Kadınların sesi ülkenin tüm sokaklarında yankılanıyor

BirGün/KADIN

Kadınlar bugün ülkenin dört bir yanında sokağa çıkıyor. 8 Mart Pazartesi akşamı ise Feminist Gece Yürüyüşü’nde bir araya gelecekler. Bu yıl 19’uncusu düzenlenecek olan Feminist Gece Yürüyüşü’ne günler kaldı. Kadınlar tam 18 yıldır erkek şiddetine, cinsiyet eşitsizliğine, patriarkaya ve gericiliğe karşı İstanbul Taksim’de buluşuyor. Bu buluşma ülkedeki bütün kadınlara heyecan ve direnç katıyor. Öyle ki ilki İstanbul’da başlayan gece yürüyüşleri artık ülkenin birçok noktasına yayılmış durumda. Yürüyüş, AKP iktidarının ve yandaşlarının tüm hedef göstermelerine ve kadın düşmanı politikalarına rağmen her yıl bir öncekinden daha kitlesel bir buluşmaya dönüşüyor. Kadınlar “Bir aradayız” dedikçe iktidarın söylemleri de sertleşiyor.

Taksim’den yayılan mor isyan tüm kız kardeşlerimizi sarıyor. Kadınlar bu sene de “Bir aradayız, 18 yıldır olduğumuz yerdeyiz” diyerek sokakları mora boyamaya çağırıyor.

Tarihi, 2003 yılına dayanan yürüyüş, 2010’ların başından itibaren ivme kazandı. 2020’ye gelindiğinde ise on binlerce kadının bir araya geldiği görkemli bir yürüyüş haline geldi. 2019 yılında önce “Yasak” dendi, sonra kadınların İstiklal Caddesi’nde toplanmasına izin verildi. Kadınların yürüyüşüne polis kalkanlarıyla engel olunmak istendi, gazla müdahale edildi; fakat kadınlar ne olursa olsun vazgeçmedi. Son yıllarda yürüyüşler gözaltılar ile sonlanır oldu. Geçen yıl 34 kadın, yürüyüşün ardından gözaltına alındı. Peki, Feminist Gece Yürüyüşü, hangi taleplerin taşıyıcısı oldu?

HEPSİ ERKEK, TESADÜF MÜ?

► Feminist Gece Yürüyüşü ilk olarak 2003 yılında Taksim Meydanı’ndan başlayarak Mis Sokak istikametine doğru gerçekleştirildi. Yürüyüşün ana teması ise savaş ve işgal olmuştu. ‘Hitler, Mussolini, Şaron, Miloseviç, Bush, Saddam… Hepsi erkek, tesadüf mü?’ yazan bir pankart taşındı. Bu aslında savaşa karşı barışın, ölüme karşı yaşamın isyanıydı.

► 2004 yılında da kadınlar Feminist Gece Yürüyüşü’nün ikincisini gerçekleştirmek için yine Taksim’deydi. Bu yürüyüşün ana teması kadınlara karşı uygulanan sistematik şiddetti. ‘Erkek vuruyor devlet koruyor, mezar değil sığınak istiyoruz’ pankartı yürüyüş öznesi oldu. Önceki yıl yapılan yürüyüşün çağrıcısının feministler olduğu vurgulanmamıştı. 2004’te ise bunun tam aksine pankarta feministlerin imzası atıldı.

PATRİARKAYA KARŞI FEMİNİST MÜCADELE

► İki yılın ardından feminist gece yürüyüşü gelenekselleşmeye başladı. 2005 yılına geldiğimizde kadınlar “İtaat etmiyoruz” dedi. Her yıl bir önceki yıldan daha kalabalık bir kitle ile bir araya gelen kadınlar ellerinde ‘Erkek düzene itaat etmiyoruz’ pankartıyla Taksim Meydanı’na yürüdü.

► Artık kadınların önüne kimse geçemez. Ülkede artan kadın cinayetleri ve kazanılmış haklara yönelik saldırılara karşı 2006 yılında ‘Feminist başkaldırı’ pankartı ile sokaklar zapt edildi. Erkek şiddetine, kadın cinayetlerine, cinsiyet eşitsizliğine karşı büyüyen isyanla yüzlerce kadın sokaklardaydı.

► 2007 yılında mücadeleye çağrı ön plandaydı. Kadınlar bu kez ‘Patriarkaya karşı feminist mücadele’ pankartını açtı. Patriarkayı yıkmak için gereken tek şey feminist mücadele ve kadın dayanışması.

► Ülkenin içinde bulunduğu atmosfer kadınların söylemlerine ve pankartlarına yansımaya başladı. 2008 ve 2009 yıllarında yapılan yürüyüşlerin ana sloganı ‘Militarizme, kapitalizme, milliyetçiliğe, patriarkaya karşı feminist mücadele’ oldu. Talepler “Kadın, yaşam, özgürlük’’ sloganının sahiciliğini ortaya koyuyordu.

► 2010’lu yıllara geldiğimizde ise isyan bayrakları çekildi. Erkek şiddeti iktidar tarafından görmezden gelinirken kadınlar ‘Feminist isyan, kadın cinayetlerine isyandayız’ pankartıyla, dünyayı alt üst edecek isyanıyla yürüdü. Bu isyan 2011 yılına da yansıdı.

AİLE DEĞİL KADINIZ

► AKP iktidarının kadın düşmanı politikaları kadınların 2012 yılındaki ana söylemi oldu: Aile değil kadınız, feminist isyandayız. Kadınların bu öfkesinin nedeni Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanlığı’nın kaldırılıp yerine Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın kurulmasıydı. Bu kadını sadece ailenin içinde konumlandırmaya çalışmanın en büyük adımlarından biriydi. Ama kadınlar bu kadın düşmanı politikalara biat etmedi.

► Yıllar geçiyor ama sloganlar değişmiyor. İktidar ve yandaşları kadın bedeni üzerinden açıklamalar yaparken 2013 yılında kadınlar ‘Hayatımız, bedeniz, kararımız bizim, aileniz sizin olsun’ sloganlarıyla sokaklardaydı.

n 2014 yılında da ‘Geceleri, sokakları, meydanları terk etmiyoruz, feminist isyandayız’ pankartlarıyla yüründü. Ülke gündemine oturan kadın cinayetleri yaşanırken iktidar ve yandaşları failleri cezalandırmak yerine kadınlara “O saatte, orada ne işi vardı?” dedi.

KİRPİĞİMİZ YERE DÜŞMESİN

► Feminist Gece Yürüyüşleri artık hayata sahip çıkmak anlamına geliyordu. 2015 yılında yapılan yürüyüş son yılların en kalabalık ve en öfkelilerinden biri oldu. “Hayatımıza sahip çıkıyoruz” diyen kadınlar İstiklal Caddesi’ni mora boyadı.

► AKP ülkeyi savaş ortamına sürüklerken 2016 yılında “Kadınların bu savaşa rızası yok” dendi. Adana’da kendine şiddet uygulayan evli olduğu erkeği öldüren Çilem Doğan’ın “Başımı önüme eğmeyeceğim” mesajı “Dik dur eğilme kadınlar seninle” sloganı ile karşılık buldu. Kadınlar “Kirpiğiniz yere düşmesin” diyerek birbirine çare oldu.

KADINLAR BİRLİKTE GÜÇLÜ

► 2017 yılında kadınlar “Tek başına olmaz, hayır. Kadınlar birlikte güçlü” diyerek sokağa çıktı. Dünya feminist mücadelesi artık kadınların gündemindeydi. Yürüyüş, 8 Mart ‘Uluslararası kadın greviyle dayanışma’ metni okunarak başladı. Kadınlar erkek egemenliğine, şiddete, cinsiyetçiliğe meydan okudu.

► 2018 yılında Feminist Gece Yürüyüşü “Hayatımız, isyanımız, mücadelemiz FEMİNİZM” şiarıyla gerçekleşti. ‘Bırak evi bok götürsün’, ‘Erkekler o haldeyse kadınlar direnişte’, ‘Erkekler birer çiçektir’, ‘Birlikte güçlü’, ‘Adamlığa da tek adamlığa da hayır’ yazan dövizler taşındı.

► 2019 yılında 8 Mart gününden önce her sene yapılan Feminist Gece Yürüyüşü’ne izin verilmeyeceği açıklandı. Kadınlar buna rağmen her zaman oldukları yerdeydi. Polis biber gazı ve plastik mermi ile kadınlara müdahale etti. Kadınlar ara sokaklarda da eylemi sürdürmeye devam etti. ‘Susmuyoruz, korkmuyoruz, itaat etmiyoruz’ sloganıyla kadınlar bulunduğu her yeri eylem alanına dönüştürdü.

BU KALABALIĞI HATIRLA

► 2020 yılında eylem vaktinden saatler önce Taksim’in her yeri polis barikatlarıyla kapatıldı. Buna rağmen kadınlar Taksim’in ara sokaklarında buluşarak Karaköy’e kadar yürüdü. “Patriarkaya karşı gücümüz feminist mücadele” pankartı ile yüründü. 34 kadın darp edilerek gözaltına alındı. 2020 8 Mart’ından aklımızda en çok kalan “Umutsuzluğa kapılırsan bu kalabalığı hatırla” ve “Gece karanlıktan korkarsan bu kenti ateşe veririz” dövizleri oldu.

Bu sene de kadınlar 18 yıldır olduğumuz yerdeyiz diyerek 8 Mart’a çağırıyor. Gün bizim, güneş bizim, isyan bizim, 18 yıldır olduğu gibi bir aradayız!

SOKAKLAR BİZİM

Ankara
8 Mart Pazartesi, saat: 14.30, Sakarya Caddesi
İzmir
8 Mart Pazartesi, saat: 18.30, ÖSYM Önü
Antalya
8 Mart Pazartesi, saat: 18.15, Attalos Heykeli önü
Aydın
8 Mart Pazartesi, saat: 18.00, Aydın Kent Meydanı
Balıkesir
8 Mart Pazartesi, saat: 17.00,
Ali Hikmet Paşa Meydanı
Çanakkale
8 Mart Pazartesi, saat: 18.00,
İskele Meydanı
Dersim
8 Mart Pazartesi, saat: 12.00,
Seyit Rıza Meydanı
Diyarbakır
8 Mart Pazartesi, saat: 13.00,
Diyarbakır İstasyon Meydanı
Eskişehir
8 Mart Pazartesi, saat: 12.00, Espark
Antep
7 Mart Pazar, saat: 14.00, Balıklı Park
Malatya
8 Mart Pazartesi, saat: 14.00, Emeksiz Üst Kavşağı
Mersin
8 Mart Pazartesi, saat: 18.30, Beşiktaş Meydanı
Manisa
8 Mart Pazartesi, saat: 17.30, Manolya Meydanı

Eşitlik, özgürlük ve yaşam hakkımız için verdiğimiz mücadelemizde yeni bir yol açabilmek için yan yana geliyoruz. Gazetemizin sayfalarında üç gün boyunca kadınların isyanını, inadını ve dayanışmasını okuyacaksınız. Biliyoruz biz birbirimizin çaresiyiz, bir arada oldukça güçlüyüz.