‘JİTEM ana davası düşmesin’ çağrısı
Fotoğraf: Arşiv

HABER MERKEZİ

Demokratik kitle örgütleri, faili meçhul cinayetler ve gözaltında kayıplarla ilgili 11 kişinin yargılandığı JİTEM ana davasında zamanaşımı tehlikesine dikkat çekti. Açıklamada, "Davanın zamanaşımına sürüklenmesi, kolluk kuvvetlerinin işlediği suçların cezasız bırakılması geleneğinin devam etmesi anlamına geliyor" denildi.


Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde bugün görülmeye devam edilecek JİTEM ana davası öncesi demokratik kitle örgütleri açıklama yaptı. Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, Hak İnisiyatifi Derneği, Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, İnsan Hakları Derneği, İnsan Hakları Gündemi Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Yurttaşlık Derneği tarafından yapılan açıklamada 1990’lı yıllarda yaygın ve sistematik bir şekilde gerçekleştirilmiş olan ağır insan hakkı ihlallerinin cezalandırılması için JİTEM ana dava'sının eldeki son imkanlardan biri olduğu belirtilerek, "Bu davada yeterli, kapsamlı, süratli, bağımsız ve kamusal denetime tâbi olan bir yargılama süreci yürütülmesi, davada sürüncemede kalan eksikliklerin bir an önce giderilmesi, yargılamanın önünü tıkayan kurumlar hakkında gerekli işlemlerin yapılması, bu sayede cezasızlığın ortadan kaldırılması, zararların giderilmesi ve hakikatin ortaya çıkarılmasını bizler aşağıda imzası bulunan insan hakları örgütleri olarak ısrarlı bir şekilde talep ediyoruz. #ZamansızSuçlar zamanaşımı tanımaz" ifadeleri kullanıldı.

***

DAVADA NELER YAŞANDI?

Diyarbakır ve çevresinde 12 kişinin JİTEM tarafından zorla kaybedilmesine ilişkin 1999 yılında ve 2005 yılında hazırlanan iddianamelerde “JİTEM örgütü içerisinde yer alarak” “suç işlemek için örgüt kurmak” ve “birden fazla kişiyi öldürmek” suçlamaları yer aldı. Uzun yıllar devlet güvenlik mahkemesi, askeri mahkeme, özel yetkili mahkeme, ağır ceza mahkemesi ve uyuşmazlık mahkemeleri arasında görevli mahkemenin tespiti tartışmaları yaşanmasının ardından 2010 yılında Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde davalar görülmeye ve kamuoyunda JİTEM Ana Davası olarak anılmaya başlandı. 2014 yılına gelindiğinde ise JİTEM ana davası ile gazeteci yazar Musa Anter’in katledilmesine ilişkin dava birleştirildi ve dava 2015 yılında ‘güvenlik’ gerekçesiyle Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi’ne nakledildi. 2019 yılında ise Elazığ’da yaşayan fabrika işçisi Ayten Öztürk’ün zorla kaybedilmesine ilişkin açılan dava bu davalarla birleştirildi. Davaların birleşmesi davalar arasında irtibat kurulması beklentisi yaratırken, bazılarının zaman aşımına uğramasına neden oldu. Son olarak, 2022 yılında Musa Anter ve Ayten Öztürk’e ilişkin birleşen davaların 30 yıllık dava zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle düşmesi ile JİTEM ana davasının aynı mahkemede yeni bir esas numarasına kaydedilerek görülmesine devam kararı verildi.