İktidar dış politikada çıkış arıyor
NATO üyesi Polonya’ya yapılan satışla birlikte Doğu Avrupa’da, Rusya’yı gözetleyecek Türkiye yapımı SİHA’ların sayısı artıyor. Gözler Türkiye-Rusya ilişkilerinin gelecek dönem seyrinde.
Özde ÇELİKBİLEK
Polonya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Ortadoğu ve Afrika Çalışmaları Başkanı Karol Wasilewski, Cumhurbaşkanı Andrzej Sebastian Duda’nın Ankara ziyaretini, SİHA anlaşmasını ve iki ülke arasındaki yakınlaşmanın etkilerini değerlendirdi.
Gelişmelerin Türkiye-Rusya ilişkilerindeki güvensizliği daha fazla derinleştireceğine dikkat çeken Wasilewski, “Ankara, Rusya'nın NATO’nun doğu kanadındaki caydırıcılığına ne kadar katkıda bulunursa, Moskova bu durumdan o kadar tedirgin olacaktır. Ve büyük olasılıkla Rusya, Türkiye’nin Suriye ve Kafkasya’ya olan ilgisine karşı hareket ederek Türkiye’ye bu tedirginliğini göstermeye çalışacaktır” dedi. Ukrayna’ya yapılan satışın ardından Polonya’ya yapılan satışın eklenmesiyle de birlikte, Türk yapımı SİHA’ların Doğu Avrupa’daki sayısı artacak.
DENGE İŞE YARAMIYOR
NATO üyesi Türkiye ile Rusya’nın S-400 uzun menzilli füze anlaşmaları, ekonomik işbirlikleri ile birlikte son dönemde sık sık gündeme gelen “Türkiye NATO ve Batı’dan uzaklaşıyor mu?” tartışmaları, Polonya’ya SİHA satışlarıyla birlikte, yüzünü yeniden Batı’ya dönen, NATO fikrinden uzaklaşmadığını kanıtlayan Erdoğan’ın sıcak mesajları olarak yorumlanıyor. Türkiye için gerçekleşen bu satışın, Batılı müttefiklere Rusya'yı caydırmak için üzerine düşeni yaptığını göstermenin bir aracı olduğunu belirten Wasilewski, “Bunun sayesinde Türkiye'nin NATO'daki konumunu güçlendirebilir, ancak bunun gerçekleşmesi için Türkiye'nin NATO'ya olan bağlılığını kanıtlayacak ek önlemler alması gerekecektir. Türkiye, NATO ve Rusya arasındaki ‘dengeleme hareketini’ sürdürürse, Batılı ortaklar onu güvenilir bir müttefik olarak görmemeye devam edecektir” şeklinde yorum yaptı.
Türkiye ile bir süredir ikili ortaklıklara imza atan Rusya, SİHA satışları için henüz açıklama yapmış değil. Fakat Rusya ve Polonya arasındaki pamuk ipliğine bağlı diplomatik ilişkiler, son dönemde Belarus ve Ukrayna’daki gelişmeler ile birlikte daha fazla gerildi. Türkiye tarafından Polonya’ya gerçekleşen SİHA satışının kesinlikle Rusya tarafından beğenilmediğinin altını çizen Wasilewski, “Rusya’nın endişelendiğini söylemek için henüz çok erken. Türkiye’nin NATO’nun doğu kanadındaki angajmanı devam ettiği takdirde, o zaman Rusya kesinlikle söz yerine eylemlere yönelecektir” dedi.
SAMİMİYETİNİ KAYBETTİ
Biden’ın işbaşına gelmesiyle Ankara manevra yapmaya ve yeniden Batı’ya olumlu mesajlar vermeye başladı. İçeride olduğu kadar uluslararası siyasette de yalnızlaşan AKP iktidarı eski dostların kapısını çalmaya, ilişkileri toparlamaya çalışmaya başladı. Türkiye’nin NATO zirvesinde, doğu kanadındaki angajmanına işaret ederken yeni silah anlaşmasını göstereceğini belirten Wasilewski, “Bu zirve, Biden yönetimi ve Türkiye ile ilişkilerin seyrinin değişmesi için yeterli değil. Biden yönetimi de Türkiye’nin samimiyetine inanmak isteyecektir, yoksa mevcut yaklaşım devam edecektir” diyor.