KİT’ler batıyor

AKP iktidarının bilinçli politikaları sonucu giderek verimsizleşen ve küçülen KİT’lerin borçları 2018 yılı sonu itibariyle 77 milyar 496 milyon lira oldu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kamu iktisadi teşebbüsleri ile özelleştirme programındaki kuruluşların borçları ve hükümetin verdiği görevlerden kaynaklanan zararlarını açıkladı. Buna göre, borç stoku bir yılda yüzde 58’lik rekor artışla 49 milyar liradan 77.5 milyar TL’ye çıktı.

İç borç toplamı 41,5 milyar liradan 66,9 milyar liraya, dış borçlar ise 7,6 milyardan 10,5 milyar liraya çıktı.

EN BÜYÜK ALACAKLI BANKALAR

Sürekli finans krizi içinde olduğu bilinen KİT’ler ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşların en büyük alacaklısı ticari bankalar oldu. 23 milyar lira ile iç borçlarda ilk sırayı alan bankaları 20,3 milyar TL ile özel kişiler izledi. KİT’ler birbirlerine 10,2 milyar TL, resmi kurumlara ise 8,4 milyar TL borçlandı. Vergi borcu 3,3 milyar TL olan KİT’ler üreticinin de 1,5 milyar TL’sini ödemedi.

KİT’LERİN GÖREV ZARARLARI

KİT’lerin büyüyen ekonomik sorunlarında hükümetin verdiği görevleri yerine getirirken yüklendiği maliyetin etkisi de büyüyor. İsmi “görevlendirme” olarak değiştirilen “görev zararı” tutarı, AKP’nin iktidara geldiği günden bu yana yüzde 48 arttı. 2003 yılında 1,4 milyar TL olan görev zararı 2018 sonunda 2,1 milyar TL’ye çıktı.

En çok görev zararı olan kuruluşların başında 1,2 milyar TL ile Türkiye Kömür İşletmeleri geldi. TKİ’yi 950 milyon lira ile Toprak Mahsulleri Ofisi, 19,5 milyon lira ile de Türkiye Taşkömürü Kurumu izledi.

ÇALIŞAN sayısı AZALDI

Hükümetin KİT’leri küçültme politikalarının yansıması istihdamdaki daralma ile de kendini gösterdi. 2003 yılında 361 bin kişinin çalıştığı kuruluşlardaki çalışan sayısı 101 bine düştü. Sadece son bir yılda 4 bin 500’e yakın çalışan işsiz kaldı. Özelleştirme portföyündeki kuruluşların çalışan sayısı ise bir yılda 9 bin 121’den 6 bin 170’e geriledi.