Kılıçdaroğlu çiftçinin krizini bitirecek formülü açıkladı, müjdeyi verdi: Sıfır faiz, ucuz gübre ve mazot

Filiz GAZİ

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) gelecek 5 yıllık tarımsal stratejisini, yeni politikalarını ve üretici odaklı çözümlerini açıklamak üzerine İstanbul Yenikapı’da bulunan Kadir Topbaş Kültür Merkezi’nde ‘Tarımsal Kalkınma Zirvesi’ düzenledi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun katıldığı zirvede, 160 CHP’li belediye ve 300 kooperatifle birlikte üreticiler de yer aldı. 3 gün sürecek zirvenin ilk gününde konuşma yapan Kılıçdaroğlu, CHP’nin 2024-2028 yıllarındaki tarım politikaları vizyonu ile ilgili bilgiler verdi.

Üretime dayalı tarım politikası gerekli

Kılıçdaroğlu, artan fiyatlara karşı hükümetin önlemlerini eleştirirken, "Baskıyla bu işin içinden çıkamazsınız. Fiyatların düşmesi, makul seviyeye gelmesi ve ülkede fiyatlarda istikrarın olmasının tek yolu akılcı politikalardır" dedi. Kılıçdaroğlu, üretime dayalı politikanın uygulanması gerektiğini vurguladı.

Anayasa’da tarıma yönelik kurallar olduğunu hatırlatan Kılıçdaroğlu şöyle konuştu: “Anayasa Madde 166, ‘Özellikle sanayinin ve tarımın, yurt düzeyinde dengeli ve uyumlu bir biçimde hızla gelişmesini, ülke kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılmasını planlamak devletin temel görevidir’ diyor. Kim yapacak bunu, siyasi iktidar yapacak. Demek ki neymiş, bir, tarımın yurt düzeyinde dengeli olması, iki uyumlu olması, üç hızlı gelişmesi, dört kaynakların verimli kullanılması. Yapılıyor mu? Yapılmıyor, yapılsaydı tarım zaten bu hale gelmezdi.”

Tarım alanında kimsenin kaybetmemesi gerektiğinin altını çizen Kılıçdaroğlu planlamada aşamaları şöyle sıraladı: “Bir: Çiftçi bir yıl önceden ne ekeceğini bilecek. İki: O ürünü kaça satacağını bilecek. Üç: Sattığı üründen zarar etmeyeceğini bilecek. Dört: Tüketici de evine ucuz ürün götürecek. Bunu yaptığımız zaman fiyatlarda istikrar olur, politika olur, sağlıklı bir zemin yaratmış oluruz. Taban fiyatın özü de şu: Ekiyorsunuz, gübre kullanıyorsunuz. Gübreyi, elektriği, tohumu, her şeyi alıyorsunuz. İşçilikle beraber bir maliyet oluşuyor. Maliyetin üzerine makul bir kâr koyacaksınız, bunun adı taban fiyat olacak. Çiftçi, bu fiyattan satıyorsa eyvallah, daha yükseğe satıyorsa eyvallah. Ama çiftçi belirlenen taban fiyatın altında bir satışa zorlanmayacak. Dolasıyla çiftçi ektiği ürünün, alın terinin karşılığını makul bir kârla almış olacak.”

Kılıçdaroğlu ve İmamoğlu stantları birlikte gezdi.

Kredilerin faizlerini sileceğiz

Kılıçdaroğlu tarıma yönelik politikalarını açıklarken çiftçiye de müjde vererek “İlk yapacağımız iş, ilk bir haftada, çiftçinin ister bankalardan ister tarım kredi kooperatifinden aldıkları kredilerin faizlerini ilk bir haftada sileceğiz. Bitti” dedi. “Faiz yok, anaparayı da makul bir şekilde alacağız” diyen Kılıçdaroğlu sözlerine şöyle devam etti: “Hiçbir çiftçinin üretim araçları asla ve asla borcu ne olursa olsun haczedilmeyecek. Yüreğimi yakan şu fotoğraf var: Çiftçi, haczedilen ve kamyona yüklenen traktörünü arkadan seyrediyor. Planlama yapacağız. Çiftçi bir yıl önceden neyi ve ne kadar ekeceğini bilecek. Kaçtan satacağını da bilecek”

Kılıçdaroğlu konuşmasına şöyle devam etti: “Kırsalda her bölgeye, her ilçeye mutlaka veteriner görevlendireceğiz. Köylerimizin ziraat mühendisleri, teknisyeni, veterineri olacak. Çiftçi ucuz gübreyi ve mazotu mutlaka alacak. Gerekiyorsa fabrikayı doğrudan biz kuracağız ve çiftçiye ucuz gübreyi vereceğiz.”

Zeytinden yağ sabun, reçel

Tarım zirvesine CHP’li belediyelerin kurduğu tarım kooperatiflerinin de ilgisi yoğun oldu. Balıkesir Edremit Belediyesi Güneşin Kadınları Kooperatifi’nden Meral Kantir “Köylerden, mahallelerden kadınların ürettikleri ürünlerin tüketiciye ulaşmasını sağlıyoruz. Zeytin yağından zeytin reçeli ve sabuna kadar zeytinle alakalı her türlü üretimi yapıyoruz” dedi.

Bilecik Belediyesi’nden Cansu Yiğit ise, dünyanın en acı biberlerinden biri olan Çukurören biberinin 250 yıldır ata tohumuyla üretildiğinin altını çizdi ve ekledi: “Ev yapımı salçalarımız, ayva reçellerimiz ama asıl size şunu anlatayım: Bu Çukurören biberimiz, 250 yıldır ata tohumuyla üretiliyor. Dünyada en acı biberler arasında bilinir. Bu yüzden köylüler ata tohumlarını dışarı çıkartmıyor.”

Bilecik Kadın Kooperatifi temsilcisi Dilek Avcı da çiftçinin durumuna dikkat çekerek şunları anlattı: “Çiftçi ürettiğini satamıyor. Sattığından da geçinemiyor. Yeni mahsul ekemiyor. En kötüsü artık tohumlar yerli tohum değil. Ata tohumu olmadığı zaman aldığınız ürünün kalitesi düşüyor. Eskiden ürün devamını bulmak için domatesin çekirdeğinden tekrar ekilirdi. Şu an ekseniz çıkmıyor.”

Hatay, Samandağ Kadın Kooperatif Girişimi Başkanı Yeliz Beyaz da “Bütün ürünler kadınlar tarafından üretildi. Bütün ilçenin kadınları üretime katkı sağlıyorlar. Biz de bu ürünleri ulusal ve uluslarası pazarda satmaya çalışıyoruz. Salçalar, baharat çeşitleri, zeytin, reçeller, sabun, ipek şallarımız, kurutulan sebze ve meyvelerimiz” diye konuştu.

Amaç iş alanı yaratmaktı

Söke Kadın Kooperatifi’nden Yasemin Gürsoy, 8 kadın olarak başladıklarını söyledi. Gürsoy sayılarının giderek arttığına değinerek “Önce tekstille başladık. Bez çantalar, önlükler… Şimdi gıdaya başladık. Söke Belediyesi kendi arazilerimize ektiğimiz buğdayı Söke Un Fabrikası’nda un haline getirdi. Daha sonra Söke Kadın Kooperatifi’nde çalışan kadınların eliyle erişteye, tarhanaya dönüştü. Bu şekil kadın istihdamı yarattık. İncir pestili, tamamen doğal soğuk sabun yapıyoruz. Amacımızdan biri evdeki kadınlara ulaşmak, ücret vermek, iş alanı yaratmaktı” diye konuştu.

Ev hanımıydım kooperatif kurdum

Amasya, Gümüşhacıköy’den Müşerref Murat, “Öncesinde ev hanımıydım, çocuklarımı bakıyordum. Şimdi kooperatif başkanıyım. İçimdeki heves buydu. Şimdi 11 kadınla kooperatifimizi kurduk” dedi. Murat, kooperatifi 8 ay önce kurduklarını anlattı ve şöyle devam etti: “Karınca Kadın Kooperatifi’ni kurduk. İnternet üzerinden kargoyla satış yapıyoruz. Tüm kadınlar bununla ev geçindiriyor.”