İşçi Dayanışma Derneği’nden moto kuryelerle birlikte eylem: 6 acil talebi açıkladılar

EMEK SERVİSİ

Motosikletli kuryelerin her gün yollarda can vermesi üzerine İşçi Dayanışma Derneği (İDD) ve moto kuryeler İstanbul Levent’te bulunan MetroCity AVM önünde bir araya gelerek yaptığı basın açıklamasında “Moto kuryeler yollarda ölmesin, sendikal hakları tanınsın ve güvenceli çalıştırılsın” dedi.

EN AZ 160 MOTOKURYE YOLLARDA CAN VERDİ

SOL Parti’nin de desteklediği eylemde işçiler adına basın açıklamasını okuyan İDD Başkanı Ali Karabudak özellikle salgın sürecinde moto kurye sayısının hızla yükseldiğini ve alışverişlerin internet üzerinden yapılması nedeniyle moto kuryelerin iş yükünün arttığını hatırlattı.

Karabudak moto kuryelerin kötü hava koşullarında dahi çalışmak zorunda kaldığını belirterek şöyle konuştu: “Moto kurye emekçilerinin yaptıkları işin önemi ise özellikle ülkemizin içinden geçtiği salgın döneminde bir kez daha ortaya çıktı. Çalışma yoğunluğu sayısız iş kazalarına neden olurken, bu süreçte en az 160 işçi arkadaşımızı hayattan kopardı. Moto kuryelerin canlarını ve sağlıklarını riske atan bu kazalarının temel sebebi ise sipariş yetiştirme telaşı ve hız baskısı oldu. İşçiler üzerindeki bu baskılar, ölümlü ve yaralanmalı kazalara davetiye çıkartırken, diğer yandan örgütsüz-sendikasız ve güvencesiz çalışmanın sektörde ne kadar yaygın olduğunu da gözler önüne serdi.”

Moto kuryelerin kölelik koşullarında çalıştığını aktaran Karabudak tüm işçileri örgütlenmeye çağırırken 6 acil talebi ise şöyle sıraladı:

► Moto kurye işçilerinin kimi ofis-büro işçisi olarak, kimi ise taşımacılık işkolunda çalışan olarak görünüyor. Moto kurye çalışanlarının işkolundaki bu karmaşaya son verilmeli, yapılan işe uygun işkolu tespiti gerçekleştirilmelidir.

► Motosikletli kurye mesleği, çok tehlikeli işler arasına alınmalıdır.

► Kayıt dışı çalışmaya son verilmelidir.

► Motorlu kazaların temel nedeni olan hız baskısı ortadan kaldırılmalıdır. Ayrıca, parça başı çalıştırma sistemi ile kuryelerin sipariş yarışına zorlanması da moto kuryelerin can güvenliğini tehlikeye atmaktadır. Parça başı çalıştırma sisteminden vazgeçilmelidir.

► Moto kurye işçilerinin sendikalı, örgütlü, güvenceli çalışmasının önündeki engeller kaldırılmalı ve anayasal bir hak olan sendikalaşmaya yönelik işveren baskılarına son verilmelidir.

► Moto kurye işçilerinin başta iş kazalarına karşı bilincini artıracak eğitimler ve mesleki kurslar dahil tüm eğitimleri verilmelidir.

YASAL GÜVENCE YOK

Ali Karabudak, motorsikletli kurye emekçilerinin mücadelesini, yaşadıkları sorunları ve bundan sonra yapacaklarını Solsiyaset.org’a aktardı:

Arkadaşlarımızın temel sorunlarından birisi hız baskısı. Belli bir kural var; 30 dakika içerisinde siparişin yetiştirilmesi uygulaması. Bu uygulama ister istemez iki şey ortaya çıkarıyor. İşveren hızlı gitmesini talep ediyor. Müşteri de aynı şekilde. Arkadaşların ifadesi, tek sipariş de değil, 30 dakika içerisinde 2-3 sipariş yetiştirmek zorunda oldukları ve bu da mümkün olmadığı için hem müşteriden fırça yiyor hem işverenden.

Bu iki arada kalan kurye arkadaşlar hız yapmak zorunda kalıyor. Hız da ister istemez kazalara neden oluyor, ölümlü sonuçları olabiliyor. En temel olarak hız baskısına karşı çıkmak için eylem yaptık. İkinci olarak; bu mesleğin yasal statüsü yok. Bu statüye kavuşması için de bir süreç başlattık. Bir başka mesele aynı zamanda bu kuryelerin tehlikeli meslekler grubuna girmesi için bir talep var. Yemeksepeti en fazla kurye çalıştıran kurum. Burada çalışan arkadaşların güvenceli bir iş yaşamını örgütlemek için sendika kurma çabası olmuştu. Fakat şirket sendikal örgütlenmeyi engellemek için çalışma pozisyonlarını ofis çalışanına çevirerek sendika haklarını ellerinden aldı.

Geçtiğimiz günlerde İstanbul Ümraniye’de bir kurye arkadaş hayatını kaybetti. İki çocuğu ortada kaldı. Yasal güvencesi yok. Bursa’da 16 yaşında gencecik bir kurye siparişini yetiştirmek için hızlı giderken tırın altında kaldı. Muğla’da yine genç bir kurye kaza yapıp hastaneye kaldırılıyor, o halde abisine ‘motorumu al, siparişi götür’ diyor. Durumu düşünebiliyor musunuz insanlar kendi hayatlarından daha çok önemsiyor siparişi. Neden oluyor bu; işsizlik korkusundan dolayı.

Malum, pandemi başladığından beri kar kış gece gündüz demeden hizmet veren motorsikletli kuryeler var. Bir milyon civarı şu anda sayı. Motoru olan bir kurye şahıs şirketi kurup firmalarla iş sözleşmesi yapabiliyor. Bu da tehlikeli bir şey, çünkü şirketin hiçbir sorumluluğu olmuyor. Bu da çok yanlış bir uygulama. Ama yaygın işsizlikten dolayı insanlar buna da mecbur kalabiliyor hayatta kalmak için. Dolayısıyla çalışanların çok ciddi sorunları var.