AKP dönemi boyunca borçla büyüyen Türkiye ekonomisi yeni borç bulabildiği sürece büyümeye devam etti. Ancak küresel ölçekte kredi musluklarının tıkanmasıyla yıllardır kırılgan beşli içinde gösterilen Türkiye ekonomisi krize girdi. Öte yandan Türkiye ekonomik olarak küçülmesine rağmen kamu kesiminin artan borçları dikkat çekici seviyelere ulaşmaya başladı. Merkezi idarenin borcu 1 trilyon liranın üzerinde 2017 yılı sonunda […]

İdare’ye para yetişmeyince borç katlanıyor

AKP dönemi boyunca borçla büyüyen Türkiye ekonomisi yeni borç bulabildiği sürece büyümeye devam etti. Ancak küresel ölçekte kredi musluklarının tıkanmasıyla yıllardır kırılgan beşli içinde gösterilen Türkiye ekonomisi krize girdi. Öte yandan Türkiye ekonomik olarak küçülmesine rağmen kamu kesiminin artan borçları dikkat çekici seviyelere ulaşmaya başladı.

Merkezi idarenin borcu 1 trilyon liranın üzerinde

2017 yılı sonunda 876 milyar TL borcu bulunan merkezi idarenin borç miktarı, 2018 yılı sonunda 190 milyar TL artışla 1 trilyon 66 milyar TL’yi buldu. Diğer yandan borç artışı azalmak bir yana hızlanarak artmaya devam ediyor. Ocak ayı içinde merkezi idare borç miktarı 32 milyar TL daha artarak 1 trilyon 98 milyar TL’yi gördü.

Dış borçlar daha hızlı artıyor

Borçlanma kaynaklarında yurtiçinde küçülme meydana gelince, hükümet çareyi yurtdışından borçlanmakta aradı. Aralık ayında 480 milyar TL dış borcu bulunan merkezi yönetimin dış borcu ocak ayına gelindiğinde 500 milyar TL’yi gördü. 500 milyarlık dış borca karşılık 598 milyarlık da iç borç bulunuyor.

Bir yandan ithalat açığı ve dış borç anapara ödemeleri için döviz bulma mücadelesi veren ve oldukça yorulan gelişmekte olan ekonomilerin başında Türkiye geliyor. Borç bulabilmek adına daha fazla faiz ödemek zorunda kalan Türkiye’de gelecek nesiller borç batağına sürükleniyor. Türkiye’de ekonominin tüm kesimleri son 15 yılda toplam 157 milyar dolar büyüklüğünde parayı dış borcun faizi olarak ödedi.

Ancak dış borcun faizindeki artış ile beraber son yıllarda faiz ödemeleri de arttı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerine göre 2018 yılında ise dış borç faiz ödemeleri 13,7 milyar dolar ile tarihi rekorunu kırdı.

Halkın cebindeki faiz yükü artıyor

Sık sık popülist önlemlerle vergi afları getiren, vergi uzlaşmalarıyla büyük sermayedarları koruyan ekonomi politikaları vergi toplamakta zorlanınca çareyi borç bulmakta aradı. 2019 yılında genel yönetim bütçesinden faiz ödemelerine ayrılan tutar 117 milyar TL ile yeni bir rekora imza attı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yayımladığı finansman programına göre sadece mart ayı içinde 36 milyar lira borç ödemesi gerçekleştirilecek. Bu paranın 11 milyar lirası ise sadece faiz ödemelerinden oluşuyor.

***

MERKEZİ İDARENİN TOPLAM BORCU

♦ 2017 Aralık: 876 milyar TL

♦ 2018 Aralık: 1 trilyon 66 milyar TL

♦ 2019 Ocak: 1 trilyon 98 milyar TL

İç borç: 598 milyar TL

Dış borç: 500 milyar TL

DIŞ BORCA ÖDENEN TOPLAM FAİZ

♦ 2016: 10,5 milyar dolar

♦ 2017: 12 milyar dolar

♦ 2018: 13,7 milyar dolar

*GÜNLÜK FAİZ ÖDEMESİ: 37,5 milyon dolar