İhlal, gözaltı, işkence
10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü’ne Türkiye'de bir kez daha hak ihlalleri, uzun tutuklamalar, "yargısız infazlar"la girildi. Verilere göre 2022 yılında kolluk güçlerinin ateş açması sonucu 1’i çocuk 15 kişi yaşamını yitirdi. Yılın ilk 10 ayında ise 1521 işçi, iş cinayetlerinde can verdi.
Hüseyin ŞİMŞEK
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 10 Aralık 1948 tarihinde geniş bir mutabakat ile kabul edilmesinin ardından ilan edilen Dünya İnsan Hakları Günü, Türkiye’de yoğun hak ihlallerini yeniden gündeme taşıyor. AKP iktidarları döneminde artan ihlallere her geçen gün yenileri ekleniyor.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ve İnsan Hakları Derneği (İHD) tarafından paylaşılan hak ihlalleri verilerine göre, her gün yeni bir yaşam hakkı ihlali, işkence, kötü muamele, düşünce ve ifade özgürlüğünün ihlali gibi durum, yaşamın sıradan bir hali oldu. İşçiler, kadınlar, azınlıklar, sığınmacılar, cezaevlerinde kalanlar hak ihlalleri ile en çok karşı karşıya kalan kesimler oldu. Cumhurbaşkanı’na hakaret davalarında çocukların yargılandığı 2022 yılında, erişim engellemeleri ve gazetecilere dönük baskılar da dikkati çekici boyutta arttı.
“Verilerle 2022 Yılında Türkiye’de İnsan Hakları İhlalleri” başlıklı çalışmada, bazı ihlaller şöyle sıralanıyor:
•Kolluk güçlerinin yargısız infazı, dur ihtarına uyulmadığı gerekçesiyle veya rastgele ateş açması sonucu 8 Aralık 2022 tarihi itibariyle 1’i çocuk 15 kişi yaşamını yitirdi, 1’i çocuk ve 12’si mülteci toplam 23 kişi yaralandı.
•Güvenlik güçlerine veya resmi kurumlara ait araçların çarpması sonucu en az 3 kişi yaşamını yitirdi.
•Mayın ve sahipsiz bomba patlaması sonucu en az 1 çocuk yaşamını yitirdi, 3’ü çocuk 7 kişi de yaralandı.
•Hapishanelerde çeşitli gerekçelerle en az 61 kişi yaşamını yitirdi.
•Irkçı ve nefret içerikli saldırılar sonucu 15 kişi yaşamını yitirdi.
•Yapılan saldırılar sonucu 1 gazeteci yaşamını yitirdi.
1521 İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ
•İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) verilerine göre iş cinayetleri sonucu 2022 yılının ilk 10 ayında en az 1521 işçi yaşamını yitirdi.
•2022 yılının 11 ayında erkekler tarafından en az 308 kadın, 36 çocuk öldürüldü.
•63 gazeteci gözaltına alındı, 30 gazeteci tutuklandı.
•15 gazeteci kolluk kuvvetlerinin şiddetine maruz kaldı.