İran İnsan Hakları Örgütü: İran'daki protestolarda can kaybı 469'a yükseldi

Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü (IHR), İran'daki protestolarda hayatını kaybedenlerin sayısının 469'a yükseldiğini açıkladı.

Ülkedeki 31 eyaletten 25’ine dair verilerin yer aldığı raporda, en fazla can kaybının Sünnilerin yoğunlukta olduğu Sistan-Beluçistan eyaletinde yaşandığı aktarıldı.

IHR'ye ait internet sitesinde yayımlanan raporda, hayatını kaybeden eylemciden 32'sinin kadın, 63 kişinin ise 18 yaş altı olduğu belirtildi.

39 KİŞİ İDAM İSTEMİYLE YARGILANIYOR

Öte yandan raporda, protestolarda gözaltına alınanlardan en az 39'unun dava dosyasının idam istemiyle mahkemeye gönderildiği, bu kişilerden 11'i hakkında idam kararı verildiği ifade edildi.

İHR, İran yargı makamlarını söz konusu idamlarla ilgili şeffaf davranmamakla eleştirerek, bu suçlamayla yargılanan kişilerin, avukat seçme ve aileleriyle görüşme haklarından mahrum bırakılarak kararlarla ilgili belirsizlik oluşturmanın planlandığını belirtti.

Bu arada idam mahkumlarından Rıza İslamdost, Eyüb Agliyani, Ferzad Tehzade, Hejir Ahmedi, Himen Şahi ve Muhammed Burugani'nin ayrı bir hapishaneye nakledildikleri ve idam için bekletildikleri ifade ediliyor.

NE OLMUŞTU?

Tahran'da 13 Eylül'de, saçının bir kısmı gözüktüğü gerekçesiyle "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi, ülke yönetimine karşı protestoları başlattı.

IHR, 7 Aralık'ta yayımladığı raporda, Amini'nin ölümü sonrasında başlayan protestolarda emniyet güçlerinin müdahalesi sonucu 458 eylemcinin öldüğünü aktarmıştı.

İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade, 29 Kasım'daki konuşmasında, ülkede yaklaşık 2,5 aydır devam eden protestolarda güvenlik güçlerinin de aralarında olduğu 300'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini söylemişti.

İran Güvenlik Konseyi ise 3 Aralık'ta, toplam ölü sayısının 200'ü aştığını açıklamıştı.

Haklarında idam kararı verilen Muhsin Şikari'nin cezası gözaltına alınmasından 75 gün sonra 8 Aralık'ta, Mecidrıza Rahneverdin'in cezası ise gözaltına alınmasından 23 gün sonra 12 Aralık'ta infaz edildi.

Her iki kişinin de avukat seçme hakkından mahrum kalması ve idam kararlarının teamüllerin dışında ivedilikle uygulanması tartışmalara yol açmıştı.

(AA)