İsrail-Birleşik Arap Emirlikleri anlaşması neleri kapsıyor, tepkiler ne oldu?

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) ilişkilerini "tamamen normalleştirmek" için anlaşmaya vardıklarını duyurdu.

Trump, resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Bugün büyük atılım. İyi muhteşem dostumuz İsrail ve BAE arasında tarihi barış anlaşması" ifadelerini kullandı.

Donald Trump, İsrail ve BAE arasında yapılan anlaşmaya ilişkin ortak açıklamayı da paylaştı.

ABD, İsrail ve BAE adına yapılan ortak açıklamada, Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve BAE Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid Al Nahyan'ın bir telefon görüşmesi yaptığı belirtilerek, "İsrail ve BAE arasındaki ilişkilerin tamamen normalleşmesi için anlaşmaya varıldı" ifadesi kullanıldı.

Açıklamada ayrıca, "Trump'ın 28 Ocak'ta açıkladığı Ortadoğu Barış Planı çerçevesinde tarafların İsrail ve Filistin çatışmasına kalıcı bir çözüm bulunması için çalıştığı, Mescid-i Aksa ve Kudüs'teki diğer tüm ibadethanelerin tüm inançlardan kişiler için açık olması gerektiği" ifade edildi.

Söz konuşu anlaşmanın Ortadoğu'da barışı artıracağı öne sürülen açıklamada, bölgede büyük bir potansiyelin önünü açacağının iddia edildi.

ANLAŞMADA NELER OLACAK?

İsrail ve BAE ortak açıklamasında, iki ülkenin hangi alanlarda anlaşma yapacağı da belirtildi.

Gelecek haftalarda İsrailli ve BAE'li yetkililerin bir araya gelerek anlaşmalar yapacak.

İkili anlaşmalar şu konularda olacak:

"Yatırım, turizm, kültür, doğrudan uçuşlar, güvenlik, telekomünikasyon, teknoloji, enerji, sağlık, kültür, çevre, karşılıklı elçiliklerin açılması."

'ORTAK BİR YOK HARİTASI' BELİRLENECEK

Birleşik Arap Emirlikleri, ABD’nin arabuluculuğunda İsrail ile BAE arasındaki normalleşme anlaşması için "ortak bir yol haritası belirleme konusunda anlaşıldığını" açıkladı.

BAE resmi haber ajansı WAM'ın haberine göre, Trump'ın, İsrail ile BAE arasındaki ilişkilerin normalleşeceği yönündeki açıklamasının Abu Dabi yönetimi tarafından doğrulandığı duyuruldu.

Haberde, İsrail ile ikili ilişkilerin tesisi için "ortak bir yol haritası" belirleme konusunda anlaşıldığı belirtilirken, İsrail ve BAE yetkililerinin ilerleyen haftalarda bir araya gelerek farklı alanlarda ikili anlaşmalar imzalayacağı ifade edildi.

RESMİ İMZA TÖRENİ BEYAZ SARAY'DA YAPILACAK

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O'Brien, İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında varılan anlaşma için ilerleyen günlerde liderlerin katılımıyla, Beyaz Saray'da resmi bir imza töreni yapılabileceğini açıkladı.

Trump'ın damadı ve danışmanı Jared Kushner ise anlaşma kapsamında Dubai ve Tel Aviv arasındaki uçuşların açılacağını aktardı.

ZAYİD, İSRAİL'E DAVET EDİLDİ

İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid'i İsrail'e davet etti.

İsrail Maariv Gazetesi'nin haberine göre, Rivlin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile İsrail arasında imzalanan normalleşme anlaşmasının bölgedeki yeni operasyonlar için stratejik ve önemli bir dönüm noktası olduğunu kaydetti.

Anlaşmadan ötürü, ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid'i tebrik eden Rivlin, "Bu anlaşma, önemli ve harika bir başarıdır" ifadesini kullandı.

TRUMP: ORTADOĞU İÇİN ÖNEMLİ BİR ADIM

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında varılan "ilişkilerin tamamen normalleştirilmesi" anlaşmasını, "gerçekten tarihi bir an" olarak değerlendirdi.

Trump, İsrail ve BAE arasında varılan "ilişkilerin tamamen normalleştirilmesi" anlaşmasına yönelik Oval Ofis'te değerlendirmelerde bulundu.

Varılan anlaşmanın "gerçekten tarihi bir an" olduğunu belirten Donald Trump, "Bu anlaşma, daha barışçıl ve müreffeh bir Ortadoğu için önemli bir adım. Şimdi buzlar çözüldü. Daha fazla Arap ve Müslüman ülkenin BAE'yi takip etmesini bekliyorum" ifadesini kullandı.

Trump, bu anlaşmanın tüm dünyadaki Müslümanların görmek istediği başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal mekanların daha rahat ziyaret edilmesini sağlayacağını belirterek, anlaşmanın "Abraham Accord (İbrahim Anlaşması)" olarak anılacağını kaydetti.

NETANYAHU: TARİHİ BİR ADIM

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD’nin arabuluculuğunda Tel Aviv ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasındaki normalleşme anlaşmasını tarihi bir adım olarak değerlendirdi.

Netanyahu sosyal medya hesabından BAE ile İsrail arasında varılan anlaşmayı duyuran ABD Başkanı Donald Trump’ın twitini alıntılayarak, “Bu tarihi bir gün” değerlendirmesi yaptı.

FİLİSTİN, ABU DABİ BÜYÜKELÇİSİ'Nİ GERİ ÇEKTİ

Filistin, Birleşik Arap Emirlikleri'nin İsrail ile normalleşme anlaşmasına tepki için Abu Dabi’deki büyükelçisini geri çekti.

Filistin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, "ABD, İsrail ve BAE'den yapılan İsrail-BAE normalleşme açıklamasının ardından Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın talimatları doğrultusunda, Filistin'in Abu Dabi Büyükelçisi derhal geri çekildi" ifadeleri kullanıldı.

İSRAİL KOMÜNİST PARTİSİ: ABD'NİN EMPERYALİST PLANLARINI TEYİT EDİYOR

İsrail Komünist Partisi ile Barış, Eşitlik ve Demokrasi Cephesi de yaptıkları yazılı açıklama ile anlaşmaya tepki gösterdi.

"ABD, BAE ve İsrail arasında varılan üçlü anlaşma, ABD’nin Yüzyılın Anlaşması planını uygulama çerçevesinde ve Filistin halkının kaderini tayin hakkına darbe olarak gerçekleşmiştir" denilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı: "Anlaşma, ABD’nin emperyalist planlarını teyit ediyor. Böylece, Trump’ın bölgesel belgelerini düzenlemeye yardımcı oluyor ve ABD-İsrail’in bölgesel hegemonyasına karşı olan direniş güçlerini kuşatmaya alıyor."

İRAN: BAE YÖNETİMİ, FİLİSTİN DAVASINA SIRTINI DÖNDÜ

İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf'ın Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Özel Yardımcısı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İsrail ile ilişkileri normalleşme konusunda anlaşmaya varan Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) Filistin ve Kudüs davasına sırtını dönmekle suçladı.

Abdullahiyan, Twitter hesabından İsrail ile BAE arasında varılan anlaşmaya ilişkin açıklama yaptı.

Anlaşmanın bölgesel barışa hizmet etmeyeceğini ifade eden Abdullahiyan, "BAE'nin, sahte ve suçlu İsrail rejimiyle ilişkileri normalleştirme adına yeni yaklaşımı, barış ve güvenliği sağlamaz yalnızca siyonistlerin suçlarının devam etmesine hizmet eder. BAE yönetimi, Filistin ve Kudüs davasına sırtını dönmüştür ve bu tutumunun hiçbir gerekçesi yoktur. BAE, bu stratejik hata ile siyonizm ateşine yakalanacaktır" değerlendirmesinde bulundu.

Fotoğraf: İki ülkenin anlaştığının açıklanması sonrası Tel Aviv Belediye Binası’na BAE ve İsrail bayraklarının silüetleri yansıtıldı.

ÜRDÜN: İSRAİL, ADİL BARIŞ İLE ÇATIŞMA ARASINDA TERCİH YAPMALI

Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi, İsrail'in adil barış ile çatışmaya devam etme seçeneği arasında tercihte bulunması gerektiğini belirtti.

Birleşik Arap Emirlikleri ile İsrail arasında imzalanan normalleşme anlaşmasıyla ilgili yazılı açıklama yapan Safedi, bu anlaşmanın sonuçlarının, İsrail'in ileride atacağı adımlarla bağlantılı olduğunu ifade etti.

İsrail'in adil barış ile çatışmaya devam etme arasında seçim yapması gerektiğini kaydeden Safedi, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

"İsrail, eğer anlaşmayı, işgalin sona erdirilmesi ve Filistin halkının özgürlük ve 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız devletini kurma hakkının iadesinde teşvik edici bir unsur olarak görürse bölge adil barışa doğru ilerleyecektir. Ancak İsrail bunu yapmazsa çatışma daha da derinleşecek ve bütün bölgeyi tehdit eder hale gelecektir."

TÜRKİYE: TARİH ASLA AFFETMEYECEK

Dışişleri Bakanlığı, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) İsrail ile yaptığı normalleşme anlaşmasına ilişkin, "Zaten ölü doğan ve hiçbir geçerliliği olmayan ABD planı üzerinden gizli hesaplar yapmaya çalışan BAE, bu şekilde Filistin'in iradesini de yok saymaktadır" ifadesini kullandı.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, ABD, İsrail ve BAE tarafından açıklanan ve İsrail-BAE ilişkilerinin bütünüyle normalleştirilmesini öngören ortak bildiriye ilişkin, Filistin halkı ve yönetimi tarafından gösterilen güçlü ve müşterek tepkinin haklı olduğu belirtildi.

Açıklamada, 2002'de Suudi Arabistan öncülüğünde Arap Ligi tarafından geliştirilen ve İslam İşbirliği Teşkilatınca da desteklenen Arap Barış Planı'nın BAE tarafından tek yanlı bir tasarrufla ortadan kaldırılmaya çalışılmasının son derece endişe verici olduğu belirtildi.

Söz konusu üçlü bildiriyi Filistin davasına destek olarak takdim etmenin hiçbir inandırıcılığının bulunmadığı kaydedilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Zaten ölü doğan ve hiçbir geçerliliği olmayan ABD planı üzerinden gizli hesaplar yapmaya çalışan BAE, bu şekilde Filistin'in iradesini de yok saymaktadır. BAE liderliğinin, Filistin halkının ve yönetiminin rızası hilafına Filistin adına İsrail ile müzakereler yürütme ve Filistin açısından hayati önem taşıyan konularda taviz verme yetkisi hiçbir şekilde yoktur. Kendi dar çıkarları uğruna Filistin davasına ihanet ederken, bunu adeta Filistin için yapılan bir özveri gibi takdim etmeye çalışan BAE'nin bu riyakar davranışını tarih de bölge halklarının vicdanı da unutmayacak ve asla affetmeyecektir."