Kiev’in Kursk kumarı
Ukrayna’nın Rus topraklarına yönelik sürpriz saldırısında çatışmalar sürüyor. Rusya uzmanı Sezer’e göre saldırı, Kiev’in olası bir Batı baskısıyla müzakere masasına eli güçlü girmek için oynadığı bir kumar.
Umut Can FIRTINA
Ukrayna güçlerinin 6 Ağustos’ta Rusya’nın Kursk bölgesine bine yakın asker ile 20’den fazla tank ve zırhlı araçlarla başlattığı beklenmedik sınır ötesi saldırıda çatışmalar sürüyor.
Ukrayna, Rusya topraklarına yönelik düzenli ordu birliklerinin kullanıldığı ilk ve bugüne kadarki en büyük saldırısını düzenledi. Avrupa’ya doğalgaz dağıtımının merkezi olan ve nükleer santrala ev sahipliği yapan bölgeye yapılan saldırının arkasındaki stratejik gerekçe, tartışmaların odağında.
ÇATIŞMALAR SÜRÜYOR
Rusya Acil Durumlar Bakanlığı, şiddetli çatışmalar nedeniyle Kursk bölgesindeki durumun "federal acil" seviyeye yükseltildiğini bildirdi. Saldırılarda 4 kişinin hayatını kaybettiği, 30'dan fazla kişinin yaralandığı bölgede, yüzlerce sivilin tahliye süreci devam etti. Bölgedeki durumu “zor” olarak niteleyen Kursk Vali Vekili Aleksey Smirnov, "Tahliye olanlara yardım sağlama sistemi oluşturuldu" dedi.
Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Kursk yönünde Ukrayna ordusuna karşı operasyonun sürdüğü ve sızma girişimlerinin engellendiği aktarıldı. Açıklamada, Kursk bölgesinde 6 Ağustos'ta başlayan çatışmalarda Ukrayna ordusunun 945 askerini ve 102 zırhlı aracını kaybettiği kaydedildi.
LIPETSK DE VURULDU
Kurskta’ki çatışmalar sürerken Rus topraklarına bir saldırı girişimi daha yaşandı. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, perşembe gecesi Ukrayna sınırına yaklaşık 300 kilometre uzaklıktaki Rusya'nın Lipetsk bölgesine saldırdığını açıkladı. Rusya'nın Lipetsk Bölge Valisi İgor Artamonov ise, İHA saldırısı sonucu 9 kişinin yaralandığını ve elektrik altyapısının hasar gördüğünü aktardı. Rusya Savunma Bakanlığı da Rus topraklarına saldırı girişiminin engellendiğini ve 75 insansız hava aracının (İHA) yok edildiğini bildirdi.
RUSYA’DAN SALDIRI
Öte yandan Rusya, Donetsk bölgesinde yer alan Kostyantynivka şehrindeki bir süpermarkete bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıda en az 10 kişinin öldüğü, 35 kişinin de yaralandığı duyuruldu. Ukrayna İçişleri Bakanı İgor Klimenko, saldırı sonucu yaklaşık 1000 metrekarelik alanda çıkan yangınının söndürüldüğünü, şehirdeki bazı binaların da hasar gördüğünü kaydetti.
BATI’DAN DESTEK
Öte yandan Batı’dan da Rusya topraklarına yönelik saldırıyı destekleyen açıklamalar geldi. Avrupa Komisyonu Sözcüsü Peter Stano, Ukrayna’nın “yasadışı bir saldırıya karşı meşru bir savunma mücadelesi verdiğini” savunarak “Bu çerçevede Ukrayna düşmanı gerekli gördüğü her yerde vurma hakkına sahip” dedi.
ABD Savunma Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh ise Ukrayna’nın saldırısının “bölgedeki gerilimi artırmadığını” savundu. “ABD’nin uzun menzilli saldırıları desteklemediğini” vurgulayan Singh, Kursk’taki saldırıların “ABD politikasıyla ters düşmediğini” söyledi.
Savaşla ilgili değerlendirmelerde bulunan Ukrayna Devlet Başkanı, Kursk’a yönelik sürpriz saldırıya doğrudan değinmeden “Rusya savaşı ülkemize getirdi ve bunun acısını hissetmeli” demişti.
∗∗∗
MASADA GÜÇLÜ OLMAK İSTİYOR
Rusya uzmanı Aydın Sezer, Ukrayna’nın stratejik gerekçelerine dair kafalarda soru işareti bırakan saldırısını BirGün’e değerlendirdi.
ABD’de başkanlık seçimleri yaklaşırken, Cumhuriyetçi aday Donald Trump’ın Ukrayna’ya askeri desteği keseceğine yönelik açıklamaları, Kiev’in Moskova ile masaya oturmak zorunda kalabileceği ihtimalini gündeme getirmişti.
“Kamala Harris’in Demokratların aday olmasıyla birlikte seçim sürecinde Ukrayna Savaşı’nın bitirilmesine yönelik birtakım girişimler olabilir” diyen Sezer, şunları söyledi: “Bu da tabii ki sahadaki gerçeklikten ziyade özellikle ABD’nin zorlamasıyla olabilecek bir şey. Çünkü sahada barışa gidecek bir süreçte değiliz ve Ukrayna’da böyle bir inisiyatif yok. Ancak özellikle Gazze meselesi ile budanmış ABD’de ‘Hiç olmazsa Ukrayna Savaşı’nı bitirelim’ denerek Harris’in şansını artıracak bir girişim olabilir.”
İsviçre’de geçen ay ilki düzenlenen ve “Rusya’nın davet edilmediği” Ukrayna Barış Zirvesi’nin ikincisinde Moskova’nın da yer alması gerektiği, Batı’da daha fazla dile getirilir olmuştu. Kiev’in bu saldırıyla bir “kumar” oynamış olabileceğine işaret eden Sezer, şöyle devam etti: “Ukrayna yorgun ve Batı’nın baskısı ile masaya oturma ihtimali giderek artıyor. Müzakere başlamadan taraflar masaya eli en güçlü şekilde girmek isteyecektir. Bu nedenle sınırlı kaynaklarını bu saldırıya yatırdı, ancak elinde henüz net bir başarı yok.”
BATI KAMUOYUNA MESAJ
Ukrayna’ya harcanan on milyarlarca doların yanı sıra özellikle savaşın Avrupa’daki ekonomik etkileri ve silahlanmaya ayrılan kaynaklar ile savaşın yayılması riski, Batı kamuoyundaki tepkileri giderek artırıyordu.
Üzerindeki baskı artan Ukrayna’nın savaşa ‘tekrar meşruiyet kazandırma’ niyetinde olabileceğine işaret eden Sezer, “Batı’dan Ukrayna’ya yoğun bir silah sevkiyatı söz konusu. Özellikle Amerikan kamuoyunda Ukrayna’nın herhangi bir karşı saldırıyla ilgili bir ‘başarı’ sicili olmadığı için, Kursk saldırısı Kiev’in ‘Batı’nın silahlarını işe yaradığına’ yönelik de bir hamlesi. Bu da yardımların devamı için bir haklılık zemini hazırlamak olarak görülebilir. Bu, Batı hükümetlerini de kendi kamuoylarına karşı rahatlatacaktır” dedi.
SEMBOLİK ‘ZAFER’
Ukrayna’nın Kursk saldırısının “kazanmasının söz konusu olmadığına” dikkat çeken Sezer, şöyle devam etti: “Kursk, Rusya’dan Ukrayna’ya ve buradan da Avrupa’ya giden doğalgaz boru hatlarının olduğu stratejik bir bölge. Uluslararası ilişkiler uzmanı İlber Vasfi Sel’in de dikkat çektiği gibi, Kursk Nükleer Santrali’ni ele geçirmek bu saldırının hedeflerinden olabilir. Bu, daha önce bahsettiğim gerekçelerle saldırıyı daha da sembolik hale getirecek ve daha net gösterecek bir olay.”
∗∗∗
‘DOĞALGAZ FİYATLARI ARTABİLİR’
Rus enerji şirketi Gazprom’un Temsilcisi Sergey Kupriyanov, Rusya’nın Kursk’ta bulunan Suca bölgesinde Ukrayna ordusu ile yaşanan çatışmaların doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) fiyatlarında artışa neden olduğunu belirterek, "Analistler, gaz fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin devam edeceğini düşünüyor" dedi. Doğalgaz spot fiyatlarının 9 Ağustos’ta zirveye çıktığına işaret eden Kupriyanov, "Henüz yaz mevsimindeyiz. Şu soru akla geliyor; bundan kim çıkar sağlıyor?" dedi. Gazprom, Suca noktasından Ukrayna’ya ve oradan da Avrupa’ya günde ortalama 42 milyon metreküp doğalgaz sevkiyatı gerçekleştiriyor.
