İşçiye ücretsiz izin zulmü son bulsun

Emek Servisi

Salgın sürecinin yarattığı toplumsal ve ekonomik etkiler katlanarak devam ederken işçi sınıfının 1 Mayıs talepleri arasında da bulunan ücretsiz izin uygulamasının kaldırılmasına yönelik herhangi bir adım atılmış değil.

Milyonlarca işçi ve ailesi hayat pahalılığına, krize, enflasyona rağmen hâlâ asgari ücretin yarısı kadar parayla yaşamaya mahkum.

İŞÇİNİN İRADESİ ELİNDEN ALINDI

Salgın öncesinde işveren, işçinin onayı olmadığı takdirde ücretsiz izin uygulamasına gidemiyordu. Salgın bahane edilerek yapılan geçici düzenlemeyle işçinin bu iradesi elinden alındı. Patron işçinin onayı olmasa dahi istediği kişiyi ücretsiz izne çıkarabildi. Patronun ücretsiz izne çıkardığı işçi için iktidar işçiye önce günlük sadece 39 lira verdi. Asgari ücretin yeni yılda zamlanmasıyla bu miktar 47 liraya ardından da 50 liraya çıkarıldı. Ücretsiz izne çıkarılan işçinin eline aylık asgari ücretin yarısı kadar ödeme geçti. Üstelik bu para işçiye, işçinin kendine ait fonu olan İşsizlik Sigortası Fonu’ndan ödendi. Salgının yükü işçinin sırtına yüklendi.

Ücretsiz izin uygulaması, işyerinde istihdam fazlalığı ortaya çıkması, daralmaya gitme gibi nedenlerle işveren tarafından uygulanabilir. Ancak salgın sürecinde bu durum sendikal mücadeleye karşı bir araca dönüştü. Bunun somut örneği ise Migros’ta yaşandı. Migros’un Kocaeli Çayırova’daki deposunda çalışan işçiler sendikada örgütlendikten sonra ücretsiz izne çıkarıldı. Aynı işçiler daha sonra Kod-29 ile işten atıldı. İşçilerin direnişinin kamuoyundan destek alması üzerine Migros Genel Merkezi açıklama yayınlamak zorunda kaldı. Açıklamada işçilerin haksız yere Kod-29’la atılmadığı, salgın döneminde binlerce kişilik ek istihdam sağladıkları belirtildi. İnlerce kişiye ek istihdam sağlayabiliyorken işçilerin nasıl ücretsiz izne çıkarıldığı sorusu ise Migros yönetimi tarafından yanıtlanmadı. Migros herhangi bir yaptırımla karşılaşmadı.

İŞÇİLERİN HAKKINI GERİ VERİN

Ücretsiz izne ayrılan işçinin iş sözleşmesi devam ettiği için bir başka işyerinde çalışması da mümkün olmuyor. İşçi başka bir işyerinde çalışmak için tazminatından vazgeçip istifa etmesi gerekiyor. Salgında 2,5 milyon işçi ücretsiz izne çıkarıldı. Bu işçiler aileleriyle birlikte açıklık sınırının altında yaşamaya zorlandı. İşten çıkarma yasağı kapsamında getirilen bu uygulamanın yasağın kaldırılacağı 17 Mayıs’ta sonlandırılması bekleniyor. Sendikalar ise yasağın devam etmesini talep ediyor. Ancak işçinin dayanak durumu kalmadı. İşten çıkarma yasağı uzatılmalı, ücretsiz izin ise bir an önce sonlandırılmalı. Kısa çalışma ödeneği ise en az asgari ücret düzeyine çıkarılmalı.