İktidar çiftçinin sesini geç duydu: Depolarda çürüme aşamasına gelen patatesi TMO alacak
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, depolarda çürümeye bırakılan patatesin Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından alınacağını duyurdu. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan CHP’li Milletvekili Ömer Fethi Gürer de, “İktidar patatesin çürümesi yerine TMO tarafından alınıp dar gelirlilere dağıtılması çağrısına nihayet olumlu yaklaştı” dedi.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, depolarda kalan ve çürüme aşamasına gelen patatesin Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından alınacağını açıkladı. Pakdemirli, TMO tarafından alımı yapılan patates ve kuru soğanın valilikler (sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları) aracılığıyla düzenli olarak yardım yapılan ihtiyaç sahibi ailelere bedelsiz olarak dağıtılacağını bildirdi.
Pakdemirli, "Patates ve soğan piyasalarındaki ortaya çıkan bu durumun çiftçilerimizi olumsuz etkilememesi ve stoklardaki ürünün ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza ulaştırılması amacıyla Sayın Cumhurbaşkanı'mızın talimatları ile Toprak Mahsulleri Ofisi patates ve kuru soğan tedariki ve dağıtımı ile görevlendirilmiştir. Bu kapsamda üretimin yoğun olarak yapıldığı ve depolandığı illerimizden başlamak üzere Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı üreticilerden, üretici örgütlerimiz aracılığıyla 2020 yılı mahsulü olan patates 25 kilogramlık çuvallanmış olarak kilogram başına 85 kuruştan satın alınacaktır. Aynı şekilde kuru soğan temin tedarik ve dağıtım işlemlerine de başlanmıştır" diye konuştu.
CHP’Lİ GÜRER: GEÇ ALINMIŞ DOĞRU BİR KARAR
Konuya ilişkin açıklama yapan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, depolarda kalan ve çürüme aşamasına gelen patatesin TMO tarafından alınacağının açıklanmasını geç kalınmış doğru bir karar olarak değerlendirdi.
Patates ve soğanda arz fazlası nedeni ile oluşan mağduriyetin ardından Bakan Pakdemirli, stoktaki patates ve kuru soğanı ihtiyaç sahibi ailelere bedelsiz dağıtacaklarını bildirdi. Üreticilerin yaşadığı mağduriyetin Meclis’te sık sık gündeme getirilmesinin ardından daha önce katıldığı bir TV programında TMO tarafından alımın planmadığına ilişkin açıklamasından geri adım atan Pakdemirli, alım planlamadığını açıkladıktan bir ay sonra TMO’nun alım için görevlendirildiğini duyurdu.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer
Konuyu sık sık Meclis’e taşıyan CHP’li Gürer ise karar sonrası şu değerlendirmeyi yaptı:
“Ülkemizde 71 ilde patates yetişiyor. Yazlık ve kışlık olarak ekilen patates Niğde, Konya, İzmir, Afyon illeri ilk sırada yer alıyor. Niğde 830 bin ton ile en çok patates yetiştirilen bölge durumunda.Soğan ürünü de Ankara,Amasya, Hatay, Çorum, illeri ilk sırada üretim merkezleri. 2020 yılında hasat edilen ürünler tüccar maliyeti altında fiyat verince çiftçi ürünü depoladı. Patates ve soğan tüketiminde önemli katkısı olan turizm bölgelerinde otel ve restaurantlar ile ülke genelinde yeme içme sektörüne getirilen kısıtlama ve yurt dışı satış olanağı yaratılmaması ürünlere talebi düşürdü. Depoda ürün bu kez alıcı bulamadı.Ülkemizde depolar ev altları ya da sınırlı korunan mağaralar Modern depolama olanağı yok ürün en çok 4 ay bu depolarda dayanabiliyor.,2021 yılının ilk üç ayında normalde depoda ürün satılması gerekirken alıcı tüccar yok pahasına ürüne fiyat verdi.1 liraya mal olan patates için 65 krş tarlada satamayan çiftçi tüccar depoda ürüne daha düşük fiyat verince çaresiz kaldı.1999 yılında 6,5 milyon ton patates yetişirken 2020 yılında 5 milyon 300 bin ton patates yetişti.nüfusta 20 milyon artmasına rağmen patates depo da kaldı.Hububat sonra en çok tüketilen ürün depoda kalırken piyasa oyuncuları patates 2.5- 3 TL satarak kazancını düşürmedi olan çiftçi üretici ile tüketiciye oldu.Arz fazlası varken daha vatandaşa pahalı ürün satıldı.Depoda ürün çimlenmeye başladığı süreçte sürekli TMO alım yapması için iktidara sürekli çağrıda bulundum.Geçmişte TMO alım yapmıştı.Nihayet Bakanlık dediğimizi dinledi depoda çürümeye başlayan patates ve soğanı alacağını açıkladı.Bir nebze üretici memnun.En azından depoda çürüyüp depoyu temizleme külfetinden kurtulmuş olacak.”
‘PLANSIZ, ÖNGÖRÜSÜZ TARIM’
Patates ve soğanın dondurulmuş ve işlenmiş ürün olarak değerlendirilmesi, katma değerli ürüne dönüştürülmesi, yurt dışına da bu yolla satışı olası iken Türkiye’de tarımda plansızlık ve öngörüsüzlüğün ürünlerin çürümesine ve üretici mağduriyetine neden olduğunu kaydeden Gürer, “Patates ve soğanda sorun olacağı aylardır görülüyordu iktidarı sürekli uyardık bir karar almaları için ürün depoda çürümeye başlaması mı gerekirdi? Binlerce ton patates soğan zayi oldu. Bu aşamada fireler arttı en azından büyük mağduriyet kısmen önlendi alım yapılabildiğine göre neden bir ay önce yapılıp çiftçi yaşadığı stres önlenmedi” diye konuştu.