Kurban Bayramı da hayat pahalılığı nedeniyle çarşı-pazara hareket getirmedi. Esnaf, günden güne satışların azaldığını söylüyor. Şeker ve çikolata satan işletmeler de işlerin oldukça durgun olduğunu belirtiyor

İzmir'de de hareket yok

AYCAN KARADAĞ

Yüksek enflasyon nedeniyle boş kalan çarşı-pazar, Kurban Bayramı’na sayılı günler kala da hareketlenmedi. İzmir’in önemli alışveriş merkezlerinde umudunu bayrama bağlayan esnaf kan ağlarken, yurttaşlar ise ancak temel ihtiyaçlarından kısarak alışveriş yapabiliyor.

Bayramlarda İzmir’in en uğrak çikolata ve tatlıcıları, günden güne satışlarının azaldığını, vatandaşlar ise alım güçlerinin devamlı düştüğünü ifade ediyor. Konuyla ilgili BirGün’e değerlendirmede bulunan Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Özden Güngör, enflasyonda yaşanan artış ve gelir seviyesindeki düşüşe bağlı olarak et tüketim miktarının daha da azalacağına dikkat çekti.

‘HER ŞEY ÇOK PAHALI’

Yaklaşık 80 yıldır İzmir’in önde gelen çikolatacılarından biri olan Kemal Kutucu, bayramda çarşının bekledikleri gibi hareketlenmediğini belirtiyor: “Satışlarda hareket yok. Her geçen gün satışlarımız azalıyor. İnsanların sıkıntıları var. İzmir’de tatil uzun. İnsanlar ilçelerde de tatil yapıyor. Doğal olarak bu da bizim satışlarımızı etkiliyor. Bayram şeker fiyatları 20 TL’den başlayarak 80 TL’ye kadar gidiyor.”

Çikolataların 30 TL ve 150 TL arasında değiştiğini söyleyen şeker çikolata satıcısı Cem Mutlu şunları dile getiriyor: “Aslında bayramların uzaması bizim için kötü. Marketlerde satılan çikolata fiyatları bizi kötü etkiliyor. Onların, bizim aldığımız fiyata satabilme imkânları var. Hal böyle olunca vatandaş da marketlerden alışveriş yapıyor. Umudumuz bayramın son günü. Umarım işlerimiz biraz da olsa hareketlenir.”

Şeker satıcısı Olcay Bıçak da, “Şeker fiyatlarımız normal. Ramazan Bayramı’na göre işler durgun. Tatilin de olması bizim işler için iyi olmadı. Havra Sokağı’na bakarsanız genel bir durgunluk var. Eskiden bu dönemde buralarda iğne atsan yere düşmezdi. Bir de her şey çok pahalı. İnsanlar alışveriş yapamıyorlar. Yıllardan beri buradayız ve böyle bir dönem görmedik” diyor.

FİYAT AYNI, SATIŞ DURGUN

Baklavacıların durumu da çikolatacılardan farksız. Piyasanın durgunluğundan şikâyetçi olan Tatlı satıcısı Veli Şenol, fiyatların iki bayramdır aynı olmasına rağmen satışların dutgun olduğunu söylüyor. Şenol şöyle devam ediyor: “Yaz olması, insanların tatilde olması etkiliyor. Bir de devletin yaptığı zamlar girince iş yapamaz duruma geldik. Sigara zammı bile bizi etkiliyor” şeklinde konuştu. Baklava satıcısı Metin Kazar da, “İşler bayram öncesi sakin. Kurban Bayramları genelde sakin geçer ama bu bayram biraz daha sakin geçiyor. Her şeye zam geldi. Doğal olarak bizim de fiyatlarımız artmış durumda. Vatandaş da eskiden bir kilo alıyorsa, şimdi yarım kilo almak zorunda kalıyor. İnsanlar zorlanıyor.”

ET ÜRETİMİ DÜŞECEK

Kurban pazarlarında da geçen bayramlara göre satışlar azaldı. Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Özden Güngör, hayvancılıkta yaşanan sorunların artarak devam ettiğini söylüyor. Güngör, “Yaklaşan Kurban Bayramı nedeniyle yeterli hayvanımız var mı yok mu sorusu gündemdeki yerini koruyor. Türkiye’nin tarihinde resmi olarak ilki 2010 yılında olmak üzere 2011, 2017 ve 2018 yıllarında kurbanlık amaçlı ithalat yapılmış olması, bu sorunun akıllara gelmesine neden olmaktadır. Son iki yıldaki aşırı ithalat miktarları, 2019 yılı için böyle bir ihtiyacı ortaya çıkarmamıştır” ifadelerini kullanıyor.
Güngör son olarak şunları ekliyor: “Üretimin tümünün tüketildiği kabul edilecek olunursa, 2018 yılında kişi başı kırmızı et tüketimimiz 13,84 kg seviyesindedir. 2019 yılında enflasyonda yaşanan artış ve halkımızın gelir seviyesinin düşmesine bağlı olarak et tüketim miktarının daha da düşeceğini tahmin etmekteyim.”