Auschwitz, bir diğer adıyla ölüm kampı... Nazilerin kurduğu, çoğu Yahudi 1 milyon 100 bin kişinin katledildiği Polonya’nın Krakow kentindeki kampta hayatta kalmayı başarabilenler Sovyet Kızıl Ordusu tarafından 27 Ocak 1945’te kurtarıldı. Bugün dünyanın birçok yerinde Hitler faşizminin kurbanları anılıyor.

Hitler'in ölüm kampı Auschwitz, 76 yıl önce bugün özgürleştirildi

Özde Çelikbilek

Auschwitz, bir diğer adıyla “ölüm kampı” 27 Ocak 1945'te, Kızıl Ordu tarafından özgürleştirildi. İnsanlık tarihindeki en büyük kitlesel katliamın gerçekleştiği bu kamp, bugün II. Dünya Savaşı’nın simgelerinden biri. Holokost tarihçisi Dr. Tomasz Cebulski, “Auschwitz-Birkenau kamplarında yaşanan katliamın dünyaya öğrettiği bir şey varsa, o da ırkçılığın ne kadar kötü sonuçlar doğurabileceğidir” dedi.

Auschwitz, Nazi işgaline karşı savaşan Polonya ordusunun 1939 Eylül’ünde yenilmesiyle birlikte, Oświęcim kenti (Kraków’a yaklaşık 60 km uzaklıkta) ve civarı da III. Reich'ın topraklarına katıldı. Bu küçük kasabada kurulan toplama kampının inşaatı 1940 yılında başladı ve 1942 yılından itibaren Avrupa’nın dört bir yanındaki Yahudiler başta olmak üzere Romanlar, Polonyalılar, Yugoslavlar, LGBTİ’ler, Sovyet yurttaşları, komünistler, sosyal demokratlar Auschwitz ve hemen yakınındaki Birkenau ve Monowitz kamplarına getirildiler...

Bütün Nazi kampları gibi kapının üstünde “Çalışmak özgürleştirir” yazan Auschwitz toplama kampı'nda 1940-1945 yılları arasında faşist Nazi rejiminin en vahşi suçları işlendi. Yaşlılar, çocuklar ve ağır işlerde çalışamayacağı düşünülen kurbanlar gaz odalarında Zyklon B gazı verilerek öldürüldü. On binlerce kişi krematoryum denilen ocaklarda yakıldı. Nazilerin II. Dünya Savaşı sırasında gerçekleştirdiği soykırımda en az 6 milyon kişi hayatını kaybetti. Bunların 1 milyon 100 bini Auschwitz'deydi... Tutuklular kamptaki dört gaz odasında öldürüldü, cesetleri yakıldı ve insanlık dışı deneylere maruz bırakıldı.

SADECE İNSANA AİT 6.350 KG SAÇ

18 Ocak 1945’te Kızıl Ordu karadan ilerledikçe, Auschwitz toplama kampındakilere özgürlük biraz daha yakınlaşıyordu. Sovyet birlikleri, 27 Ocak 1945’te nihayet kampa ulaştığında karşılarında günlerdir açlıktan ve işkenceden zayıf düşmüş binlerce kişi duruyordu. 27 Ocak 1945’te Kızıl Ordusu’na bağlı askerler, Auschwitz Toplama Kampı’na ulaştıklarında kampta sadece 7 bin tutsak kalmıştı. Tomasz Cebulski, "Araştırmalarım sırasında, Auschwitz’deki tutukluların çoğunun 1944 yılının yaz sonundan itibaren, özgürlüklerinin bir daha geri gelemeyeceğine dair umutsuzluğa kapıldıklarını gördüm" dedi ve ekledi: Savaşı kaybedeceğini anlayan Nazi birlikleri yaklaşık 56 bin tutsağı batı yönünde “ölüm yürüyüşüne” çıkarmışlardı. Birçoğu yollarda açlıktan, soğuktan ya da işkenceden hayatını kaybetti."

Kızıl Ordu askerleri kamplara ulaştığında, nazilerin imha etmeye vakit bulamadığı, bir zamanlar erkeklere, kadınlara ve çocuklara ait milyonlarca giysi ve 6.350 kg insan saçı buldu. Kızıl Ordu tarafından faşistlerden kurtarıldıktan birkaç saat sonra Sovyet doktorları ve Kızıl Haç görevlileri kampın esirlerine yardım etti.

hitler-in-olum-kampi-auschwitz-76-yil-once-bugun-ozgurlestirildi-834196-1.II. Dünya Savaşı, tüm dünya üzerinde etkileri yıllarca hissedilecek ağır bir ders bıraktı. Tomasz Cebulski, tarihte bir daha böyle bir şey yaşanmaması adına bu 5 yıllık deneyimin belleklerde kalması adına tarih ve anlatının önemine dikkat çekti. Dr. Tomasz Cebulski, “Auschwitz-Birkenau kamplarında yaşanan katliamın dünyaya öğrettiği bir şey varsa, o da ırkçılığın ne kadar kötü sonuçlar doğurabileceğidir" dedi.

KATLEDİLEN ÇOCUKLARIN ANISINA

Auschwitz toplama kampının kurtarılmasının 76'nci yıldönümü nedeniyle gerçekleştirilecek anma programı, salgın koşulları nedeniyle online olarak düzenlenecek. Törene kamptan sağ kurtulanlar, Kızıl Ordu askeri ve birçok ülkeden heyetler katılım gösterecek. Bu yıl gerçekleşecek anma programı, Auschwitz'de katledilen 232 bin çocuğun anısına ithaf ediliyor.