'Hidroksiklorokin' ilacı için uyarı: Klinik çalışmalar dışında durdurulmalı

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, Halk TV’de Şule Aydın ile Haber Masası’na yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınında kullanılan 'hidroksiklorokin' ilacına ilişkin açıklamalarda bulundu.

Yanlış ilaç kullanımının pandemilerde olabildiğini belirten Prof. Dr. Şenol, "Mesela 18 gribinde yüksek doz aspirin meselesi vardır, dikkatsiz kullanılan bir ilaç örneği vardır, ilaçlar konusunda klinik metodolojik elden bıraktığınızda bazı aksaklıklar çıkar bazen de mucize ilaçlar çıkar" diye konuştu.

Şenol, açıklamasına şöyle devam etti: "Elimizde sıtma aracı olarak kullanılan ilaç var. Fransa’da bir adam bu ilacı göstererek 'size bir mucize sunuyorum' dedi. Derken bu kişinin yaptığı bir sahtekarlık ortaya çıktı. Ve bunu tek tek ispatladılar. Bizim aşı ve otizmle ilgili de bir sahtekarlık vardı bir dönem. Onun gibi bir şey."

Hidroksiklorokin ilacı hakkında uyarılarda bulunan Şenol, "Aklı başında kurumlardan Dünya Sağlık Örgütü ve Oxford Üniversitesi 'önümüzde ne çalışmalara varsa dökelim' dediler. Bunu klinik formatta incelediler. 'Ben kullandım, çok iyiydi' gibi bir metodolojik veri yoktur. Ben bu ilacın klinik çalışmalar dışında durdurulması gerektiğini düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ, İLACIN KULLANIMINI ASKIYA ALDI

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, yeni tip koronavirüs (Covid-19) hastalarının tedavilerinde kullanılan 'hidroksiklorokin' isimli ilacın denemelerinin "güvenlik endişeleri" nedeniyle geçici olarak askıya alındığını açıklamıştı.

Ghebreyesus, iki ay önce, dört ilaç ve ilaç kombinasyonunun Covid-19'a karşı etkinliğini değerlendirmek için "Dayanışma Denemesini" başlattıklarını anımsatarak, deneme kapsamında 35 ülkeden 400'den fazla hastanenin aktif olarak hasta kabul ettiğini aktarmıştı.

Şimdiye kadar 17 ülkeden 3 bin 500 hastanın deneme için kayıt yaptırdığını belirten Ghebreyesus, "Cuma günü, Lancet (tıp dergisi), hidroksikolorokin ve klorakin ve bunların hastaneye yatırılan Covid-19 hastaları üzerindeki etkilerini gözlemleyen bir çalışma yayınladı. Yetkililer, ilacın tek başına veya makrolid ile kullanıldığında, daha yüksek bir ölüm oranı tahmin ettiklerini bildirdiler" diye konuşmuştu.

Ghebreyesus, cumartesi günü "Dayanışma Denemesi Yürütme Grubunun" toplandığını ve Covid-19 hastalarının tedavilerinde kullanılan hidroksiklorokin isimli ilacın kullanımının "güvenlik endişeleri" nedeniyle geçici olarak askıya alındığını duyurmuştu.

FRANSA'DA DURDURDU

Dünya Sağlık Örgütü'nün ilacın kullanımını askıya almasının ardından Fransa da hidroksiklorokinin kullanımını durdurdu.

Resmi Gazete'de yayımlanan kararnameyle Covid-19 tedavisinde hidroksiklorokinin kullanımına izin veren bir önceki kararname iptal edildi.

Buna göre, ülkede Halk Sağlık Yüksek Konseyi'nin önerisi üzerine hidroksiklorokinin kullanımı durduruldu.

Fransa'da 27 Mart'tan itibaren hidroksiklorokinin hastanede doktorların kontrolü altında kullanımına izin verilmişti.

HİDROKSİKLOROKİN NEDİR?

Türk Tabipleri Birliği'nin (TTB) açıklamasına göre, "Klorokin sıtma tedavisinde, profilaksisinde ve otoimmün bazı hastalıkların tedavisinde uzun yıllardır kullanılmakta olan bir ilaç. Klorokinin metaboliti olan hidroksiklorokin, daha potent olması ve daha az yan etkisi olması nedeniyle klorokinden daha sık kullanılıyor."

TTB'nin aktardığına göre, "Covid-19 tedavisine yönelik olarak yapılan çalışmalarda klorokinin/hidroksiklorokinin SARS-CoV-2'yi etkisizleştirdiği (antiviral etki) ve bağışıklık sistemini de virüs ile daha iyi mücadele eder hale getirdiği (immünodülatör etki) gözlendi. Bu ön bulgulardan sonra hidroksiklorokin, bazı ülkelerde Covid-19 tedavisinde kullanılmaya başlandı. Bu kullanımlar sırasındaki gözlemler ve elde edilen veriler de hızlı bir şekilde yayımlandı. Tedavinin etkisini göstermeye yönelik olarak yapılmış olan bu çalışmalar gerek olgu sayıları gerekse yöntemsel açıdan oldukça sınırlı olup bazılarının yayından geri çekilmesi bile gündeme geldi."

TÜRKİYE'DE KULLANILIYOR MU?

TTB'den yapılan açıklamada, "Ülkemizde, Sağlık Bakanlığı’nın 14 Nisan 2020 tarihli Covid-19 Rehberi’nde olası/kesin COVID-19 hastalığı tanısı ile hastaneye yatırılan veya ayaktan takip edilen tüm olguların tedavisinde hidroksiklorokin önerilmektedir. Tedavi dozu ve süresi olarak ise; ilk gün 2x400 mg yüklemeyi takiben diğer günler 2x200 mg idame dozu ile devam edilmesi ve toplam 5 gün (toplam 12 tablet) verilmesi önerilmektedir" denildi.

"Bununla birlikte ayaktan tedavi edilen veya komplike olmayan vakalarda ise yükleme yapılmadan 5 gün boyunca 2x200 mg (toplam 10 tablet) verilebileceği belirtilmektedir" denilen açıklamada, "Ayrıca hidroksiklorokin tedavisi altında progresyon izlenen hastalarda tedavi süresinin 10 güne uzatılabileceği belirtilmiştir. Bu şema çerçevesinde izlenen olgularda tedavi başarı oranlarına, yan etkilere vb ilişkin herhangi bir veri veya bilgi henüz sağlık çalışanlarıyla veya kamuoyu ile paylaşılmamıştır. Türk Tabipleri Birliği tarafından da gündeme getirildiği gibi Sağlık Bakanlığı'nın veri/bilgi paylaşımı konusunda şeffaf olmaması, Dünya Sağlık Örgütü'nün hidroksiklorokin kullanımına ilişkin bir çalışmanın askıya alınması kararı ile daha da önem kazanmıştır" ifadeleri kullanıldı.

"SAĞLIK BAKANLIĞI'NIN BİLGİLERİ İVEDİLİKLE PAYLAŞMASINI BEKLİYORUZ"

TTB açıklamasına şöyle son verdi: "Covid-19 pandemisini 'başarılı' bir şekilde yönettiklerini her fırsatta ifade eden ve Covid-19 hastalarına ilişkin hastalık verilerinin paylaşılmasına izin vermeyen Sağlık Bakanlığı yetkililerinden ülkemizdeki Covid-19 olgularının yaş dağılımına, tedavi başarı oranlarına ve görülen yan etkilere vb. ilişkin bilgileri ivedilikle paylaşmalarını bekliyoruz."