İlk sakin şehrin huzuru kaçtı

Aycan KARADAĞ

İzmir’in Seferihisar ve Menderes ilçe sınırları içerisinde yer alan bölgede 3 tanesi işletme ve 2 tanesi arama ruhsatlı olmak üzere 210 milyon metrekare alanı kapsayan jeotermal ruhsat alanı bulunuyor. Bölgede toplam 46 jeotermal sondaj kuyusu, 3 adet rüzgâr enerji santrali, 2 adet jeotermal enerji santrali ve 2 adet güneş enerji santrali yapılması planlanıyor. Karen Kahramanmaraş Elektrik Üretim A.Ş, Küçük Menderes Enerji Elektrik Üretim A.Ş, İzmir Jeotermal Enerji San. Tic. A.Ş. ve RSC Elektrik Üretim İnş. Tur. Ltd. Şti. çalışmalarını bölgede aktif olarak sürdürüyor.

Üç bin yıldır kesintisiz zeytincilik ve hayvancılık üzerine yaşamın devam ettiği, özellikle Orhanlı köyünün bulunduğu bölge “Kadim Üretim Havzası” olarak biliniyor. Keçi ve koyun hayvancılığının yanı sıra havza içerisinde, zeytinliklerin altında otlayan hayvanlar ormanlarda ve makilik alanlardan besleniyor. Yüzyıllardır biyoçeşitliliğini sürdürülebilmesine ve insanların doğanın bir parçası olarak yaşamasına ev sahipliği yapan bölge şimdi jeotermal enerji santrallarının tehditleriyle karşı karşıya.

GES-RES-JES ENTEGRE ENERJİ SANTRALİ

Aydın’da birçok jeotermal enerji projesi yürüten Karen Kahramanmaraş Elektrik Üretim A.Ş’nin Orhanlı köyünde 9 bin740,03 hektar alanda “Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular İşletme Ruhsatı” bulunuyor. Hali hazırda 2 adet Jeotermal sondaj kuyusu açan şirkete 2 adet daha jeotermal arama sondaj kuyusu açmak için ‘ÇED Gerekli Değildir’ ve ÇED kapsam dışı kararı verildi. Ancak İzmir 3. İdare Mahkemesi verilen kararları iptal etti. Şirket ayrıca GES-RES-JES Entegre Enerji Santrali ve 12 adet jeotermal sondaj kuyusu açmak istiyor. Bölge halkı; İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Seferihisar Belediye Başkanı İsmail Yetişkin, Avukat Şehrazat Mercan, Avukat Karya Mercan, Avukat Cem Altıparmak’ın destekleri ile projenin ÇED toplantısına izin verdirmedi. Bölge halkı konu hakkında suç duyurusunda bulundu.

Küçük Menderes Enerji Petrol Jeotermal Maden Elektrik Üretim A.Ş de Menderes ve Seferihisar ilçeleri sınırlarının içerisinde yer alan Orhanlı Vadisi’nde 3 bin 125 hektarlık alanda 37,5 MWe Jeotermal Enerji Santrali ve Yardımcı Kaynak (GES +RES) Tesisleri yapmayı planlanıyor. Proje kapsamında toplam 23 adet jeotermal kaynak arama (sondaj) çalışması yapılacak. Orhanlı Vadisi’ndeki zeytin ormanlarının ve yaşam alanlarının içerisinde yapılmak istenen proje için, 11 Haziran’da Orhanlı köyünde Halkın Katılım Toplantısı yapılırken köy halkının yaşam alanlarına yapılmak istenen projeye karşı oldukları gerekçesi ile tutanak tutulmuş ve toplantı sonlandırılmıştı. Projenin ÇED süreci ise devam ediyor.

RSC Elektrik Üretim ise 2019 yılında ilçede, Kavakdere Mahallesi’nde toplam kurulu gücü 12 MW olan Jeotermal Enerji Santrali kurdu. Bölge halkı tesis çevresinde bulunan zeytin ağaçlarından bazılarının kuruduğunu aktardı. Ayrıca tesisten yayılan çürük yumurta kokusu Kavakdere sakinlerini rahatsız ettiği belirtildi. Şirket ayrıca arama ruhsat alan içinde 9 adet jeotermal sondaj kuyusu açmak için çalışma yürütüyor.

BÖLGE HALKI RAHATSIZ

Orhanlı Köyü Kültür, Gençlik ve Spor Kulübü Derneği Başkanı Hasan Tahsin Akçil, BirGün’e yaptığı açıklamada, “Köyümüz de asırlık zeytin ağaçlarıyla iç içe geçmiş, temiz havası ve suyuyla bugün Türkiye’nin göç vermeyen ender köylerinden birisi. Ürettiğimiz zeytinyağı bütün dünyanın en lezzetli zeytinyağları arasında tescil edilmiş durumda. Ürettiğimiz organik sebze ve meyveler ise ülkemizin her yerindeki insanların sofralarında sağlıklı gıda olarak ulaşıyor. Verilen bu karar, mücadelemizde ne kadar haklı olduğumuzu gösteriyor. Çocuklarımızın geleceği için yaşam alanımız olan bu vadideki bütün jeotermal projelerine karşı mücadelemizi sürdürmeye devam edeceğiz” diye konuştu.