Kadınlar güvenli ulaşım istiyor

Dilara ŞİMŞEK

Toplu taşıma araçlarındaki birçok güvenlik sorunu kadınların ulaşım faaliyetlerini ciddi anlamda etkiliyor. Birçok kadın ‘güvensiz ulaşım’ nedeniyle toplu taşımada yalnız kalmamak için inmesi gereken yerden birkaç durak önce iniyor ya da tacize uğrama endişesiyle kalabalık olmayan ulaşımı tercih ediyor. Yapılan araştırmalara göre kadınların yüzde 92,2’si toplu taşıma araçlarında tacize uğrama endişesi yaşıyor.

Kadınlar güvenli ulaşım taleplerini yinelerken Ankara’da toplu taşıma kullanan kadınlar için yeni bir uygulama hayata geçirildi. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, toplu taşımada EGO otobüslerini kullanan kadınların saat 19.00’dan sonra istedikleri yerde inebileceklerini duyurdu. Yavaş’ın sosyal medya hesabından paylaşılan görselde, “Kadınlara korkusuz adımlar borçluyuz. 19.00’dan sonra EGO otobüslerinden istediğiniz yerde inebilirsiniz” ifadelerine yer verildi.

YETERLİ DEĞİL

Feminist Avukat Deniz Bayram’a göre ise karar olumlu ancak yeterli değil. Özellikle İstanbul ve Ankara gibi kentlerde toplu taşımada kadınlara yönelik şiddet, taciz ve çeşitli ayrımcı davranışların sıklıkla gündeme geldiğini dile getiren Bayram, “Bugüne kadar maalesef kamu kurumları, kadınları izole eden, kamusal hayattan koparan, “pembe otobüs” gibi yine ayrımcı politika önerilerinden bir adım ileri gidememişti” dedi.

Bayram, belediyelerin alanda çalışan uzmanlar ve kitle örgütleriyle etkili bir politika izlemesi gerektiğinin altını çizdi:
“Toplu taşıma kamusal bir alandır ve kadınlara karşı kamusal alanda şiddete, ayrımcı davranışlara, taciz ve diğer cinsel suçlar hakkında politikalar üretmek, tedbirler almak ve bu politikaları kararlı bir şekilde uygulamak, yerel yönetimler de dahil olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlarının görevidir. Kadınların karşı karşıya olduğu kamusal alanda şiddet ve ayrımcılık riski çok yönlü. Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin kararı her ne kadar olumlu bir adım da olsa yeterli değil. Öncelikle belediyelerin, katılımcı bir süreç planlamalı ve alanda çalışan tüm uzman ve sivil toplum kuruluşlarını dahil ederek etkili bir politika ve uygulama esaslarını belirlemeli.”

NELER YAPILMALI?

Bayram, hayata geçirilmesi gereken uygulamalardan bir kısmını şöyle sıraladı:

• Caddelerin, sokakların ücra köşeleri aydınlatılmalı.
• Şoför tarafından müdahale edilemeyen acil yardım butonları olmalı.
• Suça maruz kalan kadınları şikayet etmeye, tanıkları müdahale etmeye cesaretlendirici farkındalık kampanyaları yapılmalı.
• Toplu taşımada istihdam edilen görevlilerin sayısı arttırılmalı ve kadın istihdamı yaygınlaşmalı.
• Toplu taşımada cinsel suçlara ilişkin olarak spesifik birimler kurulmalı.
• Hizmeti gören özel şirketlere yönelik denetimler arttırılmalı, ruhsatlandırma politikaları değişmeli. • İhalelerde, teknik şartnamelerde ve imtiyaz sözleşmelerinde bu konuyu ele alan düzenlemeler yapılmalı
• Bu tür olayların yaşanması halinde, hizmetin sunulmasından sorumlu olan şirketlere cezai şartlar uygulanması gibi uzun bir liste oluşturabiliriz…

***

Taciz ve şiddetin sonu gelmiyor

Son bir sene içinde toplu taşımada meydana gelen olayların birkaçı şöyle:

• İstanbul Beyoğlu'nda 41 yaşındaki kadın, bindiği otobüsün şoföründen kendisine güzergah konusunda yardımcı olmasını istedikten sonra şoförün cinsel saldırısına uğradı.

• Kars’ta, bir şoför hamile kadının otobüse binmesini beklemeden aracı hareket ettirerek "Senin oturmanı mı bekleyeceğim, kucağıma mı alayım" dedi. Kadının şikayeti üzerine şoför hakkında 'cinsel taciz' suçundan dava açıldı.

• Nevşehir'de otobüsle yolculuk eden kadın A.G. isimli şahsın tacizine uğradı. Kadının şikâyeti üzerine erkek tutuklanarak Nevşehir E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’na gönderildi.

***

https://catlakzemin.com/toplu-tasimada-tecavuz-belediyelerin-sorumlulugu-1/

https://catlakzemin.com/toplu-tasimada-tecavuz-kamusal-sorumluluk-2-dunyadan-ornekler/