İsviçre siyasetinde yeşil dalga

Dört yılda bir yapılan İsviçre federal seçimleri, 20 Ekim 2019, Pazar günü yapıldı. 26 Kantondan oluşan İsviçre’nin nüfusu 8 milyon 544 bin 500 olup, seçme ve seçilme hakkına sahip nüfus oranı ise 5 milyon 357 bin 836’dır. 2019 Federal Seçimlerine katılım oranı ise yüzde 46 olarak gerçekleşti. 2015 yılında bu oran yüzde 49 civarındaydı.

İsviçreliler Federal seçimlerde 200 sandalyeli Ulusal Konsey üyesi ve 46 sandalyeli Kantonlar Konseyi üyelerini seçti. Seçim sonuçlarına göre, Yeşiller Partisi beklentilerin üstünde sürpriz bir zaferle çıktı. Aşırı sağcı ve yabancılara karşı ırkçı politikalarıyla da bilinen İsviçre Halk Partisi (SVP) ise seçimlerin kaybedenleri arasına yer aldı.

Henüz kesin olmayan sonuçlara göre, Yeşiller Partisi oylarını %5,9 arttırarak, dört yıl öncesine göre, Ulusal Konsey’de 16 yeni sandalye daha kazanarak, sandalye sayısını 27’ye çıkardı.

İsviçre Halk Partisi SVP ise, dört yıl önceki 65 sandalyesinin 11’ni kaybederek, 54 sandalye düştü. Fakat buna rağmen, meclisteki çoğunluğu elinde tutmayı başardı.

Kesine yakın bu sonuçlara göre; İsviçre Ulusal Konseyi’ndeki sandalye dağılımları şöyle gerçekleşti:

İsviçre Halk Partisi - SVP: oy oranı 25,8% , bir önceki seçimlere göre yüzde 3,6 oy ve 11 sandalye kaybederek, Federal Parlamentoda 54 sandalye ile devam edecek.

Sosyal Demokrat Parti -SP: yüzde 16.6 oy oranı ile 39 sandalye sahip oldu. Bir önceki seçime göre yüzde 2.2 oy ve 4 sandalye kaybetti.

Hür Demokrat Parti (liberaller) -FDP: yüzde 15.2 oy oranı ile 29 sandalye sahip oldu. Bir önceki seçime göre yüzde 1.1 oy ve 4 sandalye kaybetti.

Yeşiller Partisi -Grüne: yüzde 13 oy oranı ile 28 sandalye sahip oldu. Bir önceki seçime göre yüzde 5.9 oy ve 17 sandalye daha kazanarak, büyük bir zafer elde etti.

Hıristiyan Demokrat Partisi-CVP: yüzde 11.4 oy oranı ile 25 sandalye sahip oldu. Bir önceki seçime göre 2 sandalye kaybetti.

Liberal Yeşiller -GLP: yüzde 7.9 oy oranı ile 16 sandalye sahip oldu. Bir önceki seçime göre yüzde 3.3 oy ve 9 sandalye daha kazanarak seçimlerin diğer galibi parti konumuna yükseldi.

Muhafazakar Demokrat Partisi -BDP: yüzde 2.4 oy oranı ile 3 sandalye sahip oldu. Bir önceki seçime göre yüzde 1.7 oy ve 4 sandalye kaybetti.

Evanjelik Halk Partisi - EVP, İşçi Partisi - PdA ve Aşırı sağcı parti olan Tesin Birliği- LEGA 200 sandalyeli Ulusal Konseye bir temsilci sokabildiler.

İsviçre’de Yeşil ve Kadın Siyasetine Destek Verdi

Seçim sonuçları, İsviçre’de çevre politikalarına ve kadınların siyasette aktif yer almasına daha yüksek bir duyarlılık gösterdi. "Helvetia çağırıyor!" Şiarıyla kadınlar demokrasinin iyileştirilmesi ve demokrasiyi tehdit eden erkek egemen zihniyete karşı, 2019 seçimlerinde kadın adaylara daha çok yer verilmesini talep etti ve bu talep direnişler sonrası karşılık buldu. Yıllar sonra Ulusal Konsey’de kadınların temsili üçte bir düzeyine yükselmiş olacak.

Bu seçimlerde kadın adayların listelerde daha ağırlıklı yer almasının bir nedeni ise, 14 Haziran 2019'da, İsviçre’de yarım milyondan fazla kadının "ücret, zaman, saygı" için düzenlediği eylem ve gösterilerin sonuçlarıydı.

İsviçre böyle kitlesel bir eylemi en son 101 yıl önceki genel grevde yaşamıştı. O tarihten bugüne kadar, İsviçre'deki en büyük siyasi eylem 14 Haziran 2019 kadın eylemi oldu.

Bu büyük protesto eyleminde kadınlar hep birlikte; ”Özgür olana kadar savaşıyoruz” ve “Partilere sesleniyoruz; Cinsiyet eşitliğini ciddiye alın! Kadınları listelerine koyun!” diye mesajını önceden vermişti. Dolaysıyla, bir önceki seçimlerde yüzde 13 civarındaki kadın aday, bu yıl kesin olmayan sonuçlara göre yüzde 36 civarında Ulusal Konsey’e girecek gibi.

Çevreci politikaların destek bulması, diğer partilerin “çevre politikasında daha etkin olmalıydık” türünden açıklama yapmak zorunda bıraktı.

Seçmen 200 üyeli Ulusal Konsey’e 44 yeşil siyasetin temsilcisini gönderirken, üçte bir oranında kadın siyasetçiyi de birlikte gönderdi.

Ulusal Konsey (Federal Meclis) temsilcileri arasında iki Türkiyeli var.

Sibel Arslan​

Dersimli Yeşil siyasetçi Sibel Arslan yeniden Ulusal Konseye seçildi. 2015 yılında yapılan seçimlerde de, Kanton Basel Stadt’dan seçilerek, önceki dönemde Ulusal Konsey’de görev alan Sibel Arslan, önümüzdeki 4 yıl daha Bern’de yeşil siyasetin yanı sıra, kadın ve göçmen ağırlıklı siyasette varlığını hissettirecek.

Elbistan’lı olan Mustafa Atıcı ise, Basel Kantonundan Sosyal Demokrat Parti’nin adayı olarak, İsviçre Ulusal Konseyi’nde temsilci olarak bulunmayı hak kazandı.

2004 yılındana itibaren, Basel Şehir Kanton Parlamentosu’na görev yapan Mustafa Atıcı, önümüzdeki dört yıl Bern’de, Ulusal Konsey’de, Ekonomi ve Göçmen politikaları konusundan aktif olacak.

Mustafa Atıcı