İhraç ettiğimiz için ithalatçı olmuşuz

Mustafa M. Bildircin

TBMM KİT Komisyonu’nda, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü’nün (TMO) mali hesapları masaya yatırıldı. TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, komisyon üyelerine yaptığı sunumunda 2002-2019 yıllarını baz alınca, “Siyasi parti temsilcisi gibi” konuştuğu gerekçesiyle eleştirildi. Güldal’ın dünya fiyatları ile Türkiye’deki fiyatların bir yıllık artış oranına ilişkin açıkladığı veriler, Türkiye'nin içinde olduğu olumsuz durumu da bir kez daha gözler önüne serdi.

Önceki gün toplanan TBMM KİT Komisyonu’nda, TMO'nun 2017 ve 2018 yılı mali hesapları ile genel faaliyetleri tartışıldı. Tarımsal ürün fiyatlarındaki artış ve ithalat verileri, toplantıda öne çıkan konular arasında yer aldı.

FİYAT ARTIŞINDA DÜNYAYI SOLLADIK

TMO Genel Müdürü Güldal’ın açıkladığı verilere göre, ekmeklik buğday fiyatı Türkiye’de geçen yıla göre yüzde 50 artarken dünyadaki artış ortalaması yüzde 22 oldu. Türkiye, makarnalık buğday fiyatında bir yılda yaşanan yüzde 31 artış ile yüzde 3’lük dünya ortalamasını yine geçti. Arpa fiyatları Türkiye'de bir yılda yüzde 23, dünyada ise yüzde 17 arttı. Benzer bir fiyat artışı mısırda da yaşandı. Türkiye’de 2019 yılına göre 2020’de yüzde 51 zamlanan mısır, dünyada ise yüzde 40'a yakın bir fiyat artışı gösterdi. Güldal, tarımsal ürün fiyatları ve hammadde fiyatlarında yaşanan artışın, Covid-19 salgını kaynaklı olduğunu söyledi.

Ekime uygun alanların giderek daralmasıyla tarımda ithalatçı durumuna düşen Türkiye'nin içinde bulunduğu durum da komisyonda gündeme getirildi. TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, son olarak Suriye Tel Abyad’dan alacağı 20 bin ton hububat ile gündeme gelen kurumun, ithalata ihtiyaç duymasının nedenleri ile ilgili bilgiler verdi.

TÜRKİYE NEDEN İTHALATÇI OLDU?

Türkiye’deki buğday üretiminin son beş yıllık ortalamasının 20,7 milyon ton olduğunu belirten Güldal, aynı dönemdeki tüketim ortalamasının ise 19 milyon ton olduğunu söyledi. Güldal, Türkiye'nin tüketimini karşılamayla ilgili bir problemi bulunmadığını savunarak, “Türkiye, 1,3 milyar dolarlık unlu mamuller tarımsal ihracatı gerçekleştirmektedir. Mısırda ise 600 milyon dolarlık bir net dış ticaret geliri elde etmektedir. Bu anlamda Türkiye, maalesef ihraç ettiği ürünler için yeterli hammadde üretemediğinden ithalat yapmaktadır” diye konuştu.

***

GELİR FARKIYÜZDE 90 AZALDI

Komisyonda söz alan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, AKP’li komisyon üyelerinin 2020 yılını 2002 yılı ile karşılaştırmaları üzerine, altın fiyatları üzerinden bir kıyaslama yaptı. 2002 yılında bir ton buğday satan çiftçinin 33 gram altın aldığını söyleyen Gürer, 2020 yılında ise bir ton buğday satan bir çiftçinin yalnızca yüzde 90'lık azalmayla 3 gram altın alabildiğine dikkati çekerek, “Aradaki 30 gram altın gelir olarak ortadan kalkmış. Böyle giderse önümüzdeki süreçte hububat ekiminde sorunlar artacak” ifadesini kullandı.