Kestikleri ağaçlar için ‘yok’ dediler

Son yıllarda, rüzgar enerji santralı (RES) ve güneş enerji santralı (GES) projeleriyle kuşatılan İzmir’in Karaburun ilçesinin doğal zenginlikleri tehdit altında.

Yayla Mahallesi’nde Lodos Karaburun Elektrik Üretim A.Ş., GES kurmak için zeytin ağaçlarını kesti ve ardından Orman Bölge Müdürlüğü’ne zeytinlik olmadığını belirten bir rapor talebinde bulunulduğu öğrenildi.

Bölgedeki 473 bin 141,41 metrekarelik alan zeytin ağaçlandırması amacıyla 20 yıl önce Hazine’den zeytin dikme şartıyla 150 yıllığına kiralandı ve köylüler tarafından büyük bir emekle verimli hale getirildi. Ancak, 2023 yılında Lodos Enerji A.Ş. bu arazilere "yardımcı enerji kaynağı" adı altında GES panelleri dikme çalışmalarına başladı.

Bu süreçte, İzmir İl Tarım Müdürlüğü tarafından verilen "marjinal tarım alanı" raporu sayesinde şirkete çevresel etki değerlendirme (ÇED) olumlu kararı çıktı. Tarım ve Orman Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’nın denetimleri sonucunda, bu raporun usulsüz olduğu anlaşıldı ve İl Tarım Müdürü Mustafa Özen 15 Eylül 2023 tarihinde görevden alındı. Tarım ve Orman Bakanlığı, İzmir İl Tarım Müdürlüğü’nün usulsüz hazırladığı rapor nedeniyle disiplin soruşturması başlattı. Usulsüz rapor hazırlayan personel hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’na da suç duyurusunda bulunuldu.

Bölge halkından Mustafa Şenbahar tarafından ÇED kararının iptali için dava açıldı. İzmir 7. İdare Mahkemesi, ‘yürütmeyi durdurma’ kararı verdi. Mahkeme, kamu yararı bulunmadığına dikkat çekti. Buna rağmen şirket tarafından 2024 Şubat ayında 5 bin zeytin ağacı hukuksuzca kesildi. Kesime karşı Şenbahar, Tarım ve Orman Bakanlığı’na dava açtı. Bu dava ise İzmir 5. İdare Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme kesim işlemi için ‘yürütmeyi durdurma’ kararı verdi.

Kararda, "Hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğurabileceğinden Mustafa Şenbahar tarafından zeytin ağaçlandırması amacıyla kiralanan söz konusu parselin kuru marjinal tarım arazisi kapsamında tarımsal amaç dışında kullanılmasının uygun görülmesine ve parsel üzerinde Lodos Enerji’nin GES kurulmasında sakınca bulunmadığına yönelik 14 Şubat 2024 tarihli ve 33 sayılı ‘Olur’ işleminin yürütmesinin durdurulmasına karar verildi" denildi. Şirket, mahkeme kararlarını hiçe sayarak geçtiğimiz günlerde yaklaşık 2 bin zeytin ağacını daha kesti.

ADIM ATACAĞIZ

Avukat Cem Altıparmak, “Karaburun'da birçok zeytin ağacının yok edilmesine neden olan projeyle ilgili daha önce de idari yaptırımlar uygulanmış, şirket ve bu süreçte yer alan kamu görevlileri hakkında suç duyurularında bulunulmuştu. Zeytinlik alanlarının korunması için açılan davalarda, mahkemeler projenin hukuka aykırılığını tespit etmiş ve müdahalelerin durdurulması yönünde kararlar vermişti. Hukuki süreçte bu kötü niyetli girişimlerin karşısında durmak için gereken her türlü adımı atacağız” diye konuştu.

DOĞAYA KARŞI SUÇ

Zeytin ağaçları katledilen Mustafa Şenbahar ise şunları dile getirdi: “Zeytin ağaçlarımızın katledilmesi, sadece bizleri değil, doğayı ve kültürümüzü de yaraladı. Bu bölgedeki zeytinlikler, sadece geçim kaynağımız değil, aynı zamanda atalarımızdan miras kalan bir değerdir. Şirket, zeytin ağaçlarını yok edip ardından zeytinlik olmadığına dair bir rapor almak için çabalıyor. Bu, adalet anlayışımıza ve doğaya karşı işlenen bir suçtur. Hukuki mücadelemizi sürdüreceğiz.”