İsveç Başbakanı Fredrik Reinfeldt’in geride bıraktığımız hafta, salı günü düzenlediği basın toplantısındaki açıklamaları, büyük tepki yarattı. Fredrik Reinfeldt, İsveç siyasi tarihine, iki kez üst üste, bir sağ partiyi iktidara taşımış ilk lider olarak adını yazdırdı. Ama bu Reinfeldt’e yetmiyor. İsveç’in Başbakanı dünya siyasi tarihinde de ilklere imza atmak istiyor. Reinfeldt kesinlikle kararlı, Time dergisine kapak olacak. Bu amaca ulaşmak için de bir yol buldu bile.

İktisadi Terimler Sözlüğü’nde ”Kişilerin yasalarca belirlenen koşullarda çalıştıktan sonra çalışma hayatından çekilmeleri, hizmetleri karşılığında çalışmaksızın belirli bir gelire hak kazanmaları durumu” olarak tanımlanıyor. Başbakan Reinfeldt, İsveç için emeklilik tanımını tekrar yazacak. Aslına bakılırsa yazmakla da uğraşmayıp emekliliği sözlükten silecek.

Başbakan, İsveç’te emeklilik yaşını 75’e çıkarmayı planlıyor. Reinfeldt’in açıklamaları sonrasında, Stockholm sokakları, lise öğrencilerinin protesto gösteriyle henüz yıkılmadı. Çünkü başbakan açıklamayı doğru haftada yaptı. Protesto gösterileri tehdidini, Sibirya soğuklarıyla savuşturdu. Meteoroloji bilgileriyle zamanlamayı tutturan Başbakan, açıklamasını yaparken bilimi arkasına almayı ihmal etmedi. Başbakan Reinfeldt, biliminsanlarının yeni bir İsveç’ten bahsettiklerini, ülke için, yakın geçmişte doğanların yarısının, 100 yaşına kadar yaşayacağının hesaplandığını söyledi. Bugünkü yasal düzenlemeye göre, İsveç’te emeklilik yaşı 65. Emeklilik hakkı en erken 61 yaşında kazanılabiliniyor ve çalışanların 67 yaşına kadar istiyorlarsa hizmet vermeye hakları var. Reinfeldt’e göre bu iktisadi bir problem. İsveçlinin emeklilik için daha uzun çalışması gerekiyor ki toplumun refah düzeyi düşmesin. Reinfeldt ayrıca, yaşlı insanların işinde devam edemediğini hissettikleri zaman, kariyerlerini değiştirebilmeleri için eğitim yardımı sistemi kuracaklarını açıkladı.

Avrupa ekonomik krizle başa çıkmak için emeklilik yaşıyla oynuyor. Henüz yasal düzenlemelerle kesinleşmemiş olsa da bahsi açılmaya başlayan 75 yaşla emekli olamama durumu, Kuzey Avrupa’da başlayıp bir gün İtalya’da gözyaşlarıyla kabul edilebilinir. Sendikaların ve muhalefetin İsveç Başbakanı Reinfeldt’i gerçekçi olmamakla suçladığı “75 yaşında emeklilik” projesinin beni esas endişelendiren yanı İsveç Finans Bakanı Anders Borg’un plandaki imzası. Borg, geçen yıl kasım ayında Financial Times tarafından Avrupa’nın en iyi ekonomi bakanı seçilmişti. Demek hikmet “time”da.

Anders Borg, İsveç ekonomisini düze çıkarmak için bakanlığının ilk beş yılında, 65 yaş sınırını doldurmadan, “malulen” emekliye ayrılmış çalışanların bir kısmını, hastalıkları geçtiği için çalışma hayatına geri dönmeye mecbur bırakmıştı. Bu kapsama giren pek çok insan iş piyasasında dışlandı. Bugün ekonomiyi kurtarmak için emekliliği kaldırmayı hesap eden hükümet, çalışanları provoke etmekle itham ediliyor. Sendikalar ise hükümetin planını önümüzdeki yirmi yıl içinde asla uygulanabilinir görmüyor. Konuyla ilgili olarak bütün hafta boyunca yazıldı çizildi. Bir okur yorumu olan bitene noktayı koydu; “Bizi yönetenlere sürekli kızgın olmak, artık hem sıkıcı, hem zor.” Kötü örnek, örnek sayılmaz, İsveç’te dillendirilenler kimsenin iştahını kabartmasın, Türkiye’de AKP hükümeti ziyadesiyle zor ve sıkıcı.