Kalem kalem hesaplandı: Asgari ücretli neye ne kadar ayırabilecek?

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Birleşik Metal İşçileri Sendikası'nın (Birleşik Metal) araştırma birimi BİSAM, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 8 bin 506 TL olarak duyurduğu 2023 yılı asgari ücretiyle bir işçinin hangi harcamaları ne oranında yapabileceğini araştırdı.

BİSAM’ın, TÜİK Tüketim Harcamaları Araştırması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Asgari Ücret İstatistikleri üzerinden yaptığı hesaplamaya göre eşi çalışmayan ve 2 çocuklu asgari ücretli, eline geçen ücret ile kendisi ve ailesi için gıdaya günlük sadece 82 TL, öğün başına 27 TL ayırabiliyor. Buna göre asgari ücretlinin her bir öğün için kişi başına ayırabildiği tutar 6.8 TL.

Söz konusu aile dışarıdan yemek istediğinde ise ayırabileceği tutar aylık 323 TL.

“ASGARİ ÜCRETLİ İSTANBUL’DA ANCAK 17 METREKARELİK BİR DAİREYİ KİRALAYABİLECEK”

Kasım 2022 tarihi itibari ile Türkiye genelinde ortalama kiralık evlerin metrekare fiyatı 58.6 TL olduğu belirtilen BİSAM araştırmasında, “Asgari ücretlinin kira (gerçek ve izafi kira) için ayırabileceği tutar ise sadece 1.700 liradır. Buna göre asgari ücretli kiraya çıkmak istediğinde ortalamada kasım fiyatları ile ancak 29 metrekarelik bir daire tutabilmektedir. Asgari ücretli İstanbul’da ise ancak 17 metrekarelik bir daireyi kiralayabilecektir. O da fiyatlar değişmezse. Bunun alternatifi ise sağlıksız bir çevrede, kentsel donatı hizmetlerinin en az olduğu, deprem riski altındaki konutlarda yaşamaktır” ifadelerine yer verildi.

“ULAŞIMA YAPILACAK HERHANGİ BİR ARTIŞ, İŞE GİDİŞ GELİŞİ BİLE ETKİLEYECEKTİR”

“Asgari ücretlinin, çalıştığı işyerinin servis imkânı yoksa işyerine ulaşımı bile büyük bir sorundur” denilen araştırmada “İstanbul’da bir aylık abonman ücreti 602 liradır. Asgari ücretlinin ailesi ve kendisi için ulaştırmaya ayırabildiği pay 761 liradır. Yeni yılda ulaşıma gelecek herhangi bir artış, değil aile fertlerinin ulaşım masraflarını karşılamayı, asgari ücretlinin işe gidiş gelişini bile etkileyecektir” denildi.

BİSAM hesabına göre asgari ücretlinin çocuğunun eğitimi için ayırabileceği tutar aylık 74 lira her bir çocuk için 37 lira olacak.

BİSAM'ın araştırmasına göre, asgari ücretlinin çeşitli ürün gruplarına ayırabileceği pay şöyle:

Harcam Kalemleri	Harcama Tutarı (TL)
Gıda	2.445
Alkolsüz İçecekler	164
Alkollü İçecekler	15
Tütün	387
Giyim	238
Ayakkabı	85
Gerçek+İzafi Kira	1.700
Konutun Bakım Ve Onarımı	116
Su Şebeke Suyu Ve Konutla İlgili Çeşitli Hizmetler	178
Elektrik, Gaz Ve Diğer Yakıtlar	662
Mobilya, Mefruşat, Halı Ve Diğer Yer Döşemeleri	110
Ev İçi Tekstil	23
Ev Aletleri	141
Züccaciye, Yemek Takımı Ve Hanehalkı Aletleri	34
Ev Ve Bahçe Araç Gereçleri	13
Ev Bakım İçin Mal Ve Hizmetler	130
Tıbbi Ürünler, Aletler Ve Malzemeler	78
Ayakta Tedavi Hizmetleri	52
Yataklı Tedavi Hizmetleri	41
Araç Satın Alımı	277
Kişisel Ulaştırma Araçlarının İşletimi	231
Ulaştırma Hizmetleri	254
Posta Hizmetleri	0
Telefon Ve Telefaks Ekipmanı	58
Telefon Ve Telefaks Hizmetleri	237
Görsel-İşitsel Sistemle Audıo-Vısual, Fotoğrafla Ve Veri İşlemle İle İlgili Ekipman	43
Diğer Temel Dayanıklı Eğlence Ve Kültür Araçları	0
Diğer Eğlence Araçları Ve Malzemeleri, Bahçe Ve Evcil Hayvanlara İlişkin Ürünler, Hizmetler	32
Eğlence Ve Kültür Hizmetleri	22
Gazete, Kitap Ve Kırtasiye	31
Paket Turlar	26
Okul Öncesi Eğitim Ve İlköğretim	5
Orta Öğretim	39
Orta Öğretim Sonrası Ve Üniversite Öncesi Eğitim	10
Üniversite Eğitimi	14
Düzeyi Belirlenemeyen Eğitim Programları	6
Yemek Hizmetleri	323
Konaklama Hizmetleri	14
Kişisel Bakım	161
Başka Yerde Sınıflandırılamayan Kişisel Bakım Ürünleri	27
Sosyal Hizmetler	7
Sigorta	15
Başka Yerde Sınıflandırılmayan Mali Hizmetler	0
Başka Yerde Sınıflandırılmayan Mali Hizmetler	62

Asgari ücretlinin en yoksul yüzde 20’lik dilimin harcamalarına göre çeşitli ürün gruplarına ayırabileceği pay ise şöyle hseaplandı:

Madde Grupları	Harcama Tutarı (TL)
Gıda ve Alkolsüz İçecekler	2.610
Alkollü İçecekler ve Tütün	401
Giyim ve Ayakkabı	322
Konut, Su, Elektrik, Gaz ve Diğer Yakıtlar	2.656
Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri	452
Sağlık	172
Ulaştırma	761
Haberleşme	294
Eğlence ve Kültür	155
Eğitim	74
Lokanta ve Oteller	336
Çeşitli Mal ve Hizmetler	272