Kısa çalışma ödeneği işsizlik aylığımı etkileyecek mi?
SORU: Kısa dönem ödeneği alıyorum, işveren ileride iş akdimi feshederse işten çıkış sonucunda İŞKUR’dan alacağım işsizlik maaşı etkilenir mi?
YANIT: Kısa çalışma ödeneğinin başladığı mart ayında yapılan ilk açıklamalar, ödeneğin İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanması sebebiyle kişi ileride işsiz kalırsa yapılacak ödemenin işsizlik ödeneğinden mahsup edileceği (kesileceği) şeklindeydi. Ancak gelen tepkiler sebebiyle bu uygulamadan vazgeçildi. Özetle ileride işsizlik ödeneğinden yararlanmanızı sağlayacak bir sebeple işten çıkarılırsanız, bu durum alacağınız işsizlik ödeneğine olumsuz yansımayacak.
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ BAŞVURUMUZ KABUL EDİLMEDİ
SORU: İşveren tarafından 05 koduyla işten çıkarıldık ve İŞKUR’a gitmemiz istendi, gittik. Ancak başvuru sonrası işsizlik ödeneği talebimiz kabul edilmedi. Bu durumda ne yapabiliriz?
YANIT: SGK çıkış kodları içinde 05 kodu, süresi belirli iş sözleşmesinin sona ermesi sebebiyle işten çıkış anlamına geliyor. Bu koddan çıkış yapılabilmesi için süresi belirli bir işte çalışıyor olmalısınız ve iş sona ermiş olmalıdır (Örneğin bir inşaat projesinde çalışıyor iken inşaatın tamamlanması ve işin bitmesi gibi). Bu sebeple işten çıkış yapılabilmesi, şu anda geçerli olan işten çıkarma yasağı kapsamı dışındadır. Ayrıca bu kodla işten çıkarılan bir çalışan işsizlik ödeneğine de hak kazanır. Siz sorunuzda Türkiye İş Kurumu’nun başvurunuzu niye reddettiğini belirtmemişsiniz. Bu nedenle sebebini anlayamadık. Şayet ödenekten yararlanma konusunda gerekli olan prim ödeme gün şartlarını (son 3 yıl içinde en az 600 gün ve son 120 gün kesintisiz) yerine getirmiş iseniz kurumun başvurunuza olumsuz yanıt vermesi için bir neden görünmüyor.
BENİM MAAŞIMDAN DAHA ÇOK VERGİ KESİYORLAR
SORU: Emekliyim, tekrar çalışıyorum mecburen. 2 bin 580 TL ücret alıyorum, yanımdaki çalışan arkadaşım da aynı şekilde; ama benim maaşımdan daha çok vergi kesiyorlar. Bu normal mi? 10 yıldır aynı yerde çalışıyorum, hep aynı kesiliyordu; şimdi böyle diyorlar, “Emekli olduğun için” diyorlar. Maaş bordrosu istiyorum, onu da vermiyorlar, hakkımı verseler ayrılırım ama vermiyorlar. Ne yapabilirim?
YANIT: Ülkemizde emekli kişilerin pek çoğu ne yazık ki sizin durumunuzdadır. Emekli aylıklarının yetersizliği insanları ileri yaşlarında dahi çalışmaya zorluyor. Sorunuzun yanıtına gelecek olursak; Türkiye’de devletin en sadık vergi ödeyenleri ücretlilerdir. Halen uygulanmakta olan adaletsiz vergi tarifesi ile bir asgari ücretlinin dahi ücretinden yüzde 15 gelir vergisi kesilmekte ve eylül ayına gelindiğinde bu asgari ücretli çalışan, vergi dilimi atlayarak yüzde 20’lik dilime geçip, devlete daha fazla vergi ödemektedir. Dolayısıyla ücretinizde de yılsonuna yaklaşıldığında vergi artışından kaynaklanan bir azalma meydana gelmektedir. Emekli çalışanlarla normal çalışanların yasal kesintileri farklı olduğundan arkadaşınızla ücretinizde farklılık olması normaldir. Ancak bu arada işverenin size her ay ücret bordrosu vermesi yasal bir zorunluluktur. Bu bordroyu vermemenin işverene yaptırımı idari para cezasıdır. Bu nedenle bordronuzu her ay ısrarla isteyiniz.