İran: Komşularımızın sınırların yeniden çizilmesi kırmızı çizgimizdir
İran Dışişleri Bakanı Arakçi, tartışmalı Zengezur Koridoru'na işaret ederek, "Sınırların yeniden çizilmesi tamamen kabul edilemezdir ve İran için bir kırmızı çizgidir" ifadelerini kullandı. İranlı yetkililer Zengezur Koridoru'na Tahran'ın açık bir şekilde karşı olduğunu birçok kez dile getirmişti.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ni Azerbaycan’ın diğer bölgelerine bağlayacak Zengezur Koridoru projesiyle ilgili, İran'ın komşu ülkelerinin sınırlarında herhangi bir değişikliğin ülkesi için kırmızı çizgi anlamına geldiğini ve "tümüyle kabul edilemez" olduğunu söyledi.
Arakçi, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, "Bölgesel barış, güvenlik ve istikrar sadece bir tercih değil, milli güvenliğimizin temel direğidir. Kuzeyden, Güneyden, Doğudan, Batıdan komşularımızın toprak bütünlüğüne veya sınırların yeniden çizilmesine yönelik herhangi bir tehdit kesinlikle kabul edilemez ve İran için kırmızı çizgidir" ifadelerini kullandı.
Regional peace, security and stability is not merely a preference, but a pillar of our national security.
— Seyed Abbas Araghchi (@araghchi) September 5, 2024
Any threat from North, South, East, or West to territorial integrity of our neighbors or redrawing of boundaries is totally unacceptable and a red line for Iran.
ZENGEZUR KORİDORU
Azerbaycan ile Ermenistan arasında Karabağ bölgesi için yaşanan 44 günlük savaşı fiilen sona erdiren ateşkes anlaşmasının bir parçası olarak Ermenistan, Batı Azerbaycan ile Nahçıvan arasında bir ulaşım koridorunun inşasını kabul etmişti.
Ermenistan ise Zengezur Koridoru olarak adlandırılan bu ulaşım bağlantısının, egemenliğini ve dolayısıyla İran sınırını etkileyeceği endişesiyle anlaşmayı uygulamaktan bugüne kadar kaçınmıştı.
Tahran yönetimi de koridorun kendisi açısından ekonomik ve güvenlik alanında çeşitli jeopolitik riskler doğuracağını öne sürerek, bu konuda Ermenistan'a destek vermişti.
İranlı yetkililer Zengezur Koridoru'na Tahran'ın açık bir şekilde karşı olduğunu birçok kez dile getirmişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, 19 Ağustos'ta Azerbaycan'a yaptığı son ziyaret sırasında Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ülkesinin Zengezur Koridoru'nun kurulmasına destek verdiğini ifade etmişti. Lavrov, Ermenistan'ın Zengezur'u kapalı tutması yüzünden bölgede bağlantı zorluğu yaşandığını söylemişti.
Daha sonra Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova'nın 28 Ağustos'ta konuyla ilgili açıklamalarının ardından İran'da Rusya'nın tutumuna yönelik hassasiyet daha da arttı.
Zaharova, İran'ın kaygılarına rağmen ülkesinin, Azerbaycan'ı Ermenistan'ın Syunik kenti üzerinden Nahçıvan'a bağlayacak Zengezur Koridoru'nun oluşturulmasını desteklediğini belirterek, koridora yönelik engellerin kaldırılmasının Ermenistan'la yapılacak üçlü barış görüşmeleri çerçevesinde mutlaka tartışılacağını da söylemişti.
İran'ın tutumu sorulduğunda ise Zaharova, "İran tarafının Zengezur Koridoru hakkındaki endişelerini gördük ve açıklama için Tahran ile iletişime geçilmeli ancak Moskova'nın bu konudaki tutumu kesindir" ifadelerini kullanmıştı.
Türkiye Zengezur Koridoru projesini destekliyor.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan son olarak 13 Temmuz'da yaptığı açıklamada, "Zengezur Koridoru özellikle Azerbaycan, Ermenistan ve İran herkesin çıkarına olacak stratejik koridordur ve bu koridor devreye girdiği anda İran da rahatlayacak, Azerbaycan da rahatlayacak. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev için o koridor çok önemli. İnşallah oradaki raylı sistem devreye girdiği anda burada Azerbaycan çok çok rahatlayacak" demişti.
ERMENİSTAN ALTERNATİF PROJE TEKLİF EDİYOR
Ermenistan ise kontrolüne daha fazla imkan veren 'Barış Koridoru' adlı alternatif bir proje öneriyor.
Girişim, Hazar Denizi'ni Akdeniz'e ve Basra Körfezi'ne bağlayarak Ermenistan, Türkiye, Azerbaycan, İran ve Gürcistan arasında ticaret, enerji ve insan akışını kolaylaştırmak için "önemli ulaşım ve iletişim altyapısı yatırımları" vaat ediyor.
Ermenistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Vahan Kostanyan, geçtiğimiz haziran ayında yaptığı açıklamada, İran'ın 'Barış Koridoru' projesini desteklediğini kaydetmişti.