Kadın futbolu cinsiyetçilik kıskacında büyümeye devam ediyor: Bu da mı gol değil!

SEDA BALMUMCU

Kadınlar, kulüp yöneticilerinden oyuncularına hatta taraftar gruplarına kadar erkek egemen dünyada gelişen futbolun dar çemberini aşarak, yeşil sahalarda ciddi başarılar elde etmeye başladılar. 2019 Kadınlar Dünya Kupası, 7 Haziran’da Fransa’da başladı. 7 Temmuz’a kadar sürecek olan maçlarda 24 takım karşı karşıya gelecek. Spor yorumcusu Banu Yelkovan’la dünyada, Türkiye’de kadın futbolu ve 2019 Kadınlar Dünya Kupası üzerine konuştuk.

• Dünya Kupası’nda favori kim?

Kadın futbolunda da tıpkı erkek futbolunda olduğu gibi her turnuvaya diğerlerinden önde başlayan takımlar var tabii; ABD, Norveç, Almanya her turnuvaya iddialı başlayan takımlar, buna ev sahibi olması nedeniyle Fransa’yı da ekleyelim. Fransa ev sahibi olduğu her turnuvayı çok iyi kullanır. Erkek takımlarının geçen sene dünya şampiyonu olduğu ve futbol aşkının çok arttığı bir coğrafyada, bu turnuvaya yüksek moralle başladılar. Geride kalan maçlarda da Norveç gibi iddialı bir takımı grupta yenmeyi başardılar. Yine de ABD’nin olduğu bir turnuvada ABD bir adım öndedir her zaman.

• Sürpriz yapması beklenen takım hangisi?

Nijerya, Jamaika, Tayland gibi grup aşaması sonucunda kesin elenecek takımlar bir kenara bırakılırsa, her gruptan ilk iki takım ve en iyi 4 üçüncü son 16’ya kalacak ve o noktadaki eşleşmeler belirleyici olacak. Genel olarak soruyorsanız erkek futbolunda iyi olan her ülke, kadın futbolunda aynı oranda başarılı değil. Yani ben size ‘Brezilya sürpriz yapabilir’ dersem, çoğu okurda ‘Brezilya mı sürpriz?’ gibi bir düşünce oluşabilir ama evet, Brezilya kadın futbolunda sürpriz. Buna karşılık Japonya o kadar sürpriz değil. Kadın futbolunda son dönemde kim eskiye nazaran daha iyi derseniz, İspanya ve Hollanda ilerlediler ve sürpriz yapabilirler diyebilirim.

• Ücret eşitsizliği konusunda ne düşünüyorsunuz? Kadın futbolcular, erkeklere göre çok daha az ücret alıyorlar.

Sorunuza soruyla cevap vereyim ve “Sadece kadın futbolcular mı?” diye sorayım o zaman ben de. Kadınlar sektörleri ne olursa olsun, erkeklerden daha az kazanıyorlar. Bunun aksi durumlar yok mu? Tabii ki var ama istisnalar kaideyi bozmaz kategorisinde değerlendirebiliriz onları.

Türkiye’de 6 bin lisanslı kadın futbolcu var

• Kadın futbolunun geleceğini nasıl görüyorsunuz?

Sadece kadın futbolunun değil tüm kadın sporlarının geleceğini çok parlak görüyorum. Erkeklere tanınan imkânlar, bütçeler, fırsatlar kadınlara tanınsa, spor ne olursa olsun çok daha iyi sonuç alacaklarına adım gibi eminim, alıyorlar da zaten. Öte yandan kadın futbolu, bireysel spordan farklı olarak, bir anda birçok kız çocuğunun hayatını değiştirme potansiyeli taşıdığı için bence özellikle bizim ülkemiz için daha da önemli. Şu anda sadece 6 bin lisanslı kadın futbolcu var. nüfusumuza oranla, kız çocuklarının ilerleme şansının en fazla olduğu alan çünkü tesisler ve imkanlar hazır. Tek yapılması gereken onlardan kızların da faydalandırılması ve mevcut erkek takımlarının kız takımı açmaları. Hepsi bu.

• Türkiye’de kadın futbolu ne durumda?

Emekleme aşamasında ama bence ülke futbolunda hızla büyüme potansiyeli taşıyan alanlardan biri. Hiçbir başarı gelmeyecek olsa bile, sırf daha fazla kız çocuğu spor yapsın diye kadın futbol takımları kurulmalı bence. Bu arada doğru iletişim ve reklam kampanyalarıyla anne-babaların bilinçlendirilmesi ve futbolun kızların fiziklerini değiştireceği konusundaki önyargıların da kırılması lazım tabii.

• Türkiye’de kadın futbolcular maçlarını halı sahalarda suni çimler üzerinde, erkek takımlarının antrenman dahi yapmayacağı sahalarda yapıyor ama dünyada böyle değil. Bunun nedeni ne sizce?

Kadın futbolunun şu an çok geri planda olması ve bu konunun hiç önceliğimiz olmaması. Sponsorların girmesi ve ilginin artmasıyla bunun değişeceğini umuyorum. Erkek takımlarının hepsinin de çok iyi durumda olduğu söylenemez ama kadınların en azından şartlar neyse, aynı ve eşit şartlarda spor yapıyor olmaları gerekir

GÜZELLİK ŞAMPİYONLUKTAN DAHA ÇOK KONUŞULUYOR

• Türkiye’de kadınlar, farklı spor dallarında dünya çapında başarılar elde ediyor ancak medyada yer almıyor bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Gazetede bu röportaja ne kadar yer ayırdınız? Çünkü tüm sayfaları bu konuda konuşarak doldurabilirim. Bir kadının başarılı olması medyada yer bulması için yeterli değil. Zaten kadın sporunda şampiyonluk dışında hiçbir başarının haber değeri yok. Şampiyonluğun da ne kadar yer alacağı kazanan sporcunun güzelliğiyle doğru orantılı maalesef. Güzellik meselesi sadece sporcular için değil, medyada ekran önünde çalışan kadınlar için de geçerli değil mi zaten?

• 1991’den bu yana sizce dünya kupası efsaneleri kimler?

ABD gibi spor endüstrisinde ilk sırada olan bir ülkede, kadın futbolu erkek futbolunun önünde olduğu için öne çıkan ve ilk akla gelen isimlerin çoğunun oradan olması sürpriz değil. Avrupa’da özellikle şampiyonlar ligi sonrası bilinirlikler arttı. Dünden bugüne ilk aklıma gelenler Hope Solo, Mia Hamm, Marta, Alex Morgan, Ada Hegerberg, Marozsan…

• Son olarak, yıllardır spor basınının içinde yer alıyorsunuz, kadın olmanızdan kaynaklı bir ayrımcılığa maruz kadınız mı?

Kişisel olarak negatif ya da pozitif bir ayrımcılığa maruz kalmadım ama bu, bunların yaşanmadığı anlamına kesinlikle gelmesin. Spor basınında tacize uğrayan meslektaşım da vardır, kadın olduğu için hak ettiği yere gelemeyen, eşit maaş alamayan da çok var… Tabii sırf birinin tanıdığı ya da akrabası olduğu için bir yerlere gelenler de mutlaka vardır ama emin olun, hakkıyla gelmeyenin kalıcı olmasının mümkün olmadığı bir sektör bu. Hak etmeyenin uzun süre barınamayacağı kadar zor bir meslek bizimki.

Hegerberg’in haklı protestosu

• Ballon d’or ödülü aldığı sırada sunucu tarafından taciz edilen ve dünyada kamuoyu oluşturan Norveçli futbolcu Hegerberg, Milli Takımı neden protesto etti?

Erkek futboluyla aynı şartlarda yarışmadıkları için protesto etti ve tabii bu tacizin de etkisi oldu. Haksız mı? Kesinlikle haklı.

Futbolda kadınların erkekler ile eşit çalışma şartlarına sahip olabilmesi için
farkındalık yaratmak amacıyla Dünya Kupası’na katılmayan Hegerberg geçen
yıl Ballon d’Or ödülünü almak için katıldığı törende ödülü aldıktan sonra
törenin sunucusu Fransız DJ Martin Solveig tarafından “Twerk yapar mısın?”
sorusuyla muhatap olmuş. Söz konusu taciz tüm dünyada konuşulmuştu.