitsinler” söyleminin ardından toplamda 8 bin 402 hekimin yurtdışına gitmek için başvurduğu belirlendi.

Sibel Bahçetepe
sibelbahcetepe@birgun.netTürkiye’de hekim göçü, 2020’den bu yana artarak sürüyor. Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) verilerine göre, 2024 yılında yurt dışında çalışmak için 2 bin 692 hekim, İyi Hal Belgesi aldı.
TTB Merkez Konsey Üyesi Nilüfer Ustael, hekim göçüne ilişkin yaptığı değerlendirmede geçen seneye oranla 2024’te İyi Hal Belgesi alan hekim sayısında yaşanan düşüşün hekimlerin yurt dışına gitmekten vazgeçtiği anlamına gelmediğini, bu durumun Avrupa ülkelerindeki vize uygulamasından kaynaklandığını söyledi.
Türkiye’deki koşulların herkes için zor olduğunu ancak tıp fakültesi okuyan öğrenciler ve hekimler için ilave bir zorluğu olduğuna değinen Ustael, hekimlerin çözümü yurt dışına gitmekte bulduğunu söyledi. Tıp fakültesi öğrencilerinin de yurt dışına gitmek için Almanca dil kursuna yoğun ilgi gösterdiğine dikkati çeken Ustael, her yerde tıp fakültesi açılması ile verilen eğitimin niteliğinin giderek düştüğünü kaydetti. Hekimlerin üzerinde ciddi bir baskı olduğunu ve mesleğin değersizleştirildiğini vurgulayan Ustael, şunları söyledi:
"Hasta, hoca, akran mobbingi, mesleğin değersizleşmesiyle birlikte kendini değersiz hissetme, meslekten ve ülkeden uzaklaşma ihtiyacı doğuruyor. Bunun dışında tıp fakültesi bittiğinde mecbur hizmetimiz var, o koşullar eskisi gibi değil gittikçe zorlaşıyor. Bu ülkede eskiden uygulanan hukuk ve özlük hakları gittikçe kaybediliyor. Mecbur hizmet sırasındaki geçici görevler, erkek hekimler için 2 gün öncesinden bildirilip uygulanan sınır dışı görevler, mecbur hizmete gitmemek veya istifa etmek yönünde hareket etmelerini sağlıyor. Bu da hekimlik üzerinde ciddi bir baskı. Bir de TUS gibi dünyanın en ağır sınavlarından biri var fakat bu sınavın da kendine göre bir standart çizgisi yok. Kadrolar bazen iki kat artıyor bazen de iki kat azalıyor. Aynı şekilde bir kliniğin bir dönem 20 asistanı oluyor, bir sonraki dönem 10 asistanı oluyor. Oradaki iş gücü ve eğitimde de standardizasyon sağlanmıyor. Asistan hekim kamu hizmeti veren bir hekimdir, 5 dakikada bir muayene baskısı, maaşların yetersizliği, sosyal hayatta yoksulluk nedeniyle üstlerindeki baskı, uzun çalışma süreleri, bunların hepsi hekimlerin üzerinde ciddi baskı yaratıyor. Yurt dışına çıkamayanlar ciddi psikolojik problemler yaşıor. Gidemeyen arkadaşlar için de çok fazla depresyon bulgular, sosyal hayattan izolasyon ve özkıyıma kadar giden durumları hiç yaşamadığımız kadar yaşıyoruz. Özkıyımı çok fazla konuşmak bizim canımızı acıtıyor."
DÖNÜŞÜM POLİTİKALARI SAĞLIKSIZLIĞI GETİRİYOR
TTB Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Alpay Azap ise BirGün Tv'ye şu açıklamaları yaptı:
"Hekimler en çok mesleklerini hakkıyla yapabilmek amacıyla yurt dışına çıkıyorlar. Çünkü ülkemizde hekimlik mesleğini hakkıyla yerine getirebilmek, mesleki tatmin sağlayabilecek bir çalışma ortamı bulabilmek giderek zorlaşıyor, güçleşiyor. 5 dakikada bir hasta görmek baskısıyla karşı karşıya hekimler. Çok uzun süren çalışma saatleri var. Ciddi bir şiddet sorunumuz var. Ama daha önemlisi bu kadar eziyetin karşılığında aldığınız maddi, manevi tatmin duygusu da olmuyor.. Yurt dışında güvenli, güvenceli mesleğini iyi bir şekilde yerine getirebileceği, mesleki tatmin duygusunu yaşayabileceği bir ortamı sağlayabilmek adına yurt dışına gidiyorlar. Büyük oranda Almanya ve İngiltere için belge talebinde bulunuyorlar. Çok daha az diğer Avrupa ülkeleri için talepte bulunanlar var. Ciddi bir mutsuzluk oluyor tabii gitmek isteyip gidemeyenler açısından. Sağlıkta dönüşümün sonuçları artık ortada. Hastalara olan etkilerini görüyoruz. Hastalarımız MHRS sisteminden randevu bulamıyorlar. Doktora ulaşsalar bile sağlığa ulaşamıyorlar. İşte yeni doğan skandalı herkesin çok net bir şekilde görmesini sağladı. Bu sağlıkta dönüşüm politikaları aslında sağlıksızlığı getiriyor beraberinde."
∗∗∗
TTB verilerine göre, yurtdışına gitmek için İyi Hal Belgesi alan hekim sayısı yıllara göre şöyle:
• 2020: 931
• 2021: 1.405
• 2022: 2.685
• 2023: 3.025
• 2024: 2.685