İkinci doz aralığı, aşı olmadığı için açılıyor

İsmail ARI

İktidarın tam kapanma olarak adlandırdığı ancak uzmanların “Bu tam kapanma değil” dediği ve milyonlarca yurttaşın çalışmak zorunda bırakıldığı kısıtlamalarda beşinci gün de geride kaldı. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Yönetim Kurulu Üyesi ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Önder Ergönül, BirGün’ün sorularını yanıtladı.

“Kapanmanın olumlu etkilerini görüyoruz ama tekrar açılmak zorunda kalacağız. Yeteri kadar aşılama yapılmadığı sürece vaka sayıları tekrar yükselecektir” diyen Prof. Dr. Önder Ergönül, “Bu kapanma için geç kalındı. Cenazeler, kongreler cesaret verici ve gevşemeye neden olan bir şey oldu. Pandemiyi yönetenler rol model olduklarını bilmeli” dedi. Ergönül, içki satışının yasaklanmasının da pandemi ile hiçbir ilgisinin bulunmadığını vurguladı.

AŞI KONUSUNDA ÇELİŞKİLİ AÇIKLAMALAR YAPILIYOR

► Aşılamaya yönelik Bakan Koca’nın ve Erdoğan’ın açıklamaları çok tartışıldı. Kapanma oldu ama aşı yok. Bu açıklamalara ve aşılama hızına ilişkin yorumunuz nedir?
Bu şekilde kapanmanın vaka sayılarındaki olumlu etkisini görüyoruz hep birlikte. Fakat aşılama olmadığı sürece bu mutlak bir çözüm olmayacaktır. Tekrar açılmak zorunda kalacağız ve aşılama olmadığında vaka sayıları tekrar yükselecektir. Bunu başaran yani vaka sayılarını sıfırlayan ülkeler var mı? Elbette var. ABD, İsrail, İngiltere ilk başlarda bocaladı ama sonra tam kapanma ve ciddi bir aşılamayla bunu başardılar. Bu yüzden tam kapanmayla aşılama da lazım. Türkiye bunu yapabilecek mi?

Aşılama konusunda çok çelişkili açıklamalar var. Aşılamanın nasıl olacağını bilmiyoruz. Söylenenlere göre, iki ay sıkıntılı olacakmış. İki ay sonra bolluk yaşanacağı söyleniyor ama nasıl olacak bilmiyoruz.

Anlıyoruz ki ortada aşı olmadığı için ilk doz aşıyı yapalım ikinci doz aralığını açalım diyorlar. Türkiye’nin aşı stratejisini kimse bilmiyor. Aşı konusunda açık bir şekilde neler yapıldığının paylaşılması herkesin yararına olacaktır.

► Vaka sayıları 63 binlerden 25- 30 bine kadar geriledi ancak ölüm sayıları hâlâ 350 civarında seyrediyor. Bu tabloyu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ölüm sayıları ve vaka sayıları her zaman paralel seyretmez. Ölüm sayıları, şu an hastanede tedavi olanların seyriyle ilgili bir sonuç. Ölüm sayıları bir süre daha bu böyle yüksek seyredebilir. Vaka sayılarının azalması ise kapanmayla birlikte beklenen bir şeydi. Tam kapanma olmasa da büyük ölçüde bir kapanmaya gidildi. Bundan sonra ölüm sayıları da azalacaktır.

Ölüm sayıları 7-10 gün sonra düşecek, hastaneye yatışlar ve günlük ölüm sayıları da azalacaktır. Bu rakamların oluşturduğu oransal piramitte vaka sayıları en üstte olduğu için 10 gün 14 gün sonra ölüm sayılarının azalması normal.

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ergönül

► Bu süreçte Bilim Kurulu üyeleri çok eleştirildi. Bu eleştirilere siz nasıl yaklaşıyorsunuz?
Bilim Kurulu üyesi arkadaşlara danışılıyor ama etkili olmadıkları açık. Bilim Kurulu bir danışma kurulu ve onlardan fikir alınıyor. Salgını yöneten Sağlık Bakanlığı ve iktidardır. Bilim kurulu üyeleri gönüllü bir biçimde bildiklerini aktarıyor.

► Yoğun bakımlar ne durumda? Vaka sayılarındaki düşüşle yoğun bakımlardaki doluluk azaldı mı?
Vaka sayılarının azalmasıyla yoğun bakımdaki hasta sayısı da azalacaktır. Yoğun bakımlar dolduğu için kapanma oldu, yasaklar konuldu. Ayrıca, bu kapanma için de geç kalındı. Yaklaşık bir ay önce kapanma uygulanmalıydı.

HİNDİSTAN MUTASYONU DAHA HIZLI YAYILIYOR

► Hindistan mutasyonunun diğer mutasyonlara göre farkı nedir?
Hindistan mutasyonunun diğer mutasyonlara göre çok öldürücü olduğuna dair ikna edici yayınlar yok şu anda. İngiltere, Güney Afrika ya da Brezilya mutantlarından çok fazla öldürücü olduğuna dair veri görülmedi ama diğer mutasyonlara göre daha hızlı yayıldığını biliyoruz.

► Turistler karantinaya alınmıyor ama Avrupa ülkeleri gibi birçok ülke Türkiye’den gelenleri karantinaya alıyor…
Enfeksiyonun yayılması dışarından gelen turistler nedeniyle olmuyor. Bu en başlarda salgının yayılmasına neden olan şeydi. Toplum Nisan ayında kongreleri görünce rahatladı ve salgını hafife alındığı için vaka sayıları arttı. Kapalı ortamlarda bulunanlar, cenazeler, kongreler cesaret verici bir şey oldu. Pandemiyi yönetenler rol model olduklarını bilmeli.

BU KAPANMA YETERLİ DEĞİL

► Milyonlar insan sokağa çıkıyor, işine gidiyor ve çalışmaya devam ediyor. Bu kapanma yeterli mi?
Bu kapanma yeterli değil. Çin’de olduğu gibi de bir kapanma yapamaz Türkiye. Pandeminin her evresinin bir özelliği var. Şu aşamada, bu kapanma bile oldukça etkili bence. Vaka sayıları da düşüyor, görüyoruz. Ama tümden kapansak da sorun çözülmez. Hiç kimse evinden çıkmasın demek şu an mümkün değil. Veya bu yapıldı diyelim yine her şey bitmeyecek. Bir ay kimse evinden çıkmadı diyelim. Sonra kapanma bittiğinde yine vakalar artacak.
Nüfusun yüzde 60’ı, yüzde 70’i bağışıklık kazanmadığı sürece bu böyle devam edecek. Bu bağışıklık nasıl sağlanacak, tabi ki aşıyla sağlanacak. Başka yolu yok. Önümüzdeki haftalarda, aylarda aşının eksikliğini hissedeceğiz.

İÇKİ YASAĞININ PANDEMİYLE İLGİSİ YOK

► İçki yasakları çok tartışılıyor. Kapanma döneminde alkol satışının yasaklanmasını doğru buluyor musunuz?
İçki yasağı ile pandeminin hiçbir ilgisi yok. Türkiye zaten aşırı alkol tüketen bir ülke değil. İçki tüketimi çok düşük. Burada asıl mesele kapalı, kalabalık toplanmalar ile yakın temasları engellemek.