İran'da rejim karşıtı protestolar birçok kentte devam ediyor

İran'da, üç yıl önce patlak veren akaryakıt zammı protestolarının yıl dönümünde yeniden başlayan ve rejim karşıtı protestolara dönüşen gösteriler birçok kentte devam etti. Eylemler, Mahsa Amini'nin ölümünün ardından başlayan ve üçüncü ayına giren protestolarla bütünleşiyor.

Başkent Tahran’ın Şehreki Garb semtinde sokağa çıkan protestocular caddeyi trafiğe kapatıp yönetim karşıtı sloganlar atarak özgürlük istediklerini söyledi.

Diğer yandan Tahran’ın Çitger, Geyşa, Aryaşehr, Ekbatan, Punek, Nevvab, Reyşehr bölgelerinde sokağa çıkan göstericiler ateş yakıp yolu trafiğe kapatırken Firdevsi ve Şehrziba caddeleri de protestolara sahne oldu.

Şehrin değişik bölgelerinde sokağa çıkmayan kişilerin ise balkon ve pencerelerden uzun süre rejim karşıtı sloganlar attığı görüldü.

"MOLLALAR YOK OLMALI"

Merkezi eyaletine bağlı Humeyn ile Gilan eyaletinin Masal şehrinde toplanan kalabalık caddeyi trafiğe kapatıp “Mollalar yok olmalı” şeklinde slogan atarken Bukan kentinde belediye binasına girmeye çalışan göstericiler ile güvenlik görevlileri arasında çatışma yaşandı.

Sosyal medyada yayınlanan görüntülere göre, Senendec ketinde Beheşti Muhammedi Mezarlığında toplanan kalabalık sloganlar atarken, gösterilerde hayatını kaybettiği belirtilen İsa Biglari’nin babasının oğlunun ardından seslenerek "Diktatöre ölüm" diye slogan attığı görüldü.

Cenaze merasiminden dönen kalabalık şehir merkezinde gösteri düzenlerken güvenlik güçleri protestoculara müdahale edip göz yaşartıcı gaz kullandı.

İsfahan şehrinde ise gösterilerde hayatını kaybeden Ahmed Şükrullahi isimli vatandaşın ölümünün 40’ıncı günü için merasim düzenlendi. Yürüyüş yapan katılımcılar, "Kadın Hayat Özgürlük" sloganını attı.

Diğer yandan Bukan, Kamyaran, Sakkız kentlerinde de dünkü gösterilerde hayatını kaybedenler için cenaze törenleri düzenlendiği bildirildi.

AKARYAKIT ZAMMI PROTESTOLARI

İran'da Kasım 2019’da akaryakıta yapılan yüzde 300'lük zam geniş halk kesimleri tarafından tepkiyle karşılanmıştı.

Ülkede 15 Kasım Cuma günü yapılan zammın ardından aynı gün sınırlı olarak başlayan protestolar, 16 Kasım Cumartesi ve 17 Kasım Pazar günü tüm ülkeye yayılmıştı.

Protestoların artması üzerine ülke genelinde internete erişim engellenmiş ve güvenlik güçleri göstericilere sert müdahalede bulunmuştu. Uluslararası Af Örgütü'ne göre akaryakıt zammı protestolarında 304 kişi hayatını kaybetmişti.

MAHSA AMİNİ'NİN ÖLÜMÜ YENİ BİR PROTESTO DALGASINI BAŞLATTI

İran'da 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin "başörtüsü kurallarına uymadığı" gerekçesiyle gözaltına alınmasının ardından hayatını kaybetmesi üzerine ülkede yeni bir protesto dalgası başladı.

Amini, 13 Eylül'de memleketi Sakkız kentinden ziyaret için geldiği başkent Tahran'da "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından "başörtüsü kurallarına uymadığı" gerekçesiyle polis nezaretine alınarak, karakola götürüldü. Karakolda aniden fenalaşarak hastaneye kaldırılan Amini, 3 gün sonra 16 Eylül'de hayatını kaybetti. Olay kamuoyunda infiale neden olurken ülkede birçok siyasetçi ve sanatçı tarafından da büyük tepkiyle karşılandı.

Tepkiler 17 Eylül'de Amini'nin cenazesinin memleketi Sakkız kentinde düzenlenen törenle toprağa verilmesinin hemen ardından sokaklara taştı.

İlk olarak Sakkız kentinde cenaze töreni sonrasında toplanan bir grup, yetkililer aleyhinde sloganlar attı. Gösteriler aynı gün Senendec ve Tahran başta olmak üzere bazı kentlere yayıldı.

Kadınların ön plana çıktığı ve başını çektiği eylemler hem ulusal hem uluslararası düzeyde destek buldu.

Olaylar devam ederken güvenlik güçleri yargının talimatıyla gösterilere katılan yüzlerce kişiye yönelik tutuklama dalgası başlattı.

(AA)