İnka Uygarlığı’nda Yolculuk (2)

Cusco hem hayran olunacak hem de yazgısını öğrendiğinizde sizi üzecek bir şehir. Sonda söyleyeceğimizi başta söylemek lazım, İnka Uygarlığı 15. yüzyılda astronomi ile ilgilenen ve tarımda ileri araştırma tekniklerini kullanan, insanlık tarihinin gördüğü en ileri uygarlıklardan birisi. İspanyollar, 1532’de Francisco Pizarro’nun komutasında Cusco’yu ele geçirdiğinde Pizarro, İspanya kraliçesine “Bu şehrin güzelliği sizin adınıza yakışır derecede ve onu sizin şerefinize bir İspanyol şehrine dönüştüreceğim” diye mektup yazmıştı. Şehrin etrafındaki ve içindeki eşsiz İnka tapınaklarında yer alan ve büyük bir muntazamlıkla yerleştirilen taşlar sökülerek İspanya’nın hemen her şehrinde görülecek sıradan katedrallerin inşasında kullanıldı. Bugün Cusco’nun merkezindeki Plaza Mayor’da bu yapılardan 4 tane bulunuyor. Meydanın hemen paralelindeki sokaklarda sağ taraftaki duvarda mükemmele yakın yerleştirilmiş taşları, karşısındaki duvarda ise sıradan bir taş işçiliği görüp aradaki çarpıcı farka şahit oluyorsunuz. Bu yüzden (haklı olarak) Peru halkı Pizarro’yu pek iyi anmıyor.

Cusco merkezine giriş çıkış trafik sebebiyle zor ama bir kere girdiğinizde size müthiş anılar kazandıran bir şehir. Tabii ki böyle geleneksel bir şehirde turistlerin özellikle satıcılara karşı dikkatli olması gerekiyor. Öncelikle evrensel bir kural olarak sokakta size yaklaşan satıcılardan takı, resim veya giyecek almamanızı öneririz. Cusco ve etrafının en gözde ürünü koyundan büyük, lamadan daha küçük olan alpakanın yününden elde edilen atkı, kazak ve hırkalar. % 100 alpaka yününden yapılan ürünleri zaten fiyatından anlıyorsunuz, bir başka test etme yolu da alacağınız ürünün sıcaklığı. Alpaka yününden yapılmış olanlar oldukça soğuk, diğer yünlerle karıştırılmış olanların ise sıcaklığı daha yüksek.

Gelelim bölgedeki İnka mirasına

Plaza Mayor’daki Santa Domingo Kilisesi’nin yapımı için taşları sökülen Coricancha, Cusco merkezindeki İnka tapınaklarının en önemlisi. Zaten şehirdeyken İspanyol eserlerini es geçip, İnka mirasına yönelmeniz en doğrusu olacaktır. Inka güneş tanrısı Inti için yaptırılan bu tapınakta da yine prizma şeklindeki devasa taşların kullanıldığını göreceksiniz. Cusco’ya yakın olan tarihi eserler arasında en önemlisi, temelleri neredeyse 1000 yıl önce atılmış kalenin bugüne ulaşmış harabelerini bulunduran Sacsayhuamán. Bu tesisin 3 açıdan önemi var. İlki yılın en kısa günü olan 24 Haziran’da büyük bir şenlik havasında kutlanan Inti Raymi Festivali’ne ev sahipliği yapması, ikincisi ağırlığı 200 tona ulaşan taşların şehirden 300 metre yükseklikte ve 5 kilometre uzaklıkta bir tepeye taşınarak, aralarına bugün dahi bir kâğıt sokulamayacak kadar sıkı şekilde, adeta bir lego misali yerleştirilmesi ve tapınağın tepesinden görülen muhteşem Cusco manzarası. Bu bölgede Pisaq, Qenqo, Tambomachay diğer görebileceğiniz harabeler.

Vadideki Mücevher: Ollantaytambo

Cusco’dan Machu Picchu’ya ulaşmanın 2 yolu var. Ya doğrudan tren bileti almak ya da Ollantaytambo’ya kadar kara yolu ile gidip oradan trene binmek. İlki için ödeyeceğiniz gidiş-dönüş biletinin tutarı eğer elinizi çabuk tutmazsanız kişi başı 400 doları geçebiliyor ki yolculuğun süresi 3-4 saat civarında. Bundan sıyrılmak için daha hesaplı yol ise 10 sol karşılığında (aşağı yukarı 11 TL) Cusco’dan Ollantaytambo’ya giden midibüslere atlamak ve oradan gidiş dönüş tren bileti almak ki biz bu yolla kişi başı 118 dolar ödedik. Tabii bir diğer yol da uzunluk ve aktivitelere göre 2 günden 1 haftaya kadar sürebilen Inca Yolu (Inca trail). Bu yolculuk tamamen tabanvay ile yapılıyor ve yol üzerindeki köylerde konaklanıyor. Eğer zamanınız varsa ve yüzlerce kilometrelik yürüyüş sizin için problem değilse Inca Trail tüm hayatınız boyunca unutamayacağınız bir tecrübe olabilir. Biz yukarıda bahsettiğimiz hesaplı yolla Ollantaytambo’ya vardığımızda oldukça doğru bir karar verdiğimizi anladık çünkü bu küçük şehir bir vadide yer alıyor ve bu vadinin iki tarafında görülmeye değer İnka Harabeleri var. Birisi ücretli diğeri ise ücretsiz olan (ücretsiz olan için 1 saati bulacak ve zaman zaman uçurumun kenarından yürüyeceğiniz bir tırmanış sizi bekliyor) bu yürüyüşler mükemmel manzaralar öneriyor. Ollantaytambo’ya yakın 2 çok önemli ziyaret edilecek yer var. Pamukkale’deki havuzların içinde farklı renklerde tuz madenlerinin olduğunu düşünün, işte Salinas de Maras böyle bir yer (bkz. resim). Bu önemli tuz madeninden yemekler veya vücut bakımı için farklı tuzları satın almak mümkün. İkinci ziyaret edilecek yer ise İnkaların, tarım ürünlerini test etmek için kullandığı daire şeklindeki teraslardan oluşan Moray. Ollanta sonrası adres Machu Picchu!

Tarifsiz Güzellik

Bilmeniz gereken en önemli şey Machu Picchu biletini Machu Picchu’dan alamayışınız, bu işi mutlaka daha önce yapmanız gerekiyor. Machu Picchu’ya giriş biletini 2 yolla alabilirsiniz. Birisi Peru Kültür Bakanlığı’nın sitesinden sadece VISA kredi kartıyla, diğeri de aynı bakanlığın Cusco’daki bilet satış ofisinde. Biletler kişi başı 152 sol yani 169 TL civarında. İnternet üzerinden alışveriş biraz zahmetli dolayısıyla bunu ekran görüntüleriyle anlatan web siteleri mevcut. Eğer bilet alma işini Cusco’ya bırakmayı düşünüyorsanız günde sadece 2500 kişinin girebildiği Machu Picchu’ya girememe riskini de göze alıyorsunuz demektir. Bileti alırken Huayna Picchu tepesine tırmanma seçeneğini de ekleyebilirsiniz. Bu tırmanış için günde 400 kişiye izin veriliyor ve belirtelim yükseklik korkusu olanlara bu aktiviteyi hiç tavsiye etmiyoruz, zira bu korkuya sahip olmayanlar için dahi tehlikeli bir tırmanış. Bileti almadan önce videoları mutlaka izleyin derim.

Machu Picchu’ya Aguas Calientes isimli kasabadan 25 dakikalık bir servis yolculuğu ile ya da 2 saat sürecek bir merdiven çıkışı ile gitmeniz mümkün. Biz servisle dönüp merdivenle indik ve bu dahi bir hayli yorucuydu, dolayısıyla iniş ve çıkış size harap edebilir. Aguas Calientes’de 1 hatta 2 gece geçirmenizi tavsiye ederiz. Varış, Machu Picchu gezisi ve ertesi gün, zira bu muhteşem güzelliği gördüğünüz anda tüm gününüzü orada geçirmek isteyeceksiniz. Üstelik sadece resimlerden gördüğünüz kalıntılardan ibaret değil Machu Picchu. İnka Köprüsü’ne muhteşem bir manzara eşliğinde yürüdüğünüz bir patika, vadiyi daha da yukarıdan görebileceğiniz Güneş Kapısı yakındaki diğer aktiviteler.

Peru 2 haftalık yolculuğumuzda bize Machu Picchu’dan çok daha fazla şey sundu. Bu ülkeyi ziyaret ederken, bizim bir sonraki sefere bıraktığımız Nasca Çizgileri, Arequipa (oldukça turistik olsa da) Titicaca ve vaha şehri Huacachina da listeye dahil edilmeli elbet. Ama seyahat uzunluğu ne olursa olsun veya nereye giderseniz gidin, İnka ülkesi bavulunuza bir dolu anı doldurup evinize gönderiyor.

Ortalama rakımı 30 metre olan Hollanda’dan 1500 metre olan Lima’ya geldiğinizde yükseklik farkını belki çok fazla hissetmiyorsunuz ama Lima’dan Cusco’ya gittiğinizde yükseklik 3400 metreye çıkıyor ve bu, çok sağlıklı insanlarda dahi zaman zaman problemlere yol açabiliyor. Özellikle bu yolculuk uçakla yapıldığında ani bir değişim söz konusu ve bu yüzden turistler arasında yüksek irtifa rahatsızlıklarına sıkça rastlanıyor. Vücudun yüksek irtifalara çıkıldığında bu şartlara uyum sağlaması sürecine aklimatizasyon deniyor ve özellikle fazla kilo, kalp rahatsızlıkları, solunum problemleri yaşayan insanların bu süreçte oldukça dikkatli olmaları gerekiyor. Yüksek irtifa rahatsızlıklarıyla başa çıkmada yardımcı olan hapları bu yüksekliklere çıkmadan 24 saat önce almanız lazım . Lima’da İnkafarma ve Mifarma adındaki eczanelerin sayısı bir hayli fazla, dolayısıyla Cusco yolculuğundan önce bu eczaneleri ziyaret edip hapları temin edebilirsiniz. Merak etmeyin, çalışanlar bu taleple her gün karşılaştıkları için oldukça yardımcı oluyorlar.