Hesap vermekten kaçıyorlar

Türkiye’nin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçtiği Temmuz 2018 itibarıyla TBMM, yasama ve denetleme işlevinden giderek uzaklaştı. Yasama faaliyetlerinin etkisi hemen her yıl daha da azaldı, Saray Kabinesi milletvekillerine hesap vermeyi gündeminden çıkarttı.

Meclis, yalnızca AKP’nin kanun teklifleri ile uluslararası anlaşmaların onaylandığı bir yer halini aldı.

TBMM Başkanlığı’nın milletvekillerinin elindeki en önemli denetim mekanizması olan soru önergelerine yönelik istatistikleri de Kabine’nin "Hesap vermez" duruma geldiğini bir kez daha ortaya koydu. Milletvekillerince verilen soru önergelerinin yalnızca yüzde 18’inin süresi içinde cevaplandığı öğrenildi.

TOPLAM 18 BİN 350 ÖNERGE

TBMM’nin verilerine göre, 28’inci yasama döneminin başladığı 2 Haziran 2023 ile 25 Ekim 2024 tarihleri arasında toplam 18 bin 350 soru önergesi verildi. Toplam 2 bin 718 önerge ile en fazla soru önergesi verilen bakanlığın, İçişleri Bakanlığı olduğu belirtildi. İçişleri Bakanlığı’nın ardından 2 bin 668 önerge ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı geldi.

ÇEVRE BAKANLIĞI ZİRVEDE

Meclis’in 28’inci yasama dönemi içinde verilen 18 bin 350 önergenin yalnızca 3 bin 410’u süresi içinde cevaplandı. Bakanlar, 8 bin 311 önergeyi ise yasal süreyi aştıktan sonra cevaplayabildi. Meclis Başkanlığı’na sunulan önergelerden 5 bin 229’u ise yanıtsız bırakıldı.

Milletvekillerinin soru önergelerini yanıtsız bırakan bakanlıkların başında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yer alması dikkati çekti. Buna göre, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yanıtlaması istemiyle verilen bin 959 önergenin bin 261’i yanıtsız kaldı.

Bakanlığın istatistikleri, AKP’li milletvekillerinin bakanlıkların faaliyeti hakkındaki kayıtsızlığını da gözler önüne serdi. Toplam 18 bin 350 soru önergesinden yalnızca 38’inin AKP’li milletvekillerince verildiği bildirildi. Soru önergelerinin partilere göre dağılımı şöyle kaydedildi:

• CHP: 7 bin 310

• HDP: 4 bin 830

• İYİ Parti: 2 bin 256

• Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi: 2 bin 188

• MHP: 190

***

BİNLERCE CEVAPSIZ SORU

Bakanlıklara verilen soru önergelerinin ve yanıtsız bırakılan soru önergelerinin sayısı, diğer bazı bakanlıklara göre şöyle sıralandı:

• Adalet Bakanlığı: 2 bin 668 önergeden bin 649’u,

• Dışişleri Bakanlığı: 277 önergeden 177’si,

• Sağlık Bakanlığı: Bin 437 önergeden 787’si cevaplanmadı.