İzmir'de halkın derdi geçim: Taneyle alışveriş devri

AYCAN KARADAĞ

Yüksek enflasyon, hayat pahalılığı, zamlar ve işsizlik ile birlikte yaşam koşullarının giderek zorlaşması, yurttaşları pazarda artık kiloyla değil, taneyle alışveriş yapmaya zorluyor. İzmir’in önemli alışveriş merkezlerinden Havra Sokağı’nda esnaf adeta kan ağlıyor. Esnaf fiyatların yüksek olmasından dolayı satış yapamadıklarından dert yanarken, yurttaşlar ise hayat pahalılığı ve zamlardan yakınıyor. Halk artık pazara alışveriş arabasıyla değil, daha çok poşetle gidiyor. Ekonomik kriz nedeniyle yurttaşlar alışverişten, para harcamaktan çekiniyor.

Eylül ayında av yasağının sona ermesiyle birlikte balık satışlarının bir miktar arttığını ama eskiye göre satışların çok düşük olduğunu ifade eden balıkçı Engin Turgay, “Fiyatlar düşmesine rağmen satışlar düşük. Ülkede her şeye zam geliyor. İnsanlar ne yapsın? Doğal olarak yemeden-içmeden kesiyorlar. İşlerimiz kötü. Her gün daha da kötüye gidiyor. Eskiden bu sokakta esnaf, satış yapmaktan yorulurdu. Şimdi çay içmekten yoruluyoruz. İlerleyen günlerde satışların iyi olmasını ümit ediyoruz. Kış, balıkçılar için umuttur” diye konuştu. Ahmet Güncü ise, seyyar satıcıların kendilerini çok etkilediğini dile getirerek, “Eskiden böyle değildi. Müşteri direkt bizden alırdı. Şimdi yok. Bir de ülke şartları malum. Alamıyor, bakıyor ya da tane usulü alıyor. İşler iyi değil” dedi.

Esnaflardan Yunus Peker de, “Uzun zamandır durgunluk var. Bu sokak eskiden çok hareketliydi. Şimdi hafta sonu bile hareket yok. Bunun da sebebi; ülkenin son yıllardaki durumu. Zor zamanlardan geçiyoruz ve bu yüzden insanlar korkuyorlar. Bu da tüketime etki ediyor. Diğer sorun ise maaşlar düşük. Zamlar arttı. Böyle olunca insanlar daha az alışveriş yapıyorlar” diye konuştu. Manav Hasan Uysal da, “Fiyatlar şu an normal. Ama sebze ve salatalık biraz bu ara pahalı. Satışlarımızda günü gününe tutmuyor. Ama sürekli bir düşüş var. İnsanlar artık tane ile alıyor. Kilo ile alma dönemi bitti. Bundan dolayı da satışlarımız kötü. Her şey zamlı. Millette para yok” dedi.

İsmini vermek istemeyen bir yurttaş, “Fiyatlar çok yüksek. Temel gıda ihtiyaçlarımızı bile alamıyoruz. Aldıklarımızı da seçerek tane hesabı ile en uygununu almaya çalışıyoruz. Ev geçindirmek artık çok zor. Kalabalık ailelere ve asgari ücretlilere Allah yardımcı olsun. Her şey çok pahalı” diye konuştu.

Bir diğer yurttaş da, “Ülkede her şey pahalı. Pazar fiyatları da doğal olarak pahalı. Pahalı olmasının yanında daha önceki dönemlere göre kalitede gittikçe düştü. Çürümüş domatesler için 10 lira istiyorlar. Patates de aynı şekilde hem pahalı hem kalitesiz. Ne olacak bu halimiz bilmiyoruz. Eskiden Pazar arabaları ile gelirdik. Şimdi tek poşette işimiz bitiyor” dedi.

Bir diğer yurttaş ise, “Peynir, zeytin, yumurta ve yoğurt aldım 100 lira verdim. Pahalılık almış başını gidiyor. Daha meyve ve yemeklik bir şey almadan bu kadar para çok fazla. Artık aldığımız şeyleri tane tane sayarak seçip alabiliyoruz. Tek harcamamız yemek değil bir yandan da çocuk okutmaya çalışıyor. Ekonomi kötü durumda. Yurttaşın durumu da kötüye gidiyor. Pazar fiyatları özellikle sebze fiyatları oldukça yüksek. Eskiye oranla yurttaşın alım gücü yarı yarıya düşmüş durumda” ifadelerini kullandı.