İktidarın çıkarı için işçiler feda ediliyor
Mahir Bağış
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın iki gün önce yaptığı açıklamaya göre, Bursa, Kocaeli ve Antep’te Covid-19 vakaları “belirgin şekilde artıyor.” Bu kentler Türkiye’nin işçi kentleri.
BirGün’e konuşan çalışma sosyoloğu Dr. Hakan Koçak, bu üç kentte görülen tablonun, “Covid-19 zengin-yoksul ayırmıyor” diyenleri yalanladığını belirtti. Koçak, “Sanayi kentlerinde yaşanan vaka artışının sınıfsal olmadığını söylemek çok zor. İktidarın ekonomik çıkarı için işçiler feda ediliyor” dedi.
SENDİKA İŞÇİYİ DEĞİL İŞLETMEYİ ÖNCELİYOR
Bursa’nın imalat sanayinin en yoğun olduğu kentlerin başında geldiğine dikkat çeken Koçak, “Aynı ortamı, aynı havayı paylaşan on binlerce işçi vardiyalar halinde çalışmaya devam ediyor. Günün neredeyse yarısını kapalı mekânlarda birlikte geçirmek zorunda kalan işçiler arasında vakanın artmaması düşünülebilir mi?” diye sordu.
Bursa’daki fabrikaların durumunun tam olarak öğrenilemediğini de ifade eden Koçak, “Kentin ana gövdesi olan metal işkolunda çoğunlukla Türk Metal Sendikası örgütlü. Fakat bu sendika üzerinden bir denetleme mekanizmasının şekillenmesi çok zor. Çünkü sendika işçiden çok, işletmeyi önceliyor” dedi.
Sosyolog Dr. Hakan Koçak
KOCAELİ’NDE HANELER ÇOK KALABALIK
Kocaeli’ne bağlı Gebze, Dilovası gibi yerleşim yerlerinde de büyük işletmelerin bulunduğunu belirten Koçak şöyle devam etti:
“Bursa’ya göre Gebze bölgesinde küresel üretim zincirleri içinde yer alan petrokimya ve metal alanlarında önemli bir sendikal gelenek mevcut. Bu sayede kentte işçiler arasında salgının ne ölçüde yayıldığına ilişkin bilgi almamız görece daha mümkün oluyor. Kocaeli’nde yoğun nüfusun dar bir alanda sıkışmış halde yaşadığını görüyoruz. Öteden beri gelen göç dalgaları sonucunda çok ciddi bir yoksulluk hâkim, çok kötü koşullara sahip mahalleler var. Hane başına düşen insan sayısı oldukça fazla. Bu da işçi aileleri arasında salgının hızla yayılmasına neden oluyor.”
ANTEP’TE ENFORMEL ÇALIŞMA YAYGIN
Dokuma ve plastik sanayinin yoğun olduğu Antep’te ise denetimin çok daha zor olduğunu ifade eden Koçak, “Bu kentte özellikle Suriye’den göç eden insanlardan oluşturulmuş bir göçmen emeği, ucuz iş gücü söz konusu” diye konuştu. Antep’te, Bursa ve Kocaeli’ne göre enformel çalışma ilişkilerinin daha yaygın olduğunu vurgulayan Koçak, “Sendikal gücün de diğer iki kente göre çok daha zayıf kılınmak istenildiği bir bölge. Sendikaya dahi izin verilmeyen fabrikalarda vaka sayısına ulaşmak çok zor” diye konuştu.
BELEDİYELER AKP’Lİ
Bu üç kentin başka bir ortak özelliğinin de uzun yıllar AKP’li belediyeler tarafından yönetilmesi olduğuna dikkat çeken Koçak, şunları da kaydetti: “Ne yazık ki bu bölgelerde işçi sağlığını önceleyen bir bakış söz konusu değil. Gerçek bir kapanma olsa dahi buralarda işçiler özel izinlerleçalıştırılıyor; çünkü çarkların dönmesi isteniyor. Diğer önemli bir husus ise Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın çok uzun süredir bu işyerlerinde denetim yapmadığı gerçeği. Yani kısaca, iktidarın ekonomik çıkarı için işçiler feda edilmiş oluyor.”