Kanal İstanbul soruları yanıtsız

Meral DANYILDIZ

TBMM Küresel İklim Değişikliği Araştırma Komisyonu Başkanı ve eski Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, komisyon toplantısında Kanal İstanbul projesiyle ilgili endişelerini dile getiren CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu’nun sorularını yanıtsız bıraktı.

İklim krizinin su kaynaklarına olan etkisinin ele alındığı komisyon toplantısında Bakırlıoğlu, Devlet Su İşleri’nin (DSİ) Kanal İstanbul’la ilgili iki görüş yazısının Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporlarında bulunmadığına dikkat çekti. Eroğlu, “Bu görüş yazılarında DSİ’nin Kanal İstanbul’la ilgili endişeleri dile getirilmekte, İstanbul’un yeraltı ve yer üstü sularına, kaynaklarına olası olumsuz etkilerinden bahsedilmekte. Terkos Gölü’nün doğusunda yer alan yaklaşık 20 kilometrekarelik su toplama havzasının devre dışı kalması ve bunun da yaklaşık 18 milyon metreküp su kaybı anlamına geldiği söylenmekte” ifadelerini kullandı.

‘KONUNUN DSİ İLE ALAKASI YOK’

Komisyon Başkanı Veysel Eroğlu ise, Kanal İstanbul meselesinin Küresel İklim Değişikliği Komisyonu’nun gündemi olmadığını iddia etti. Eroğlu, “İsterseniz Meclis’e önerge verin, komisyon açılsın. Bir de DSİ’yle alakası yok, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı ilgileniyor” diye konuştu.
Bakırlıoğlu’nun “Ama biz bu tartışmayı hep sizinle yapıyoruz” demesi üzerine Eroğlu, “Yani doğru da şimdi, bakın, esas konumuzu…” diyerek konuyu geçiştirdi. CHP’li Bakırlıoğlu’nun sorduğu soruların neredeyse tamamı yanıtsız kalırken, “O zaman müsaade ederseniz bu işi en iyi bilen benim, arzu ediyorsanız çok detaylı şekilde anlatayım size” diyen eski Orman ve Su İşleri Bakanı, “Sazlıdere Barajı 70 milyon metreküp… ” diyerek sözlerini sürdürdü. Ancak Sazlıdere Barajı’nda 52 milyon metreküp su bulunuyor.

SU KAYNAKLARINA ZARAR VERİLECEK

Konuya ilgili BirGün’e konuşan CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, “Kanal İstanbul, bu komisyonun konusu. Çünkü konumuz iklim değişikliği, iklim değişikliklerinin su kaynaklarına olan etkisi, kuraklık. İstanbul da Türkiye’nin en büyük metropolü. Bilim insanları, bu kanalın İstanbul’un su kaynaklarına ciddi zararlar vereceğini, dolayısıyla bu kaynakların giderek artan nüfusa yetmeyeceğini söylüyor” dedi.

DSİ’nin yazdığı iki görüş yazısının da bu tespiti doğruladığını belirten Bakırlıoğlu, “DSİ’nin sümen altı edilen her iki raporunda da değinilmiş; Terkos Gölü’nün tuzlanabileceği, Sazlıdere Barajı’nın tamamen ortadan kalkacağı ve risale hattının ortadan kalkacağı gibi endişeleri var DSİ’nin. DSİ’nin bu konuda yazmış olduğu görüş yazılarına ne yazık ki ÇED raporunda yer verilmemiş. İstanbul’da en iyi ihtimalle 70 milyon metreküp, en kötümser ihtimalle 427 milyon metreküp suyun kaybolması söz konusu. Bunu dile getirdik. Bu komisyonda her hafta Kanal İstanbul ile ilgili çelişkileri dile getirmeye gayret ediyoruz. Fakat başta Komisyon Başkanı olmak üzere AKP ve MHP’li vekiller ısrarla bu konunun, komisyonun konusu olmadığını öne sürüyorlar” şeklinde konuştu.

***

Genel Müdür emekli olmuştu

DSİ’nin sümen altı edilen 2018 ve 2019 tarihli görüş yazılarında, Kanal İstanbul projesinin hayata geçirilmesi durumunda su kaynaklarının zarar göreceği uyarısı yapılmıştı. DSİ, Terkos Gölü için 375 milyon metreküp su kaybı öngörmüş; ancak ÇED raporunda bu miktar 30 milyon metreküp olarak yazılmıştı. Sazlıdere Barajı’ndaki yıllık su kaybı DSİ tarafından 52 milyon metreküp olarak tahmin edilirken, ÇED raporunda bu miktar 2,7 milyon metreküp olarak kayda geçmişti. Sümen altı edilen görüş yazılarını hazırlayan dönemin DSİ Genel Müdürü Mevlüt Aydın, 55 gün izin kullandıktan sonra emekliye ayrılmıştı.