İran'daki 'molla rejimi'nin çok katmanlı kolluk güçleri
İran'daki molla rejiminin kolluk güçleri tarafından gözaltında öldürülen 22 yaşındaki Mahsa Amini için başlayan isyan dalgası büyüyor. Amini'nin ölümüne neden olan 'ahlak polisi' gözleri dinci totaliter yönetimin rejimin bekası için kurduğu çok katmanlı “güvenlik” aygıtına çevirdi. İlki 1979 sonuncusu ise 2005’te kurulan bu kuvvetler, gerici rejimin temel yapısını oluşturuyorlar.
İbrahim VARLI
İran'daki molla rejiminin kolluk güçleri tarafından saçının bir kısmı gözüktüğü gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alınmasının ardından öldürülen 22 yaşındaki Mahsa Amini için başlayan isyan dalgası devam ederken gözler çok katmanlı güvenlik aygıtına çevrildi.
İRŞAD DEVRİYESİ
Ahlak polisi ya da İrşad Devriyesi (Frasça: Gaşt-e Erşad) günlük yaşamı kontrol ediyor. 2005’te Mahmud Ahmedinejad'ın cumhurbaşkanlığı döneminde kuruldu. Emniyet içinde özel bir teşkilat. Ülke genelinde görev yapan bu polis grubu genellikle sakallı erkek ve çarşaflı kadın görevlilerden oluşuyor. Geniş yetkilere sahip polisler geniş yetkilere sahip. Giyim, kuşam ve davranışları "İslam'a aykırı" olanları kontrol etmekle yükümlüler. Uyarı, para cezası kesme ve gözaltına alma yetkileri var. Gözaltına aldıklarını mahkemelere sevk edebiliyorlar.
DEVRİM MUHAFIZLARI
Ordu içinde “paralel” ordu. Devrim Muhafızları Ordusu (Pasdaran) kara, hava, deniz ve füze kuvvetlerine sahip. Dini lidere bağlı özel bir ordu yapılanması. Ayetullah Humeyni tarafından 5 Mayıs 1979 tarihinde kuruldu. İran Anayasası'na göre iç düzeni sağlanması, devrimin korunması i le görevli. İdeolojik güdümlü milis ordusu toplumsal ve siyasal yaşamın her alanını kontrol ediyor. Devrim Muhafızları Ordusu, ABD’nin "terör örgütü" listesinde.
BESİCLER
Ayetullah Humeyni'nin emriyle 1979’da kurulan bir paramiliter gönüllü milis teşkilatı. Resmi adı Besic Direniş Gücü. Bu teşkilat Devrim Muhafızları’na bağlı. Emirleri de muhafızlardan alırlar. Şu anda resmî dini törenleri organize etme, sosyal hizmet sağlama ve muhalif toplantıların bastırılması gibi faaliyetlerle birlikte iç güvenlikte kolluk kuvvetlerine yardımcı kuvvet olarak görev yapıyorlar. Besicler sivil giyimli olduklarından ve resmi üniformaları bulunmadığından lakapları "sivil kıyafetliler." Resmi bir yapı olmadıkları için işledikleri cinayetlerin sorumluluğu hiçbir organ tarafından kabul edilmiyor.
KUDÜS GÜCÜ
Rejim ihraç etme peşindeki Mollaların yurt dışındaki faaliyetlerini gerçekleştiren özel harekât birimi. Elit Kudüs Gücü'nün yaklaşık beş bin kişiden teşkil olduğu tahmin ediliyor. Ortadoğu’da oldukça etkin. Irak, Suriye, Yemen, Lübnan gibi ülkelerde son yıllarda adından oldukça bahsettirdi.
Kudüs Gücü Amblemi