İTO: İl Sağlık Müdürlüğü'nü hukuka uygun davranmaya davet ediyoruz

İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu, mahkeme kararına karşın İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü'nün kimi muayenehane hekimlerinden “muayenehanelerinde kürtaj işlemi yapmayacaklarına dair taahhütname” istendiği, aksi durumda muayenehane faaliyetlerinin durdurulacağına dair baskı yapıldığını ifade etti.

İTO'nun açıklamasında, "İstanbul İl Sağlık Müdürlüğüne denetleyici işlemler yaparken üst hukuk kurallarına ve mahkeme kararlarına uygun hareket etmesinin yasal zorunluluk olduğunu tekrar hatırlatıyoruz" denildi.

İTO açıklamasında, 2024 Eylül ayında Ümraniye’de muayenehanesi bulunan kadın hastalıkları ve doğum uzmanı bir üyelerine İstanbul Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü tarafından, muayenehanede kürtaj işlemi yaptığı gerekçesiyle "idari yaptırım kararı"nın tebliğ edildiği anımsatılarak, şunlar kaydedildi:

"Hekimlerin serbest meslek icrasına yönelik hukuka aykırı nitelikteki yaptırım kararına karşı Odamız hukuk bürosu tarafından hekim adına dava açılmış ve bu haksız kararın yürütmesinin durdurulması ile iptali talep edilmişti. İstanbul 12. İdare Mahkemesi tarafından da idari yaptırım kararının hukuka aykırı olduğu ve uygulanması halinde telafisi güç zararların doğacağı belirtilerek 16.12.2024 tarihinde önce yürütmesi durdurulmuş; 14.02.2025 tarihinde ise iptaline karar verilmişti."

Mahkeme kararına rağmen Mart ayı itibariyle İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü tarafından benzer hukuka aykırı işlemlerin yapılmaya devam edildiği bilgisinin kendilerine geldiği anımsatılan açıklamada, özetle şu ifadelere yer verildi:

"Kimi muayenehane hekimlerinden 'muayenehanelerinde kürtaj işlemi yapmayacaklarına dair taahhütname' istendiği, aksi durumda muayenehane faaliyetlerinin durdurulacağına dair baskı yapıldığı öğrenilmiştir. Dahası Ataşehir’de muayenehanesi bulunan kadın hastalıkları ve doğum uzmanı bir üyemize, aynı içerikle 'muayenehane faaliyetinin durdurulması' kararı tebliğ edilmiştir. Bu karara karşı Odamız Hukuk Bürosu tarafından 04.04.2025 tarihinde ivedilikle dava açılmış ve bu haksız kararın yürütmesinin durdurulması ile iptali talep edilmiştir. Nüfus Planlaması Hizmetlerini Yürütme Yönetmeliği'nin "Muayenehaneler" başlıklı maddeis gebeliğin sonlandırılması işlemlerinin, belirli şartlar dahilinde muayenehanelerde de yapılabileceğini açıkça düzenlemektedir. Muayenehanelerinde mesleklerini icra eden hekimlere, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı yasaklar getirilmesi kabul edilemez.

Bu şekildeki yasakların, hastaların hekime ulaşma, nitelikli ve ivedi hizmet alma imkânına yönelik olumsuz sonuçlar doğuracağı da açıktır. Diğer yandan 2003 yılında ulusal hukukta yürürlüğe giren Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi’nde taraf devletlerin tüm insanların haysiyetini ve kimliğini koruyacakları, biyoloji ve tıbbın uygulanmasında, ayırım yapmadan herkesin, bütünlüğüne ve diğer hak ve özgürlüklerine saygı gösterilmesini güvence altına alacakları düzenlenmiştir. Bu bakımdan, ülkemiz vatandaşlarının doğum kontrol hizmetlerine yaygın ve ücretsiz erişimini sağlamayan, rahim tahliyesi işlemlerine erişimi engelleyen uygulamalar aynı zamanda Biyotıp Sözleşmesi kapsamında kadınların beden bütünlüğünün, hak ve özgürlüklerinin ihlali niteliğindedir. İstanbul İl Sağlık Müdürlüğüne denetleyici işlemler yaparken üst hukuk kurallarına ve mahkeme kararlarına uygun hareket etmesinin yasal zorunluluk olduğunu tekrar hatırlatır; insanların kendi bedenleri üzerindeki hak ve özgürlüklerine saygı duyacağımızı, hukuka aykırı uygulamalara karşı meslektaşlarımızın yanında olmayı sürdüreceğimizi, bilginize sunarız."