‘İstifa et, yoksa ücretsiz izne çıkarırım’ baskısı

Yaren ÇOLAK

Avrasya Tüneli başta olmak üzere Çanakkale Köprüsü, Ankara-Konya Yüksek Hızlı Demiryolu gibi pek çok projeye imzasını atan Yapı Merkezi’nin işçilere yönelik hak gaspı sürüyor. Etiyopya’da yapımı devam eden Awash-Kombolcha-Hara Gebeya Demiryolu’nda çalışan yaklaşık 600 emekçi, ücretsiz izin dayatmasıyla mağdur ediliyor.

Yapı Merkezi, Etiyopya devletiyle Awash-Kombolcha-Hara Gebeya Demiryolu projesi için 2012 yılında 1,7 milyar dolarlık anlaşma imzaladı. Şirket, 390 kilometre uzunluğunda olacak demiryolunun 42 ayda bitirileceğini taahhüt etti. Projenin yapımına 2015 yılında başlandı. Şirket, şantiyede çalışması için Türkiye’den Etiyopya’ya işçi götürmeye başladı. 2021 yılına gelindiğinde şantiye Türkiye’den götürülen işçi sayısı 600’ü buldu.

Salgının başında 600 işçi ücretsiz izne çıkarıldı. Türkiye’ye geri getirilen işçiler 13 aylık ücretsiz iznin sonunda tekrar Etiyopya’ya götürülerek 4 ay daha çalıştırıldı. Ancak bu 4 aylık sürenin 2 ayında işçiler ücretlerini alamadı ve geçen ağustos ayında tekrar ücretsiz izne çıkarılarak Türkiye’ye getirildiler. Son olarak ise işçilere Yapı Merkezi’nden mektup iletildi. Mektupta aylardır ücretsiz izinde olan işçilerden ya 2021’in sonuna kadar ücretsiz izinde olmaları ya da istifa etmeleri istendi.

2017 yılından beri projede çalışan bir işçi şöyle konuştu: “600 kişiye bu tebligatı göndermişler. Ben çıkışımın verilmesini ve haklarımı istiyorum. Ancak yetkili, ‘Çıkışını veremem’ diyor. Bekleyeceğim de, ne zamana kadar? Belki bir yıl sonra çağıracak” diye konuştu. Hak gaspı olduğuna vurgu yapan işçi, “Bize ‘İstifa et’ deniyor. Sadece kıdem tazminatı alacağız. Peki ya içerde kalan 2 aylık maaşımız? Ya ihbar tazminatımız?” diye sordu. Hukuki yollara başvuracağını söyleyen emekçi sözlerini şöyle sürdürdü: “Kabul etmeyeceğim. Bıktırma politikası uyguluyorlar. Kıdem tazminatı TL üzerinden ama ihbar tazminatları dolarla ödenecek. Artan kur şirketi korkutuyor.”