İzmir İnsan Hakları Derneği: Mevsimlik tarım işçileri sağlık taramasından geçirilmelidir

BİRGÜN EGE

İnsan Hakları Derneği (İHD )İzmir Şubesi, SES İzmir Şubesi, Menderes Belediyesi Meclis üyeleri ve gönüllü aktivistlerin katılımı ile Menderes’te çalışan mevsimlik tarım işçileri ziyaret ederek hazırladığı işçilerin çalışma ve yaşam koşullarına ilişkin raporu açıkladı.

İHD İzmir Şube binasında düzenlenen basın toplantısında konuşan İHD İzmir Şubesi Başkanı avukat Zafer İncin, Türkiye’de genel olarak aileleri ile göç eden mevsimlik işçiler, çalıştıkları yerde gerek ekonomik gerekse sosyal açıdan birçok sorunla karşı karşıya kaldığını belirtti. İncin, “Düşük ücret, barınma koşullarının elverişsiz oluşu, beslenme, güvenlik, sağlık, ulaşım konularındaki yetersizlikler bu sorunların başında gelmektedir. Mevsimlik gezici tarım işçileri, çoğunlukla aileleri ile çalışmak için memleketlerinden diğer illere göç etmektedirler. Çalışabilen tüm üyeler, hanenin geçimini sağlamak için çalışmak zorunda kalmaktadır” dedi.

İncin sözlerine şöyle devam etti: “Heyetin görüşme sağladığı ailelerin de sorunlarının aslında tüm tarım işçilerinin sorunları olduğu görülmüştür. Barınma, beslenme, çocukların eğitimi, temizlik, sağlık hizmetlerine erişim özellikle salgın döneminde salgından korunma başlı başına bir sorun olmaktadır. Mevsimlik tarım işçilerinin, uzun çalışma saatleri ile düşük ücretler tüm ailenin çocuklar dâhil tümünün katıldığı bir çalışma şeklinde olmaktadır. Mevsimlik işçilerin sigorta sorunları olması nedeniyle emeklilik şansları da bulunmamaktadır. Sigortasız olmaları sağlık sorunlarının çözümünü karşılayamamaktadır.”

EĞİTİME ERİŞİM HAKKI KARŞILIĞINI BULAMAMIŞTIR

Çocuk işçilerin yaşadıklarını sorunlara da değinen İncin, “Okul çağındaki çocukların hiçbiri salgın döneminde uzaktan eğitime erişememiş, EBA ve tablet yüzü görememişler, eğitime erişim hakkı karşılığını bulamamıştır. Mevsimlik gezici tarım işçisi ailelerde çocuk emeğinin kullanımının arttığı 12 yaş civarında okul terk oranlarının artışı birçok araştırmanın tespitidir. Ayrıca, okula giden sayılı çocuğun çoğunluğunun erkek çocuk olması da bir diğer önemli bulgudur. Salgın ile uzaktan eğitime geçiş ve okulların kapalı kalma süresinin uzaması zaten okula gitmeyen bu çocukların eğitimden tamamen kopması, çocuk işçiliğine kayması ve eğitime verilen değerin daha da düşmesine neden olacaktır” ifadelerini kullandı.

İncin şunları kaydetti: “Acilen okul çağındaki çocukların bir an önce eğitim erişim hakkı kapsamında okula gitmeleri sağlanmalıdır. Tarım işçilerinin sağlıklı barınaklarda kalması için önlemler alınmalıdır. Temiz su ihtiyaçları karşılanmalıdır. Mevsimlik tarım işçileri sağlık taramasından geçirilmelidir. Türkiye’de mevsimlik tarım işçilerine yönelik yasal mevzuatta boşluklar bulunmaktadır. Çeşitli hukuki düzenlemelerde mevsimlik tarım işçilerine değinilmiş olsa da doğrudan onları ilgilendiren kapsamlı bir çerçeve yasa henüz çıkarılmamıştır, diğer yandan mevsimlik tarım işçilerini içeren mevcut hukuki düzenlemeler de çalışanların büyük oranda kayıt dışı olmaları nedeniyle zorlukla uygulanmaktadır.”