KFC ve Pizza Hut’ta prim günü mağduriyeti: İşsizlik ödeneği bile gasp edildi

Melisa AY 

KFC ve Pizza Hut’un Türkiye’deki eski franchise sahibi İŞ Gıda’nın konkordato ilanı nedeniyle mağdur edilen 6 bini aşkın işçinin şimdi de işsizlik ödeneği tehlikeye girdi. BirGün’ün ulaştığı belgelere göre işçilerin, son 45 günlük sigorta primleri işveren tarafından ödenmedi.

KFC ve Pizza Hut şubeleri Ocak ayının ortasında faaliyetlerini durdurmasına rağmen işçilerin 1 Ocak’tan, iş akdinin fesih tarihi olan 15 Şubat’a kadar sigorta primleri yatırılmadı. İşçilere, ocak ayı maaşları da hâlâ ödenmedi.

İşçiler, İŞKUR’a işsizlik ödeneğinden yararlanmak için başvuru yapmaya gittiklerinde primlerinin eksik ödendiğini fark etti. 6 bini aşkın işçinin çalıştığı KFC ve Pizza Hut’ta, tazminat hakkı olmayan yeni işçiler konkordato kararının hemen ardından işten çıkarılmış, daha uzun çalışan ve ihbar ile kıdem tazminatı hakkı bulunan işçiler ise “İdari izinlisiniz” denerek evlerine gönderilmişti.

Maaşları eksik ödenen ve tazminatları için bir ödeme planı dahi oluşturulmayan işçiler, işsizlik ödeneğinden yararlanma şartlarını da sağlamadıklarını öğrendi.

Konkordato mühlet kararından sonra mahkeme tarafından konkordato komiseri olarak atanan Serdar Kale, kendisine ulaşan işçilerle elektronik posta aracılığıyla iletişim kurdu. Kale, bir işçinin işten çıkarmalarla ilgili sorusuna, “Şirketin insan kaynakları bölümü personel açısından çok yetersiz. İşten çıkarma sürecini bile çok gecikmeli olarak yapabildiler” dedi. Şirketin departmanlarının yavaş işlediğini anlatan Kale, ödeme takvimi için çalıştıklarını belirterek “Çok fazla alacaklı ve çok fazla sorun var. Maalesef her şey bir anda çözümlenmiyor” ifadelerini kullandı.

İşsizlik ödeneğinde yararlanma şartlarının ağırlığı işçinin mağduriyetlerine sebep oluyor. İşsizlik ödeneğinden yararlanmak için, son 120 gün kesintisiz çalışmış olmak, yani sigorta priminin 120 gün boyunca ödenmiş olması gerekiyor. Son 3 yılda en az 600 gün sigorta primi ödemesi ile işten çıkarılmanın işçinin isteği ve kusuru dışında gerçekleşmesi de şartlar arasında.

KAZANILMIŞ HAKLARI TEHLİKEDE

Çalışma yaşamı uzmanı ve BirGün yazarı Hüseyin İrfan Fırat, işçilerin prim eksikliği nedeniyle mağdur edildiğini söyledi. Fırat, “Ülkemizde zaten işsizlik ödeneğinden yararlanma şartları oldukça ağır olması sebebiyle sık sık eleştirdiğimiz bir konu. Bu işyerlerinde iş fiili olarak durduğu için işveren sigorta primlerini yatırmamış olabilir, buna rağmen primlerin 1 Ocak’tan işin fiili olarak durduğu tarihe kadar ödenmesi gerekirdi. Yargı yoluyla itiraz hakları olduğunu düşünüyorum. İşçiler muhakkak konkordato mühlet kararını da İŞKUR’a ifade ederek işsizlik ödeneği başvurusu yapmalı. Buna rağmen ne yazık ki ödenek alamayabilirler” diye konuştu. Fırat, uzun yıllar bu işyerlerinde emek vermiş ve bir anda işsiz kalmış binlerce işçinin mağdur edilmemesi için yetkililerin adım atması gerektiğini söyleyerek “Kesintisiz 120 gün prim şartı nedeniyle işçiler işsizlik ödeneği haklarından faydalanamayacak. Halbuki İşsizlik Sigortası Fonu Türkiye’nin en zengin fonlarından biri, patronlara değil, işçilere yönelik kullanılsa çok daha fazla işçiye gelir sağlayabilir. Bu kadar işçi mağdur edilmişken bunun acilen çözüme kavuşturulması gerekiyor” diye konuştu.

***

NE OLMUŞTU?

İŞ Gıda, KFC ve Pizza Hut franchise sözleşmesinin feshedilmesiyle ekonomik sorunlar yaşadığını belirterek 7,7 milyar liralık konkordato başvurusunda bulunmuştu. 31 Ocak’ta İstanbul Anadolu 1’inci Asliye Ticaret Mahkemesi üç ay süreyle geçici mühlet kararı vermiş, mahkeme ayrıca şirkete üç de konkordato komiseri atamıştı. BirGün’ün ulaştığı belgelere göre patron İlkem Şahin, İŞ Gıda bünyesindeki Krispy Kreme’deki 32 milyon lirayı aşan değerdeki hissesini 23 Ocak 2025’te eşi Elif Gökçe Şahin’e devretti. Şahin ayrıca, konkordato kararından bir hafta önce 22 Ocak’ta, Almanya’da İŞ Gıda ile aynı anlama gelen ISHFoods, 23 Ocak’ta da ISHManagement Services adlı toplam 50 bin avro sermayeli 2 yeni şirketi faaliyete geçirdi. Patron Şahin’in, konkordato başvuru sürecinde kendisine 50 milyon liraya yalı aldığı da iddialar arasında.