İzmir’in Çernobil’i olarak bilinen Gaziemir’deki eski kurşun fabrikası arazisinde 16 yıldır bulunan nükleer atıkların temizlenmesi gündemde. Süreçle ilgili hiçbir bilgi verilmemesi ise tepki çekiyor.

İzmir’in göbeğinde 16 yıllık Çernobil
Fotoğraf: BirGün

Aycan KARADAĞ

İzmir’in Gaziemir ilçesinde Emrez Mahallesi’ndeki 16 yıl önce tespit edilen eski kurşun döküm fabrikasının bahçesindeki tehlikeli atık ve radyoaktif maddelerin halen temizlenmemesi bölgeye ciddi zarar veriyor. Alanda 500 bin tondan fazla nükleer atık ve yapılan ölçümlerde normal değerin 7 bin 291 katı radyasyon oranı olduğu biliniyor.

Uzun süredir alandaki atıkların temizlenmesi için mücadele sürerken son günlerde basında alanın temizleneceği iddiaları gündeme geldi. Bu iddiaların ardından ise bölgenin etrafının kapatıldığı öğrenildi. Tartışmalar sürerken uzmanlar süreçle ilgili hiçbir detayın paylaşılmadığını belirtti. Konu hakkında İzmir’in Çernobili Temizlensin Komisyonu tarafından bir toplantı gerçekleştirildi. Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi’nde gerçekleştirilen toplantıya; Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda, Gaziemir Belediye Başkan Yardımcısı İzel Zenginobuz Derinsu, Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şube Yönetim Kurulu Sekreteri Mustafa Güleş, Şube Teknik Sorumlusu Selma Atalay, Çevre Mühendisleri Odası’ndan Helil Kınay, Avukat Arif Ali Cangı ile Prof. Dr. Ali Osman Karababa katıldı.

BİLİMSEL ÇALIŞMA ŞART

Toplantıda, son dönem basına yansıyan alanın temizleneceği yönündeki bilgiler masaya yatırıldı. Temizlik çalışmaları hakkında hem komisyona hem de kamuoyuna bilgi verilmesi gerektiği belirtilen toplantıda, Nükleer Düzenleme Kurulu’na atıkların bertarafıyla ilgili gelişmelerin resmi yazı ile de sorulmasına karar verildi. Toplantıda ayrıca bölgede gömülü bulunan atıkların temizlenmesi işinin, bilimsel yöntemlerle, sürecin yerel yönetimlerin, üniversitelerin, akademik meslek odalarının ve sivil toplum örgütlerinin de katılacağı şeffaf şekilde yürütülmesinin önemine dikkat çekilirken nükleer atık alanında yapılan temizlik çalışmasındaki soru işaretlerinin giderilmesi istendi.

MÜCADELEYE DEVAM

BirGün’e konuşan Çevre Mühendisi Helil Kınay, “Bugüne kadar yetkili kurumlar tarafından alandaki atıkların bertarafına yönelik herhangi bir çalışma yapılmadı. Geçen günlerde ise alanda çalışma başlatılacağına ilişkin haber ve açıklamalar basında yer aldı. Sürecin kim tarafından ve nasıl yürütüleceği kamuoyuyla paylaşılmadı. Gaziemir’deki radyoaktif atıkların bertaraf sürecinin doğru bir şekilde yönetilmesi, bugüne kadar sorumluluğu bulunanlarla ilgili süreçlerin yürütülmesi için mücadelemize kararlılıkla devam edeceğiz” diye konuştu.

Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda ise, “Konuyla ilgili hiçbir şeyden haberim yok. Bizden bir yardım talebi de yok. Ne yaptıklarını da açıkçası bilmiyorum. Biz sonuna kadar mücadelemizi sürdüreceğiz. İlçemizde nükleer atık istemiyoruz” ifadelerini kullandı.

Arda, 2021 yılında nükleer atıkların temizlenmesi için alanın önünde her hafta cuma günü ‘Duran Adam’ eylemleri yapmıştı.

BAKAN YANIT VERMEDİ

Öte yandan kasım ayında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın bütçesi görüşülürken CHP İzmir Milletvekili Bedri Serter, “İzmir’in Çernobil’i” olarak adlandırılan Gaziemir Emrez Mahallesi’nde yer alan ve bölgedeki eski kurşun fabrikasından kalan radyoaktif atıkların akıbetini Bakan Fatih Dönmez’e sordu. Serter’in “İzmir’in Çernobil’inde gelinen nokta nedir? Hangi tarihte, hangi yöntemlerle bu atıkları aldınız, çıkardınız ve İstanbul’a gönderdiniz? Bundan neden belediyemizin bilgisi yoktur?” sorularına da Bakan Dönmez yanıt vermedi.