Filistin’e yönelik saldırıları artıran İsrail’in aşırı sağcı Başbakanı Netanyahu, diğer taraftan Arap Birliği ülkeleriyle anlaşmalara devam ediyor. Son olarak Sudan ile ABD’de barış anlaşması imzalanacağı duyuruldu.

İsrail ile Sudan anlaşmaya hazır
İsrailliler Netanyahu hükümetini sık sık protesto ediyor. (Fotoğraf: AA)

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Filistin’e yönelik yapılan baskı ve saldırılardan dolayı yıllardır İsrail’i tanımayan Arap ülkeleri, teker teker bu politikadan vazgeçerek İsrail ile normalleşme anlaşmaları gerçekleştiriyor. Şimdi de İsrail’e yönelik yoğun muhalefetiyle bilinen Sudan, aşırı sağcı İsrail yönetimi ile ABD’de ‘barış anlaşması’ imzalama hazırlığında.

İsrail Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen’in, Hartum’a giderek Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ile bu yıl iki ülke arasında imzalanması planlanan barış anlaşmasını görüştüğü belirtildi. ABD’nin onayıyla gerçekleştiği açıklanan ziyarette "barış anlaşmasına son şeklinin verildiği" aktarıldı.

Açıklamada, barış anlaşması imza töreninin, Sudan’daki darbe sonrasında geçici yönetim olan Egemenlik Konseyi’nin yetkilerini sivil bir hükümete devretmesinin ardından Washington’da "yaklaşık birkaç ay içinde" yapılmasının planlandığı ifade edildi. Sudan ziyaretinde Cohen’e, İsrail Dışişleri Bakanlığı heyetinin eşlik ettiği ve görüşmelerde İsrail’in Hartum’daki yönetime "gıda güvenliği, su kaynakları yönetimi, tarım ve diğer kalkınma alanlarında yardım" isteğini ilettiği paylaşıldı.

‘3 HAYIR’A GÖNDERME’

Açıklamada görüşlerine yer verilen Cohen’in, "Bugün Sudan’a gerçekleştirilen ziyaret stratejik bir Arap ve Müslüman ülkeyle tarihi barış anlaşmasının köşe taşını teşkil ediyor" ifadelerini kullandı. Cohen, açıklamasının devamında İsrail’in Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Golan Tepelerini işgal ettiği 1967’deki Altı Gün Savaşı’ndan sonra Hartum’da toplanan tarihi Arap Birliği Zirvesi’nin karar metnine de atıfta bulunarak, “Sudanlılarla ‘üç hayır’ın üç evet’ olduğu yeni bir gerçeklik inşa ediyoruz” dedi. 1967’de açıklanan karar metninde "İsrail ile barışa hayır, İsrail ile müzakerelere hayır, İsrail’i tanımaya hayır" ifadeleri yer almıştı.

GÖRÜŞMELER 2020’DE

Sudan ile İsrail arasındaki görüşmeler Başbakan Binyamin Netenyahu’nun bir önceki döneminde başlamıştı. Trump yönetimindeki ABD, İsrail’le ilişkileri normalleştirme kararı alan Sudan’ı 27 yıl sonra teröre destek veren ülkeler listesinden çıkarmıştı.

Netenyahu liderliğindeki İsrail ayrıca Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn ile diplomatik ilişkileri normalleştirenw Abraham (İbrahim) Anlaşmaları, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’da düzenlediği resmi bir törenle 15 Eylül 2020’de imzalamıştı. Bu normalleşme adımları aynı yıl içerisinde genişleyerek Fas ve Sudan’a da ulaşmıştı. Abraham Anlaşmaları’na taraf ülkeler özellikle ekonomik alanda ortak çıkarları önceleyen yeni iş birliklerine adım atmış, İsrail anlaşma devletlerinde temsilcilikler açmıştı.

***

BATI ŞERİA’DA SALDIRILAR ARTTI

Kudüs Yönetimi’ne, işgal altındaki Batı Şeria’da uyguladığı baskılardan dolayı yoğun eleştirilerde bulunan Arap Birliği ülkelere teker teker İsrail ile anlaşma sağlarken Filistin’e yönelik saldırıların şiddeti de artıyor. Son olarak işgal altındaki Batı Şeria’da İsrail güçlerinin Cenin Mülteci Kampı’na düzenlediği baskında 9 Filistinli öldürülürken, ocak ayından bu yana en az 29 Filistinli hayatını kaybetti. Birleşmiş Milletler ve sivil toplum kuruluşlarının açıkladığı verilere göre 2022 de ise 220’den fazla Filistinli öldürülmüştü.