Koronavirüs günlerinde sanat: Dayanışma güçlendirir

Işıl ÇALIŞKAN

Koronavirüs bütün yaşamı durdurma noktasına getirirken dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de birçok kültür sanat etkinliği iptal edildi. Kültür Bakanlığından belediyelere, özel sanat kurumlarından sanatçılara herkes bir süreliğine etkinliklerine ara verdi. Üç konseri iptal olan müzisyen Erdal Güney ve 9 Kere Leyla filminin vizyona giriş tarihini erteleyen yönetmen Ezel Akay ile korona iptallerini ve sektöre etkilerini konuştuk.

AKSİ DURUMDA VİCDAN AZABI OLUR

Ezel Akay: Oyunlar ve filmler dağıtımcılarla anlaşıp bu hafta ve önümüzdeki birtakım filmleri ötelediler. Bunun sektörel olarak çok büyük bir zararı var. Filmler nisan ayında vizyona girmeli. Çünkü sonra araya yaz dönemi girince Türkiye’de sinemaya gitme oranı düşüyor. Ve bu birçok filmin alenen batmasına neden olur. Büyük yatırımlarla kurulmuş sinema salonları seyircisiz kaldığı zaman onlar da çok büyük zarar görür. İnsanlar üretmez ve tüketmezlerse ekonomi durur. Zaten Türkiye’nin var olan ekonomik bunalımına bu da tuz biber eker. Korunmayı mümkün gördüğüm için insanların bir araya gelmemesine gönlüm razı olmuyor benim. Zararı hastalıktan fazla olacak bir şey. Tiyatro salonları biraz daha çeşitli ama sinema salonlarının hijyenik koşulları denetlenebilir mekanlar. Ben sinemaya gideceğim. Ama Ezel Akay film çekse de gitsem diye düşünen birçok insan var. Bunlar benim yüzümden gelir de hasta olursa bu benim için ciddi bir vicdan azabı olur. Gereksiz bir korku ama küçük bir ihtimal de var. Dolayısıyla bu dönemi filmsiz daha az riske girerek geçirmek hem seyirci için hem sinemacılar için önemli. O yüzden 20 Mart’ta çıkacak olan 9 Kere Leyla filmimizi 15 gün kadar öteledik. Burada belli bir ahlaki tavır gerekiyor. Sinemacılar da bu tavrı gösterdiler aslında. Duruma göre ilerleyeceğiz.

***

BİRBİRİMİZİ ANLAYACAĞIZ

Erdal Güney: Bizler konserlerimiz iptal oluyor diye şikâyet halinde değiliz. Sağlıklı insanlara müzik sunmak isteriz burada bir sorun yok. Fakat ne oluyorsa önce kültür etkinliklerine oluyor. Çok yakın zamanda asker cenazeleri ile ilgili alınan kararlarda da futbol maçları ya da televizyon programları devam etti. Ama ilk olarak sanat kültür tek başına eğlence unsuru gibi algılandığı için iptal ediliyor. Benim içerikle ilgili bir itirazım var. Bu dönemi hep beraber birbirimizi anlayarak ve dayanışmayla aşmamış gerekiyor. Zor atlatılacak gibi görünüyor çünkü birçok insan sahneye çıktığı zaman teknik ekip, enstrümanist icracı arkadaşlar, mekânlara hepsi birbirine bağlı ve ciddi bir alan. Bir anda bu kadar insanın bu ekonomik yönüyle de ilişki ağından kopması demek ancak ilerleyen zamanlarda telafi edilebilir. Sonuçlarını zamanla göreceğiz ama durum kötü. Bu kadar ertelemeyi tekrar planlamak yerine her şeyin bir kenara atılıp baştan başlanacak bir döneme girilecek. O yüzden yeni albüm çıkaran, yeni film koyan, yeni sergisini açacak birçok sanatçı kendi belirlediği zaman diliminde bunları yapamamış olacak. Gelecekte buna uygun zaman bulabilir mi onu göreceğiz. Biz toplumsal mevzular olurken kendi derdini düşünen insanlar değiliz. Hiçbir şey birbirinden bağımsız değil. Kamusal iradenin de aldığı önlemlerde kimler nelerle uğraşıyor? Müzisyenin vergi takibini yapacağına bunlar nasıl yaşıyor diye bakabilir.