Koalisyondan BM’ye ilginç öneri: Araştırmadan saldıranlar ‘bağımsız’ araştırma istedi

Suriye’de kimyasal saldırı iddialarının bağımsız araştırma örgütü olan Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) tarafından araştırılacağı gün ülkedeki bazı askeri hedefleri Cumartesi sabaha karşı düzenledikleri ortak operasyonla vuran ABD, İngiltere ve Fransa, kimyasal saldırı iddialarıyla ilgili ‘bağımsız’ bir araştırmanın yürütülmesi için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) nezdinde yeni bir girişim başlattı.

Üç ülke tarafından ortak hazırlanan karar tasarısı, BMGK’ye sundu. Tasarıda, Şam yakınlarındaki Duma bölgesine yönelik kimyasal saldırı iddialarıyla ilgili ‘bağımsız’ bir araştırma yürütülmesi çağrısı yinelendi. Tasarıda ayrıca, insani yardımların kesintisiz bir şekilde ulaştırılması, ateşkesin yürürlüğe sokulması ve Suriye’nin BM nezdindeki barış görüşmelerine katılması için çağrı yapıldı. Söz konusu tasarıda, ayrıca iddia edilen kimyasal saldırı ile ilgili ayrıntıların ortaya çıkarılması ve kim tarafından gerçekleştirildiğinin tespit edilmesi istendi.

ABD’nin BM Daimi Büyükelçisi Nikki Haley, yaptığı konuşmada ABD’nin Suriye’deki hedeflerini gerçekleştirene kadar ülkeden askerlerini çekmeyeceğini açıkladı. ABD, Suriye’de gerçekleştirilen saldırının ardından, Suriye’deki hedefler gerçekleşene kadar ülkeden çekilmeyeceğini açıkladı.

‘Başka saldırı önerisi yok’
İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, “Şuanda başka bir saldırı için masada bir öneri yok” dedi. İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın tekrar Suriye halkına karşı kimyasal silah kullanması halinde İngiltere’nin müttefikleriyle “seçenekler” üzerine çalışacağını belirterek, “Ancak henüz planlanmış bir şey yok” dedi.

‘Rusyasız çözüm mümkün değil’
Almanya Başbakanı Heika Maas, Suriye’ye karşı koordineli Batılı hava saldırısının ardından atılacak adımları tartışmak için Almanya, Fransa, İngiltere ve ABD’li yetkililerin bugün Londra’da toplanacağını söyledi.

Maas, Cumartesi günü Brüksel’de toplanan NATO konseyi tarafından da bir inisiyatifin tartışıldığına vurgu yaptı. Maas, Avrupa Birliği Dışişleri Bakanlarının Suriye’deki krize yönelik daha somut tedbirler alınmasını tartışacaklarını söyledi.
Maas, Suriye’deki 7 yıllık savaşı bitirmek için Almanya’nın diplomatik vasıtaları kullanacağını söyledi. Maas, Suriye’de kalıcı barışın sağlanması için geçici bir hükümetin kurulması, Anayasa reformu ve seçimlerin ilk kilometre taşı olacağını söyledi. Almanya Başbakanı Merkel’in ve Savunma Bakanı Ursula von der Leyen’nin Rusya’yı eleştirmelerini tekrarlayan Maas, bu konuda yapıcı bir tavır takınılması sebebiyle Rusya ile ilişkilerini yükselteceklerini söyledi. Maas, siyasi sürecin Rusyasız başarılı olmayacağını ifade etti.

Trump’tan yeni tweet
ABD Başkanı Donald Trump Suriye operasyonu konusunda yeni bir tweet attı. Trump, “Suriye baskını harika bir şekilde gerçekleştirildi” derken, ABD medyasında ‘Görev Tamamlandı’ (Mission Accomplished) ifadesinin kendisi tarafından kullanılmasına yönelik eleştirilere sert çıktı. Trump, “Suriye baskını öylesine harika, öyle isabetli biçimde gerçekleştirildi ki, yalan haber medyasının çamur atmasının tek yolu, benim ‘Görev tamamlanmıştır’ ifadesini kullanmam oldu. Bunun üzerine atlayacaklarını biliyordum ama öyle harika bir askeri terim ki, geri getirilmesi, daha sık kullanılması gerekiyor” dedi.

Öte yandan Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Suriye’deki tüm kimyasal silah stoklarının titiz bir uluslararası denetim altında imha edildiğini, bu nedenle ABD’nin suçlamalarının kesinlikle anlaşılmayacak türden olduğunu söyledi.

***

Maduro’dan sert tepki

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Suriye’ye yapılan saldırıyı Suriye halkına karşı işlenmiş bir “suç” olarak tanımladı. Maduro, “bu saldırının Suriye halkına karşı bir suç olduğunu söylüyoruz” diyerek, saldırının “ülkedeki bilimsel merkezleri yok etmek, panik ve terör yaratmak” için yapıldığını söyledi. Venezuela lideri, ABD saldırısına karşı olduklarını duyurdu. Suriye’nin “kimyasal silah” kullandığını iddia eden ABD, resmi araştırmalar sonuçlanmadan müttefikleriyle birlikte ülkeye füze saldırısı gerçekleştirmişti.

***

Arap Birliği toplandı

Arap ülkelerinin liderleri Arap Birliği zirvesi için Suudi Arabistan’ın doğusunda yer alan Zahran kentinde bugün bir araya geldi. Zirvenin başlıca gündem maddesini Suriye’ye düzenlenen operasyon oluşturdu. Operasyon sonrası yaptığı açıklamada Suudi Arabistan, ABD önderliğindeki hava saldırılarına tam destek verdiğini duyurmuştu. Katar’dan da operasyona destek mesajı gelmişti. Öte yandan İngiltere merkezli Şarkül Avsat gazetesi Suudi Arabistan’ın bugün düzenlenecek Arap Birliği Zirvesi’nde Birleşik Arap Emirlikleri’nin yönlendirmesiyle, Türkiye karşıtı bir bildirinin çıkartılmasının hedeflendiğini yazdı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye ve Irak’ta IŞİD’in yenilgisinden sonra bölgede siyasi çözüm ve yapılanma süreçlerine Arap Birliği ile yardımcı olabileceklerini söyledi. Kremlin’den yapılan açıklamaya göre, Putin, Suudi Arabistan’da düzenlenen 29. Arap Birliği Zirvesi dolayısıyla mesaj yayımladı. Putin, bu zorlukların uluslararası toplumun koordineli, kolektif çabalarını gerektirdiğini ve Arap Birliği gibi çok taraflı yapılara olan talebi artırdığını vurguladı. Rusya’nın bölgesel güvenliği sağlamak için Arap Birliği ile iş birliğine hazır olduğuna işaret eden Putin, “IŞİD’in ana güçlerinin yenilgisinden sonra ortaya çıkan koşullarda, Suriye ve Irak’ta siyasi çözüm ve yeniden yapılanma süreçlerini beraber hızlandırmaya, hayati meseleleri çözmeye yardımcı olabiliriz” dedi.

***

Esad Ruslarla görüştü

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Şam’ı ziyaret eden Rus vekiller heyetini kabul etti. ABD, Fransa ve İngiltere’nin dün Suriye’de düzenlediği hava saldırılarını değerlendiren Esad, “Amerikan filmlerinde, Rus yapımı silahlar ‘geri kalmış’ gibi gösteriliyor. Bugün kimin silahının geri kalmış olduğunu görüyoruz” dedi. Görüşme sırasında, başta ABD öncülüğündeki füze saldırısı olmak üzere Suriye’deki son olaylar değerlendirildi.

Rus vekil Dmitriy Sablin’in görüşmeden sonra verdiği bilgiye göre Esad, “Dün ABD’nin saldırganlığını gördük. Bu saldırganlığı, 1970’li yıllarda üretilen füzelerle püskürtmeyi başardık. 1990’lı yıllardan başlayarak Amerikan filmlerinde, Rus yapımı silahlar ‘geri kalmış’ gibi gösteriliyor. Bugün kimin silahının geri kalmış olduğunu görüyoruz” dedi. Görüşmenin ardından açıklamalarda bulunan Rus vekil Sergey Jeleznyak da Esad’ın, ABD, İngiltere ve Fransa’nın füze saldırısını püskürtmede kullanılan Sovyet yapımı silahlardan övgüyle bahsettiğini aktardı.

Heyete başkanlık eden Sablin, Esad’ın görüşmede şu ifadelere yer verdiğini aktardı: “Altyapının yeniden inşası çok önemli bir konu. Maliyeti en az 400 milyar dolar olacak. Bunun için 10 ilâ 15 yıla ihtiyaç var.”

Suriye liderinin ayrıca başta petrol ve doğalgaz üretimi olmak üzere Batı şirketlerini beklemediklerini açıkladığı belirtildi. Esad’ın, “Bunu daha önce Soçi’de (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’le görüşmede de söyledim. Burada Rus şirketlerin çalışmasını istiyoruz, onların hızlı ilerlemesine güveniyoruz. Rus şirketlere tüm ayrıcalıklar tanınacak” ifadeleri kullandığı bildirildi. Batı’nın eylemlerine rağmen Suriye’nin gelişimini sürdüreceğini dile getiren Esad’ın, “İşbirliğimiz, Batı’nın saldırgan politikasına karşı durmalı” dediği aktarıldı.

Sablin, “Görüşmemiz, Batı medyasının Suriye hakkında yalan söylediğinin yeni bir kanıtı. Onlar, Esad’ın ülkesini terk ederek ailesiyle birlikte İran’a kaçtığını yazıyordu. O Şam’da, işinin başında” dedi.

***

Halep’te patlama

Halep’in güneyindeki Azan Dağı’nda bulunan İran Askeri Üssü’nde meydana gelen patlamada 20 İranlı subayın hayatını kaybettiği, çok sayıda da yaralı olduğu bildirildi. Halep’in güneyindeki Azan Dağı’nda bulunan İran Askeri Üssü’nde patlama meydana geldi. Patlama sonrasında olay yerine çok sayıda ambulans ve kurtarma ekipleri sevk edildi. Yerel kaynaklardan edinilen ilk bilgilere 20 İranlı subayın hayatını kaybettiği, çok sayı da yaralı olduğu belirtildi. Bölgede kime ait olduğu bilinmeyen uçakların uçuş yaptığı kaydedildi.