İroni ne demek? İroni kelimesinin TDK Sözlük anlamı nedir? İronik ne demek?

Günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkan ve sıklıkla da maruz kaldığımız bir sözcük olan ironi sözcüğü vatandaşlar tarafından merak ediliyor. İroni kelimesinin kökeni, anlamı ve cümle içinde kullanımları şöyle:

İRONİ KELİMESİNİN KÖKENİ NEDİR?

İroni kelimesi, Fransızca ironie sözcüğünden türemiştir.

İRONİ NE DEMEK?

İroni kelimesinin TDK Sözlük anlamları, 'gülmece' ve 'söylenen sözün tersini kastederek kişiyle veya olayla alay etme' demektir.

Türkçede batı kökenli kelimeler sözlüğüne göre ironi, "dolaylı ve alaylı anlatım, mizah" demektir. İstihza kelimesiyle ironi kelimesi birbirine benzer anlamlar taşır. İstihza da "gizli veya kinayeli bir biçimde alay" anlamı taşır. Ayrıca Türkiye'ye girmeye başlayan sarkastik sözcüğü de yine ironi kelimesiyle benzer anlam taşır. Sarkastik kelimesi de, "kaba bir şaka yapmak veya sinirlendiğinizi göstermek için söylemek istediğinizin tam tersini söylemek" anlamını taşır.

İÇİNDE İRONİ GEÇEN CÜMLE ÖRNEKLERİ

• Kararsız kaldım. Bana söyledikleri gerçek miydi yoksa ironi mi yapıyordu?
• "Bundan bir ironi yakaladıysanız itiraz etmem"
• İronik bir şekilde yaşananlar onu rahatsız etmemişti.
• O kadar iyi niyetliydi ki, karşısındakinin ironi yaptığını bile anlayamamıştı.
• İroni, istihza ile benzer bir kelimedir.
• Oldukça ironik bir şekilde, savunduğu fikirler ve yaşamı taban tabana zıttı.

İRONİK NE DEMEK?

İronik, ironiye dayalı demektir.

İRONİ NASIL YAPILIR? İRONİ ÖRNEKLERİ NELERDİR?

İroni yapan birisi, söylediğinin tam tersini anatmak ister. İroni yapmak genellikle eleştirel bir tutumdur fakat karşısındakinin iyi yönleri de ironi yaparak vurgulanır. İronide jest ve mimikler oldukça önemlidir. Örneğin sessiz birine 'amma da konuşkanmışsın' demek ironi yapmaktır. Kişi, karşısındaki kişinin hiç konuşmamasını ironik bir dille ifade eder.

• Yolun uzunluğuna vurgu yapan birisi: Yol da ne kadar kısaymış!
• Karşısındakinin kıyafetinin özensiz olduğunu vurgulamak isteyen birisi: Bugün ne kadar da şıksın!
• Yemeği beğenmeyen birisi: Yemek de pek güzel!
• Maaşının azlığından yakınan birisi: Maaşım da pek iyi, bozdur bozdur harca!
• Karşısındakinin güzel olduğunu düşünen birisi: Bu ne çirkinlik!

SOKRATES'İN İRONİSİ

Örneğin ünlü düşünür Sokrates, hakikate ulaşmak adına ironiyi güçlü bir silah olarak kullanır. Sokrates, karşısındaki bir kişiden bir bilgi elde etmek istediğinde, emin olduğu soruları hiç bilmiyormuş gibi sorar.