'İETT kendisi yapabilecekken neden ihale makamı oldu?'

Cumhuriyet yazarı Çiğdem Toker, bugün yayımlanan “Ulaşıma ulaşım ihalesi” başlıklı yazısında 3.havalimanı üzerinden yapılan ihaleleri eleştirerek İETT’nin ihale makamına dönüştüğünü belirtti.

Havaalanına ulaşımı sağlayacak otobüslerin ihaleyle satışa sunulmasının altını çizen Toker, bunu İETT kurumunun kendisi gerçekleştirebilecekken neden ihaleye ihtiyaç duyduğu sorusunu sordu. Toker, yeni otobüs ihaleleriyle özel şirketlere kazanç sağlanırken, havalimanına ulaşımın insanların ceplerini yakacağını belirtti.

Toker, yazısında ayrıca kamuda tasarruf günlerini yaşanılırken, havalimanına ulaşımının İETT’nin organize etmesinin daha masrafsız olabileceğini vurguladı.

Çiğdem Toker’in yazısının tamamı şöyle:

Açılışı için geriye sayımı başlayan 3. havalimanına ulaşım meselesine yeniden bakma zamanı:
Ulaştırma Bakanlığı, Gayrettepe -3. havalimanı Metro ihalesini 2016 yılı sonunda gerçekleştirdi. Döviz bozdurma şovlarının sürdüğü günlerde, davet yöntemiyle ve Avro üzerinden yapılan ihaleyi 999 milyon 769 bin Avro teklif veren Şenbay-Kolin ortaklığı aldı. O dönem kuru üzerinden 3.5 milyar TL olacağı açıklanan yatırım, bugünkü kurlar üzerinden 7.6 milyar lira.

Ulaştırma Bakanlığı, 3. havalimanı – Halkalı metro ihalesini Şubat 2018’de yaptı. Yine davet yöntemiyle gerçekleştirilen ihaleyi 4 milyar 294 milyon 713 bin TL teklif veren Özgün Yapı-Kolin aldı.
TL üzerinden yapılan 3. havalimanı-Halkalı metro ihalesini de Avro üzerinden yapılmış gibi bugünkü kura getirdiğimizde yaklaşık 7.2 milyar TL bir yatırım bedeline ulaşıyoruz. Şu haliyle toplam uzunluğu 66 kilometrelik iki hattın yatırımının yaklaşık 15 milyar TL olduğu söylenebilir. Şimdilik.

BİR METRE RAYLI SİSTEM

Kolin İnşaat, vatandaşın 3. havalimanına ulaşımını sağlayacak iki büyük metro hattının ortak müteahhidi olmanın yanısıra, 3. havalimanını yapmakta olan İGA A.Ş’yi oluşturan beş şirketten de biri.

Diğer taraftan 3. havalimanına ulaşımı sağlayacak bu iki büyük metro hattının Kolin dışındaki şirketler Özgün Yapı ile Şenbay İnşaat ise Bayburt Group’a bağlı, yani aynı holdingin şirketleri.
Bir yandan “dünyanın en büyük” havalimanı yatırımını gerçekleştirirken, bir metrelik bir raylı sistemi hazır edememiş olmak, plansızlık, basiretsizlik değilse nedir?

İETT İHALE MAKAMI

Bakan düzeyinde 2018’de biteceği açıklanmış olan ilk metro hattında işlerin planlandığı gibi gitmeyeceği, herhalde baştan belliydi ki, İETT yarım milyar TL’lik bir otobüsle taşıma ihalesini yapıverdi.

3. havalimanına 10 yıl süreyle, 150 otobüsle 18 hat üzerinden sefer işini; varoluş nedeni bu olan İETT gibi köklü bir kurumun kendisi yapabilecekken, neden ihale makamı haline geldiğinin bir cevabı vardır şüphesiz.

Zamanında bitmeyeceği başından belli 15 milyar TL’lik metro yatırımına karşılık otobüsle taşıma seçeneği zorunluysa, özel taşımacılık şirketlerine kaynak aktarmak mecbur muydu?

Yoksa kamuda tasarruf şarkısının yeniden tedavüle sokulduğu bugünlerde, otobüsle taşıma işini İETT’nin organize edip gerçekleştirmesi daha mı pahalı olurdu? Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı bu sorunun cevabını muhtemelen biliyordur.

Dünyanın en büyük havalimanına ulaşabilmenin, cepleri yakma, kasaları doldurma, enflasyonu fırlatma gibi sonuçlarını hep birlikte yaşayıp göreceğiz.