Koronavirüs tedbirlerinin sıklıkla yayımlanan genelgeler eliyle düzenlenmeye çalışılması adeta bir keşmekeş yaratmış durumda. Mevcutta hangi kararların geçerli olduğunu ne yurttaş, ne de devlet görevlileri etkin biçimde takip edebiliyor. Antalya İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu ve İçişleri Bakanlığı’nın dâhil olduğu marketlerdeki reyonlara ilişkin kararlar git-geli, yaşanan karmaşanın en net örneği oldu.

Hıfzıssıhha Kurulu yasakladı, sonra yasağı kaldırdı; bu kez İçişleri yasakladı, Kurul yeniden yasak kararı aldı

UĞUR KOÇ

Antalya’da, marketlerde bazı ürünlerin satışına ilişkin alınan yasak kararı 2 gün sonra iptal edildi. Bu kararın 4 gün sonrasında ise İçişleri Bakanlığı benzer bir yasak genelgesi yayımladı. Antalya İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu, İçişleri Bakanlığı’nın genelgesi ardından tekrar yasak kararı aldı.

GENELGELER VE KARARLAR KARMAŞASI

Koronavirüs salgını boyunca çıkarılan genelgeler, ‘tam kapanma’ kararının alınmasıyla birlikte yoğunlaştı. İçişleri Bakanlığı, neredeyse her gün yayımladığı genelgeler ile süreci yönetmeye çalışırken kararlarını da sürekli yeniliyor/değiştiriyor. Yurttaşlar, genelgelerle gelen kısıtlamaların son durumuna dair bilgilere erişmekte zorluk çekiyor.

Bu karmaşık durumun en somut örneğini ise marketlere ilişkin alınan yasak kararları oluşturdu.

Daha önce 20 ilde, marketlerin elektronik, hırdavat ve tekstil gibi ürünleri satması İl Hıfzıssıhha Kurulu kararları ile yasaklandı. Ancak bazı illerde yasak kararları kısa süre içinde kaldırıldı.

Marketlere ilişkin yasak kararı alınıp kaldırılan illerden biri de Antalya. Ne var ki yasak kararı, bugün yeniden alındı. Süreç şöyle gelişti:

2 GÜN SONRA İPTAL EDİLEN KARAR

Antalya İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu, 28 Nisan tarihli kararında marketlerdeki tekstil, çanta ve ayakkabı, halı, mobilya, elektronik ürünler gibi reyonlara müşterilerin ulaşmasını engelleyecek tedbirlerin alınmasına karar verdi.

Kararda şu ifadeler kullanıldı:

“Bünyesinde perakende olarak inşaat malzemesi, tekstil, çanta ve ayakkabı, halı, mobilya, elektronik ürünler, beyaz eşya ve klima, kırtasiye ve otomotiv ürünleri satış reyonları bulunan marketlerin bu reyonlarının da, ana faaliyet alanı bu ürünlerin satışı olan işyerleri için getirilen kısıtlamalara tabi olduğuna, bu marketlerin müşterilerin bu reyonlara ulaşmasını engelleyici fiziki tedbirleri almalarına”

Ancak Kurul, 30 Nisan’da yaptığı toplantıda ise, iki gün önceki kararı içindeki yukarıda ibarelerin iptal edilmesine karar verdi. Kararda şu ifadeler kullanıldı:

Kurulumuzun 28.04.2021 tarihli ve 2021/27 no.lu kararının 1. maddesinin 2. fıkrasında geçen “Bünyesinde perakende olarak inşaat malzemesi, tekstil, çanta ve ayakkabı, halı, mobilya, elektronik ürünler, beyaz eşya ve klima, kırtasiye ve otomotiv ürünleri satış reyonları bulunan marketlerin bu reyonlarının da, ana faaliyet alanı bu ürünlerin satışı olan işyerleri için getirilen kısıtlamalara tabi olduğuna, bu marketlerin müşterilerin bu reyonlara ulaşmasını engelleyici fiziki tedbirleri almalarına” ibarenin iptal edilmesine,

İÇİŞLERİ YASAK GETİRDİ

Bu karardan 4 gün sonra ise İçişleri Bakanlığı’nın ‘market tedbirleri’ne ilişkin yeni genelgesi yayımlandı. Antalya’da önce alınıp sonra iptal edilen marketlere ilişkin yasaklar, bu kez İçişleri Bakanlığı genelgesi üzerinden tekrar getirildi.

İçişleri Bakanlığı genelgesinde marketlere ilişkin yasakların kapsamı şöyle ifade edildi:

“Marketlerde (zincir ve süper marketler dâhil) vatandaşlarımızın zorunlu temel ihtiyaçları kapsamındaki ürünlerin dışında herhangi bir ürün satışına izin verilmeyecek.

7 Mayıs 2021 Cuma gününden itibaren marketlerde (zincir ve süper marketler dahil) temel gıda ve temizlik ürünlerinin yanı sıra sadece hayvan yemi, mamaları ile kozmetik ürünleri (parfümeri ve makyaj malzemeleri hariç) satılabilecek.

Daha önce getirilen alkollü ürün satışı kısıtlamasının yanı sıra marketlerde (zincir ve süper marketler dahil) elektronik eşya, oyuncak, kırtasiye, giyim ve aksesuar, ev tekstili, oto aksesuar, bahçe malzemeleri, hırdavat, zücaciye vb. ürünlerin satışına izin verilmeyecek.”

İçişleri Bakanlığı genelgesinde, “Bu esaslar doğrultusunda Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 27’nci ve 72’nci maddeleri uyarınca İl/İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurulları kararları ivedilikle alınacak” ifadeleriyle, genelge doğrultusunda karar alma görevi de il ve ilçe hıfzıssıhha kurullarına devredildi.

TEKRAR YASAK KARARI ALINDI

Bu genelge ardından Antalya İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu, koyduktan iki gün sonra kaldırdığı marketlere ilişkin yasakları tekrar uygulamak üzere karar aldı.

Kurulun bugün yayımlanan kararında şu ifadeler yer alıyor:

1. Marketlerde (zincir ve süper marketler dahil) vatandaşlarımızın zorunlu temel ihtiyaçları kapsamındaki ürünlerin dışında herhangi bir ürün satışına izin verilmemesine,

2. Bu çerçevede 7 Mayıs 2021 Cuma gününden itibaren marketlerde (zincir ve süper marketler dahil) temel gıda ve temizlik ürünlerinin yanı sıra sadece hayvan yemi, mamaları ile kozmetik ürünlerinin (parfümeri ve makyaj malzemeleri hariç) satılabilmesine,

3. Daha önce getirilen alkollü ürün satış kısıtlamasının yanı sıra marketlerde (zincir ve süper marketler dahil) elektronik eşya, oyuncak, kırtasiye, giyim ve aksesuar, ev tekstili, oto aksesuar, bahçe malzemeleri, hırdavat, züccaciye vb. ürünlerin satışına izin verilmemesine,…