TSE’nin araç muayene hizmetleri ve cihaz alımına ilişkin ihalesi, ihale komisyonu dışında oluşturulan ayrı komisyonların raporları doğrultusunda sonuçlandırıldı. İki ihalede de en düşük teklifi veren firmalar, şartnameye uygun olmayan gerekçelerle saf dışı bırakıldı.

İhalede kendilerine göre standart oluşturmuşlar

Mustafa M. Bildircin

Türk Standartları Enstitüsü’nün (TSE) bazı ihalelerinin, yasal olmayan inceleme komisyonunun raporu doğrultusunda sonuçlandırıldığı belirlendi. Araç muayene hizmetlerine ilişkin 1 Kasım 2019 tarihinde tamamlanan ihalenin sonucunun 18 Kasım 2019 tarihinde açıkladığı, ihalenin kazananının ise bu süreçte oluşturulan inceleme komisyonu raporuna göre belirlendiği öğrenildi. Komisyon üyelerinin bir kısmının kurum personel yönetmeliği kapsamında olmayan dış uzmanlardan seçildiği de tespit edildi.

Sayıştay denetçileri, 2019 yılı denetimleri kapsamında TSE’nin mali hesaplarını inceledi. İncelemeler ile TSE’nin bazı ihalelerindeki yasalara aykırı işleyiş açığa çıkarıldı.


TEKNİK ŞARTNAMEYE AYKIRILIK

Sayıştay’ın TSE’ye ilişkin denetim raporuna göre, TSE Yönetim Kurulu, “Araç Kontrol Merkezlerinin Kurulumu ve İşletilmesi Suretiyle Araç Muayene Hizmetinin Görülmesi İşi” için ihale kararı aldı. 1 Kasım 2019 tarihinde yapılan ihale 18 Kasım 2019 tarihine bırakıldı ve bu süreçte oluşturulan iki kişilik inceleme komisyonu raporuna dayanılarak karar verildi. İhale dosyasında yapılan incelemede, inceleme komisyonu raporları kapsamında verilen kararlarda teknik şartnameye aykırılıklar olduğu görüldü.

İhaleye birinci sırada teklif veren firmayla ilgili İnceleme Komisyonu, “Kira sözleşmesi mülk sahibiyle yapılmamış” gerekçesiyle uygunsuzluk değerlendirmesinde bulundu. İlk teklifi geçersiz sayan komisyon, ihaleyi ikinci sıradaki istekli üzerinde bıraktı. Sayıştay denetçileri, Şartnamenin 14’üncü maddesinde yer alan, “İsteklinin mülk sahibi olmaması durumunda ihale sonrası imzalanan kira sözleşmesini sunacaktır” ifadesini hatırlatarak karardaki şartnameye aykırılığa dikkati çekti.


YÜZDE 44 GELİR KAYBI

İhale konusu bir başka işlemle ilgili olarak ise birinci sıradaki istekli, “Eksiklikleri şartnamede öngörülen süre içinde yerine getiremeyeceği” kanaati kullanılarak saf dışı bırakıldı. Ancak saf dışı bırakılan şirketin, eksiklikleri belirtilen sürede tamamlayacağına ilişkin taahhütname verdiği anlaşıldı. Sayıştay, ihalenin bu şekilde sonuçlandırılması ile idarenin gelir payının yüzde 44 azaldığını vurguladı.

TSE’nin ihalelerindeki yasaya aykırılıklar bunlarla da sınırlı kalmadı. TSE Marmara Bölge Koordinatörlüğü’ne bağlı Gebze Müdürlüğü’nün, “Cihaz Alımı” ihalesinde de yönetmeliğe aykırılıklar olduğu bildirildi. 25 Nisan 2019’da yapılan ihaleye üç firma teklif verdi. Tüm teklifler kabul edilirken tekliflerin değerlendirilmesi için oturum, sonraya bırakıldı. Bu süreçte oluşturulan inceleme komisyonu 15 Mayıs 2019’da tekliflerden birini uygun gördüğü yönündeki raporunu idareye sundu. İhale, komisyonca uygun görülen firmaya verildi.

GARİP GEREKÇE

Birinci oturumda belgeleri kabul edilen ve 2 milyon TL daha düşük teklif veren firmanın reddedilme gerekçesinin, “Marka belirtilmemesi” olarak gösterildiği kaydedildi. Denetçiler, finansmanı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı aracılığıyla uluslararası bir kuruluşça sağlanan 1 milyon Dolarlık ihalede oluşan fiyat farkının TSE bütçesinden karşılandığını ve bu ödemeyle ilgili ibraz edilen fişlere cihazların tümünün markasız olarak kaydedildiğini fark etti. Düşük fiyat veren firmanın daha önce kabul görülen bir hareket nedeniyle saf dışı bırakılmasını eleştiren denetçiler, “Mal alımı ihalelerinde ihale komisyonu dışında her ne ad ile olursa olsun komisyon kurulmaması gerekmektedir” değerlendirmesinde bulundu. Bu işlemler nedeniyle idarenin, mal alımı ile ilgili ayrıca külfete girdiğinin altı çizildi.